Хуснуллин Марат Шакирзянович

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Хуснуллин Марат Шакирзянович
Марат Хуснуллин правительство.JPG
Флаг
Оросой Холбоото Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо
Флаг
 2020 оной январиин 21-һээ
(уялга дүүргэгшэ 2024 оной майн 7-13)
Засагай газарай түрүүлэгшэ Михаил Мишустин
Андрей Белоусов (уялга дүүргэгшэ)
Михаил Мишустин
Юрэнхылэгшэ Владимир Путин
Флаг
Москвагай Засаг даргын хото барилгын бодолгын болон барилгын асуудалнуудай талаар орлогшо
Флаг
2010 оной декабриин 2 — 2020 оной январиин 21
Сергей Собянин
Урид ажаллаһан хүн Владимир Ресин
Халан абагша Андрей Бочкарёв

Түрэһэн үдэр 1966 оной августын 9(1966-08-09)[1] (58 наһатай)
Татаар Уласай Казань хото, РСФСР, СССР
Нам намай гэшүүн бэшэ
Болбосорол Казаниин гүрэнэй мүнгэн һангай-эдэй засагай дээдэ һургуули, Ехэ Британай Нээмэл түхэлэй ехэ һургуули
Эрдэмэй зиндаа Эдэй засагай эрдэмэй дид-доктор
Мэргэжэл эдэй засагшан
Шагналнууд
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа дахи Медиафайл

Хуснуллин Марат Шакирзянович (Татар: Марат Шакирҗан улы Хөснуллин; 1966 оной августын 9 түрэһэн, Татаар Уласай Казань хото, РСФСР, СССР) — оросой гүрэн түрын ажаябуулагша. Оросой Холбоото Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо 2020 оной январиин 21-һээ (уялга дүүргэгшэ 2024 оной майн 7-13[2]). Урда федеральна тойрогой харгалзалагша[3]. Эдэй засагай эрдэмэй дид-доктор.

1983 ондо Казаниин гүрэнэй мүнгэн һангай-эдэй засагай дээдэ һургуулида (КГФЭИ) һурахаяа ороод, жэл болоходо, сэрэгэй албанда татагдаа. Тэрэ 1990 ондо КГФЭИ «эдэй засагшан» гэһэн мэргэжэлээр дүүргээ[4]. Ехэ Британай Нээмэл түхэлэй ехэ һургуулида «Мэргэжэлтэ хүтэлбэри» гэһэн мэргэжэлээр 2000 ондо дабтаһан бэлэдхэл гаража, мэргэжэлээ дээшэлүүлээ[5]. 2006 онһоо — эдэй засагай эрдэмэй дид-доктор. Татаар болон англи хэлэнүүдые мэдэхэ[6][7].

Татаар Уласта[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Марат Хуснуллин Владимир Путин болон Минтимер Шаймиев хоёртой Казань хотодо. 2007 оной январиин 20

19831984 онуудта — КГФЭИ-дэ туршалгын байгуулгануудые хангалгын эрдэмэй туршалга хэдэг зургаанай туһалагша эрдэмтэ (һуралсалтаяа зэргэшүүлэн).

19841986 онуудта — Зүблэлтэ Сэрэгтэ алба хаалга[8].

19861987 онуудта — КГФЭИ-дэ туһалагша эрдэмтэ.

19871995 онуудта — Казань хотын «Темп» гэһэн барилгын кооперативай ахамад нягталан бодогшо, түрүүлэгшэ[8].

19951997 онууд — Хизаарлагдамал харюусалгатай «Интерпластсервис» хамжаанай юрэнхы захирал[8].

19972000 онууд — Хизаарлагдамал харюусалгатай «Ак Барс» гэһэн барилгын худалдаа наймаанай-үйлэдбэриин хамжаанай юрэнхы захирал, Казань хото[8].

19992001 онууд — Кама шадарай тойрогой нютаг можоһоо Татаар Уласай Гүрэнэй Зүблэлэй арадай һунгамал. Уласай Барилгын, барилгын урлалай болон гэр байрын-коммунальна ажахын яаманда алба хэхэеэ шэлжэһэнэйнгээ удаа арадай һунгамалай тушаалһаа арсаа.

20002001 онууд — Юрэнхы захиралай орлогшо — Гүрэнэй нэгэдэмэл ПЭО «Татэнерго» эмхиин мүнгэ зөөриин-техническэ нөөсэ баялигуудай, мүнгэ һомололгын ба барилгын талаар захирал[8].

2001 оной майн 11-һээ2010 оной ноябриин 18 болотор Татаар Уласай барилгын, барилгын урлалай болон гэр байрын-коммунальна ажахын сайд[8].

Тэрэнэй яаманиие хүтэлбэрилхэ үедэ [[Татарстан Улас|Татаар Уласта] нэн түрүүн гэр байрын барилга хүгжөөхэ гэһэн үйлэ хэрэгэй нэгэдэмэл түсэбөөр холбоото уласһаа ехэ хэмжээнэй мүнгэн һомологдоо. Тус үйлэ хэрэгэй түсэб уласай томо хотонуудай – Казань, Набережные Челны, Нижнекамск, Елабуга, Альметьевск – һуурин газар дэбисхэрнүүдэй бөөгнэрэлгэ хотын түсэблэлгын нэгэдэмэл шиидхэбэринүүдээр хүгжөөхэ зорилготой байгаа, энэнь тэдэниие коммунальна хангалтануудаар, харгын болон ниигэмэй оршон хангалгын байгуулгаар тон бага гаргашатайгаар хангаха арга боломжо олгоо бшуу[9].

Хуснуллинай үүсхэлээр бюджедэй нөөсэ алмаха зорилготойгоор гэр байрын, харгын, ниигэмэй һалбариин объектнүүдэй барилгын нэгэ хэбэй түсэлнүүд элирүүлэгдэбэ. Гадна «Сахим Орос» гэһэн түсэлэй хэмжээндэ Татаар Уласта сахим аргаар худалдан абалга, барилга хэхын зүбшөөл үгэлгэ, гүрэнэй захиргаанһаа гадуур экспертизын тобшолол абалгын системэ байгуулагдажа, барилгын мүнгэнэй гаргаша нилээд доошолоо[9].

Хуснуллинай хабаадалгатайгаар Казань хотодо 2013 оной зун болоһон Универсиадада хэрэглэгдэһэн тамирай байшангуудай барилга эхилээ. 2010 оной май һарада Татаар Уласай ниислэл хотодо тамирай 26 байшан ашаглалгада тушаагдаһан байна: дайшалхы урлалай «Ак Барс» ордон, Казаниин олимпиин нөөсын «Олимпиец» һургуули, КГУКиИ-гэй дэргэдэ тамирай «Тезуче», «Форвард», «Мирас», «Итиль» нэгэдэлнүүд, ТГГПУ-эй дэргэдэ «Москва», «Ак Буре», «Ватан», «Татнефть Арена» Мүльһэнэй Ордон, «Тулпар», «Бустан», «Зилант», «Триумф» гээшэд — мүльһэн ендэртэй болон «Триумф» гэһэн олониитын тамирай нэгэдэл — бассейнүүдтэй, баскетболой талмайнуудтай, мүн лэ ханын буудалгын үлхөөтэй, хушалтатай «Акчарлак» бассейн, теннисэй академи, соёлой болон тамирай «КАИ Олимп» нэгэдэл, гар бүмбэгын «Санкт-Петербург» түб, бокс болон шэрэйн теннисэй түб, тамаралгын «Буревестник» гэһэн хушалтатай бассейн, ногоон дээрэ наададаг хоккейн түб, баскетболой «Баскет-холл» бодхолго, Универсиадын тосхон[10].

Үшөө 4 объект – Уһанай тамирай Ордон, Гимнастикын түб, 45 мянган һууритай стадион болон һэлюурдэлгын янзануудай тамирай түб – 2010 оной һүүлдэ Хуснуллинай Татаар Уласайбарилгын, барилгын урлалай болон гэр байрын-коммунальна ажахын сайдай тушаалһаа ябаһанай удаа залгамжалагшадайнь ударидалга доро баригдажа дүүргэгдээ[10].

Гэхэтэй хамта, энэл сагта Хуснуллин Казаниин гүрэнэй архитектурын болон барилгын ехэ һургуулиин «Барилгын һалбарида эдэй засагай болон олзын хэрэг эрхилэлгэ» гэһэн тэнхимэй доцент байгаа[11].

Москвада[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Михаил Мэнь, Сергей Собянин болон Марат Хуснуллин гэгшэд правлениин зүблөөн дээрэ. 2014 оной августын 8
Барилгын яаманда Марат Хуснуллинай үнгэргэһэн түрүүшын ажалай зүблөөн. 2020 оной январиин 22
Марат Хуснуллин ба Владимир Путин, 2020 оной мартын 3

2010 оной ноябриин 18-да Хуснуллин Москвагай Хотын ажахын департаментын хүтэлбэрилэгшөөр томилогдоо[8].

2010 оной декабриин 2-то Москвагай Засаг даргын хото барилгын бодолгын болон барилгын асуудалнуудай талаар орлогшоор томилогдоо[8].

2011 оной март һарада Москва хотын хото барилгын бодолгын болон барилгын асуудалнуудай талаар Коллегиин түрүүлэгшээр томилогдоо[12]. Тэрэл жэлдээ өөрын дураар хэгдэдэг барилга хорихо талаар хотын комисси толгойлоо һэн[13].

2012 оной январь-июль һарануудта тэрэ хотын захиһан түсэлнүүдэй түсэблэлгын баримта бэшэгүүдэй шалгалта хүтэлбэрилөө, тиигэжэ тэрэнэй үрэ дүнгөөр бюджедэй гаргашын хэдэн статьянуудые багадхаха арга олдоо: барилгын гаргашань зуунай 20 хубяар хаһагдаа гэхэ гү, али 18,8 миллиард түхэригөөр доошолоо. Хотын объектнүүдтэ барилга хэхэ эмхинүүдые тодорхойлхо тендерэй дүнгөөр ​​эхинэй сэн 9 хубяар гү, али 8,4 миллиард түхэригөөр доошолуулха аргатай бологдоо[14].

Хуснуллинай хабаадалгатайгаар Бульварай бүһэлүүр доторхи барилгын болон газар хэрэглэлгын гуримуудта үндэрэй хизаарлалгын тобшо зурагууд баталагдаһан байна.

2012 онһоо хойшо Хуснуллин хотын захиргаанай хүтэлбэритэй хамта барилгын һалбарида баримта бэшэгүүдые абаха гуримуудые хүнгэдхэхэ зорилготойгоор дансын эрьесые сахим системэдэ оруулха түсэлые хүтэлбэрилөө, тиимэһээ бүхы үйлэшэлгэнүүд, тэрэ тоодо газарай хэсэгүүдтэ хотын барилгын түсэбүүдые абахаар оруулан, барилгын урлалай болон хотын барилгын шиидхэбэринүүд, экспертизын тобшололнууд, объектнуудые бариха ба ашаглалгада тушааха зүбшөөрэлгэлнүүд сахим янзаар абахаар болгобо[15].

2012 оной март һараһаа Хуснуллин «Москва-Сити» гэһэн уласхоорондын олзын хэрэг эрхилэлгын түбэй асуудалнуудые шиидхэлгын болон барилгын штаб хүтэлбэрилөө[12] (2008 оной мүнгэн һангай доройтолгоо уламжалан «Федерация» ба «Россия» гэжэ (үндэр гэрнүүдэй нэгэдэл), болон «Сити Пэлас» комплексын барилгын ажал зогсоогдоо: Зээлиин нөөсэ дуталдаһанһаа боложо, инвесторнууд ажалаа болюулһан гү, али түсэлһөө гараһан байна). Объектнүүдые тушааха түсэб шэнээр харагдаһан байна[16]. Харин орондонь ММДЦ-гэй дэбисхэр дээрэхи зарим гудамжануудые үндэһөөрнь һэльбэн шэнэдхэхэ тухай шиидхэбэри абтаа, илангаяа унаа тээбэриин шэглүүлдэг шэнэ газарнуудые бариха тухай (2012 оной намар 2,5 километр тухай утатай олон зурлаатай долоон нэмэлтэ унаа тээбэриин шэглүүлдэг шэнэ газарнуудай барилга дүүргэгдэбэ)[17].

2012 оной апрель һараһаа Хуснуллин Москвагай түмэр замай уулзуурай дэбисхэрнүүдэй, түмэр замай унаа тээбэриин инфраструктурын объектнүүдэй болон зэргэлээд байһан газарнуудай хотын барилга хүгжөөлгын орёо асуудалнуудаар зүблэлэй суг түрүүлэгшээр хүдэлнэ[18][19].

2012 оной июлиин 1-һээ Москвагай можын газар дэбисхэрэй хубиие Москва хототой нэгэдүүлжэ үргэдхэһэнһээ хойшо Хуснуллин «Шэнэ Москвада» барилгын бодолгые мүн лэ хинажа эхилээ[20].

2013 оной январь һарада тэрэ шэнэ байгуулагдаһан Барилгын урлалай зүблэл хүтэлбэрилһэн, энэнь хотын барилгын хүгжэлтэ болон архитектурын бодолгын нэгэдэһэн түсэбэй бэелүүлгые хинаха ёһотой байгаа. Хуснуллинтай зүблэлдэн хэлсээжэ, зүблэлдэ Оросой болон хари гүрэнэй мэргэжэлтэд оруулагдаһан байна[21]. Томо ба удха шанартай хотын дэбисхэрнүүдтэ хотын барилгын ойлгосонуудые хүгжөөхэ талаар мүрысөөнүүдые үнгэргэхэ заншал бии болоо[15].

Оросой Холбоото Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

2020 оной январиин 21-дэ Оросой Холбоото Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшоор томилогдоо[22].

2020 оной январиин 29-һөө Хуснуллин Крым Уласай болон Севастополь хотын куратор болоһон байна. 2022 оной апрель һараһаа Херсон можын, Запорожье болон Донбассые һэргээн бодхохо куратор[23].

2024 оной майн 11-дэ Михаил Мишустин Засагай газарай шэнэ бүридэлые Гүрэнэй Дүүмэдэ харалгада оруулхадаа, Хуснуллиниие Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшын тушаалда дурадхаа[24]. Майн 13-да Гүрэнэй Дүүмэ тэрэниие энэ тушаалда зүбшөөрбэ[25]. Оросой Холбоото Уласай Юрэнхылэгшэ майн 14-дэ томилолго тухай зарлигта гараа табяа[26].

Марат Хуснуллиндэ иимэ асуудалнууд бүхэлэгдөө: гүрэнэй гэр байрын бодолго ба эрхэтэнэй хүдэлдэггүй зөөриин эрьелтэ, мүн авто-замуудые барилга, заһабарилга, һэльбэн шэнэдхэлгэ ба заһабарилга, харгын аюулгүй байдал, ниитын унаа хүгжөөлгэ. Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшо «Сэбэр уһан» болон «Волгын һайжаруулга» гэһэн холбоото уласай түсэлнүүдэй хубяар, «Гэр байрын болон хотын оршон», «Аюулгүй, һайн шанартай харгынууд», «Байгаали хамгаалалга» гэһэн үндэһэтэнэй түсэлнүүдые бэлэдхэхэ, бэелүүлхэ ажалые тэнсүүлэн байгуулна.

Крым Уласай, Севастополиин, Донецкын ба Луганскын Уласуудай, Запорожи болон Херсоной можонуудай ниигэмэй-эдэй засагай хүгжэлтэ Хуснуллинай хинаналта доро. Тэрэ кураторай тушаалда Урда холбоото уласай тойрогой ниигэмэй-эдэй засагай хүгжэлтын түлөө харюусана, ба иимэ захиргаануудые хүтэлбэрилнэ:

  • Оросой Холбоото Уласай Барилгын яаман;
  • Гүрэнэй бүридхэлэй, кадастр болон картографиин холбоото уласай албан;
  • Байгаали хамгаалгын, технологиин болон атомно хиналтын холбоото уласай албан;
  • Гүрэнэй зөөриин хүтэлбэрилхы талаар холбоото уласай агентство;
  • Холбоото уласай харгын агентство[27].

Хотын барилга хүгжөөхэ талаар бодолгын һалбарида эгээл удха шанартай түсэлнүүд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Метрополитэнэй хүгжэлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Хуснуллин «Рязанская» гэһэн ТПУ-эй барилгын газарта 2017 оной декабриин 16

2011 онһоо хойшо Хуснуллинай хабаадалгатайгаар 101 км метрогой шугамууд баригдаһан, энэ тоодо урид гансал ашаа тээбэридэ хэрэглэгдэдэг байһан замые хүн зоной һуужа ябадаг болгохын тула Москвагай түбэй бэһэлигэй 54 км үндэһөөрнь һэльбэн шэнэлэлгэ хэһэн байна[28]. Время строительства метро сократилось в среднем на 30 %.

Хотын барилгын хүгжэлтын бодолго[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

2011 онһоо Хуснуллин зүбшөөлгүй барилга зогсоохын талаар хотын комисси хүтэлбэрилнэ. Хуснуллинай Москвагай барилгын комплексын хүтэлбэрилэгшөөр 9 жэлэй туршада ажаллаха үедэ ниислэл хотын заһабарилгын түсэл бэелүүлэгдэжэ эхилээ - һандарһан олон байратай байшангуудые эбдэжэ усадхаад, ажаһуугшадынь шэнэ байшангуудта нүүлгээ[7].

2012 онһоо хойшо Хуснуллин «Түхэригтэ мерт» гэһэн үйлэ хэрэгэй түсэбэй бэелүүлгэдэ хабаадажа, тэрэнэй хэмжээндэ Москвагай Засагай газар соёлой баялигуудые хубиин инвесторнуудта 49 жэлэй туршада хүнгэлэлтэтэй арендэдэ дамжуулхадаа, табан жэлэй туршада үндэр шанартай эрдэмэй аргаар шэнэдхэн һэргээхэ эрилтэ табиһан байха юм. Энэ үйлэ хэрэгэй түсэбэй хэмжээндэ 2012 оной августын эсэстэ москвагай табан һууриин буусанууд шэнэдхэн һэргээгдээ. 2013 оной эсэс болотор үшөө 50 соёлой баялигуудай объектнууд хүнгэлэлтэтэйгээр арендэдэ үгтөө, удаань байшангуудай түүхэтэ түхэл шэнэдхэн һэргээгдэһэн байна[29].

2013 онһоо Хуснуллинай хиналта доро 2035 он болотор шэнэ ниилүүлэгдэһэн газар дэбисхэрнүүдые бүридхэлдэ абан Москва хотые хүгжөөхэ талаар юрэнхы түсэб зохёон байгуулха ажал ябуулагдаа[30].

2017 оной июнь һарада БСА «Лужники» гэһэн тамирай ехэ талмайн һэльбэн шэнэдхэлгэ уридшалан соносхогдоһон болзорһоо нэгэ жэлээр урид дүүргэгдэбэ. 2018 ондо «Лужники» 2018 оной футболой дэлхэйн чемпионадай талмай болоһон байна[31].

2018 ондо Хуснуллинай хүтэлбэри доро «Россия» гэһэн айлшадай байшан байһан газарта, Москвагай түбтэ оршодог Зарядье гэһэн амаралгын сэсэрлигэй түсэл бэелүүлэгдээ. «Россия» айлшадай байшанай задалалга 2006 оной февраль һарада эхилээд, 2010 оной эхиндэ дүүргэгдээ. Зарядье хүгжөөхэ концепци зохёохо талаар уласхоорондын зохёохы мүрысөөн 2012 ондо үнгэргэгдэжэ, тэрээндэ хэншье хабаадаха аргатай байгаа. Бүхы дэлхэйн 240 команданууд газар дэбисхэр хүгжөөхэ түсэлнүүдээ дурадхаа. Мүрысөөнэй дүнгүүд дээрэ үндэһэлэн, «арадай даабари» бэлдэгдээ, газар дээрэхи барилга бага болгохо, газар доорохи талмайе эдэбхитэйгээр хэрэглэхэ, мүн хотын түүхэтэ түбтэ соёлой талмайн байдалда хохидол ушаруулдаг түсэблэлгын шиидхэбэринүүдые орхихо тухай дурадхагдаһан байна. Амаралгын сэсэрлиг соо 4 газарай нюруу түхэлэй бүһэлүүр, павильонууд, машинын зогсоолтонууд, музейнүүд, үзэсхэлэн дэлгэдэг танхимууд, Москва мүрэн дээгүүр агаарта байһан хүүргэ, онсо концертнэ танхим – филармони бии[32].

Унаа тээбэриин бодолго[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

2011 ондо тус түсэлэй үнэ сэн ехэтэй ушарһаа Москвагай тойрогой харгыда болон Транспортын гурбадахи дүхэригтэ ашаглалга бага болгохо, Москвада тойрог хоорондын холбоо һайжаруулха ёһотой байһан 60 км утатай Дүрбэдэхи Транспортын бэһэлигэй барилга орхихые Хуснуллин дэмжэһэн байна. Баруун Хойто, Зүүн Хойто хорднуудые ба Урда рокада байгуулхын тулада түсэл хубилгагдаһан байна[33].

Оросой Холбооото Уласай Засагай газарта

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

2020 оной январиин 21-дэ Хуснуллин Оросой Холбоото Уласай Засагай газарай Түрүүлэгшын орлогшоор томилогдоо. Тэрэнэй мэргэжэлэй һалбаринуудта гэр байрын бодолго, ипотекын урьһаламжа, барилгын болон барилгын урлалай һалбарида гүрэнэй бодолго, гэр байрын болон коммунальна ажахы, авто замуудые һэльбэн шэнэдхэлгэ болон ашаглалга, харгын аюулгүй байдал, гүрэнэй зөөриин хүтэлбэрилгэ ороно. Тэрэ нютаг можонуудай хүгжэлтын (Алас Дурнын холбоото тойрогһоо бусад), Крым Улас, Севастополь, Калининград можонуудай ниигэмэй-эдэй засагай хүгжэлтын талаар засагай газарай ажал зохёон байгуулдаг, Абхази болон Урда Осетиин уласуудтай харилсаха үүргэтэй. Хуснуллин 2021 оной июль һараһаа Урда холбоото тойрог хүтэлбэрилнэ.

2022-2023 онуудта Хуснуллин сэрэгэй тусхай ябуулгын үедэ Украинын хоёр алан һүрдүүлэгшэ ябуулга хэһэнэй һүүлдэ Крымэй хүүргэ һэргээн бодхохо ажал хүтэлбэрилһэн байна[7].

Шагналнууд ба Хүндэтэ нэрэ зэргэнүүд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Марат Хуснуллин Москва хотын байдал магтагшадай 8-дахи хуралдаан дээрэ. 2018 оной июлиин 18
  • «Бүхэроссиин хүн зоной тоо бүридхэлдэ абалга үнгэргэһэн габьяагай түлөө» медаль (2002)
  • «Казань хотын 1000 жэлэй ойн баярай дурасхаалда» медаль (2005)
  • «Оросой профсоюзуудай 100 жэл» медаль (2005)
  • Татарстан Уласай Сайдуудай Нэгэдэлэй Баярай бэшэг (2007)
  • Татарстан Уласай Юрэнхылэгшын Баярай бэшэг (2008) (2010)
  • «Эсэгэ ороной үмэнэ габьяатай байһанай түлөө» орденой II шатын медаль (2008)[34]
  • «Татарстан Уласай үмэнэ габьяатай байһанай түлөө» орден (2010)
  • «Орос гүрэнэй гэр байрын коммунальна ажахын хүндэтэ хүдэлмэрилэгшэ» гэһэн Хүндэтэ нэрэ зэргэ (2010)
  • Оросой Холбоото Уласай Габьяата барилгашан гэһэн Хүндэтэ нэрэ зэргэ (2013 оной декабриин 21) – барилгын һалбарида амжалта туйлаһанай ба олон жэлдэ үнэн сэхээр хүдэлһэнэй түлөө[35]
  • Оросой Холбоото Уласай Барилгын болон гэр байрын коммунальна ажахын яаманай Хүндэтэ тэмдэг (2016)
  • «„Оросой түмэр замууд“ гэһэн ОАО-гой хүгжэлтэдэ габьяатай байһанай түлөө» 2-дохи шатын тэмдэг (2016)[36]
  • «Байгаали хамгаалгын Хүндэтэ хүдэлмэришэн» тэмдэг (2016)
  • Хүндэлэлэй Орден (2018)[37]

Хуснуллин 2011 ондо Кремльһээ холо бэшэ 186,7 м² талмайтай байра худалдажа абаа. Тэрэниие 2016 ондо Малика басагандаа бэлэглэһэн.

2020 ондо Москвагай Серебряный Бор гэжэ газарта Хуснуллин 1 миллиард шахуу түхэригэй сэнтэй ордон соо ажаһууна гэжэ олондо мэдээсэл тараадаг хэрэгсэлнүүд мэдээсээ һэн.

  1. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/FR/TXT/PDF/?uri=OJ:L:2022:042I:FULL&from=FR
  2. Правительство России переходит в статус и.о. до назначения нового состава.
  3. Михаил Мишустин назначил вице-премьеров кураторами федеральных округов.
  4. Хуснуллин Марат Шакирзянович. the original on 2013-01-30 2013-09-04 үдэртэ хандаһан.
  5. Marat Khusnullin // Коммерсантъ.
  6. Поймали за язык
  7. 1 2 3 Энциклопедия ТАСС. Хуснуллин Марат Шакирзянович
  8. 1 2 3 4 5 6 7 8 Хуснуллин Марат Шакирзянович — Биография. the original on 2013-08-07 2013-09-04 үдэртэ хандаһан.
  9. 1 2 Портал строителей города — про жильё
  10. 1 2 Спортивные объекты Универсиады в Казани
  11. Казанский государственный архитектурно-строительный университет
  12. 1 2 Ъ-Справочник. the original on 2013-09-06 2013-09-04 үдэртэ хандаһан.
  13. Хуснуллин возглавил комиссию по пресечению незаконного строительства вместо Ресина
  14. М.Хуснуллин подвел итоги деятельности Стройкомплекса Москвы за семь месяцев 2012 года
  15. 1 2 Заседание Правительства Москвы
  16. «Лужники», «Москва-Сити» и другие перестройки Москвы
  17. «Москва-Сити» ищет выезд
  18. Совет занимается разработкой решений для органов исполнительной власти Москвы и подразделений Российские железные дороги по повышению эффективности использования территорий Московской железной дороги, объектов инфраструктуры и прилегающих к ним участков, реализации на них инвестиционных проектов
  19. Градостроительным развитием территорий железной дороги в Москве займется специальный совет
  20. Недвижимость-2013: обращение заместителя Мэра Москвы Марата Хуснуллина
  21. Архитектурный совет Москвы возглавил Кузнецовнедоступная ссылка
  22. Новый состав правительства. Полный список. РБК. 2020-01-21 үдэртэ хандаһан.
  23. Как Марат Хуснуллин будет восстанавливать Херсон, Запорожье и Донбасс | Республика Крым.
  24. О чем говорит новая конфигурация российского правительства (2024-05-11).
  25. Госдума утвердила Хуснуллина вице-премьером (2024-05-13).
  26. Президент подписал указы о назначении членов Правительства Российской Федерации и директоров служб (2024-05-14).
  27. Михаил Мишустин утвердил распределение обязанностей между вице-премьерами (2024-05-17).
  28. Стоимость строительства метро в Москве снизили на 25 %. the original on 2013-06-18 2013-09-04 үдэртэ хандаһан.
  29. До конца года в льготную аренду может быть сдано около 50 объектов культурного наследия
  30. Марат Хуснуллин: «В Москве будет построено 300 гостиниц». the original on 2013-07-18 2013-09-04 үдэртэ хандаһан.
  31. Марат Хуснуллин: Реконструкцию «Лужников» можно начать лишь в мае 2014 года
  32. Первая очередь парка «Зарядье» была завершена в 2017 году, торжественное открытие парка состоялось 9 сентября 2017 года, в день празднования 870-летия Москвы. 4 ландшафтные зоны, павильоны, парковка, музеи, выставочные залы, парящий мост через Москву-реку — все это открыто для посетителей. Уникальный концертный зал — филармонию — планируют завершить и открыть в 2018 году.
  33. Более 230 км дорог реконструируют в Москве за три года — Хуснуллин
  34. Deputy Mayor for Urban Development and Construction / Marat Khusnullin / The official website of the Mayor and the Government of Moscow (2016-08-09).
  35. S:Указ Президента РФ от 21.12.2013 № 929|Указ Президента Российской Федерации от 21 декабря 2013 г. № 929 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
  36. Фотофакт. www.gudok.ru. 2016-12-20 үдэртэ хандаһан.
  37. Указ Президента Российской Федерации от 27 декабря 2018 года № 756 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»