14-р Далай Лама
Данзан Жамсо | |
---|---|
བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་ | |
Түрэһэн нэрэ: | Һама Дондуб |
Ажал үйлэ: | шажанай тэргүүн, түрын тэргүүн |
Түрэһэн үдэр: | 1935 оной июлиин 6[1][2][…] (89 наһатай) |
Түрэһэн газар: | Такцэр, Амдо, Түбэд |
Эрхэтэнэй харьяалал: | |
Шагнал: | |
Гарай үзэг: |
Дээрэхиин гэгээн арбан дүрбэдүгээр Далай Лама Данзан Жамсо (1935 оной июлиин 6-най үдэр түрэһэн) — шарын шажанай сүсэгтэнүүдэй этигэл бэшэрэлэй манлайлагша. 1989 оной Нобелиин энхэ тайбанай шагналтан.
Намтар
Дээрэхиин гэгээн Далай лама Данзан Жамсо Амдо нютагай Такцэрдэ оршохо жаахан һууринда 1935 оной XIII Далай лама Түбдэн Жамсын хойто дүрээр тодорһон байдаг. Үе үеын Далай Ламанарые түг түмэн шабинар энэрэл нигүүлэсэлэй нирваан бололгүйгээр оршолондо түрэл абахаар һунгаһан түрэлхитэнүүд мүн.
Далай ламын Түбэдтэ ахы үе сагай шажан номой болбосорол
Дээрэхиин гэгээн зургаан наһатайгааһаа шажан номдо һуралсажа эхиллэй. Түүниин һургалтын хүтэлбэри ехэ, бага табан ухаан байба. Ехэ ухаанда ушар шалтаганай ухаан (логика), Түбэдэй уралиг санскрит хэлэн, тэжээхы ухаан ба Буддын гүн ухаан (дотоодо ухаан) юм. Үүнһээ Буддын гүн ухаан мүн дотороо табан аймагһаа бүрилдэнэ. Тэдээр пражнапарамита гү, али бэлигэй шиндада хүрэхы, мадхъяамака гү, али түб үзэл, прамана гү, али логика ба танин мэдэхы болоно. Табан бага ухаан — одон зурхай, үгэ зүй, йоганүүд зэргэ болоно. 1959 ондо гү, али 23 наһандаа тэрэ Жохан сүмэдэ жэл тутамай юрөөл хуралай үеэр дамжаа бариһан байдаг. Иигээд тэрэ дамжаагаа онсогой һайн барижа Буддын гүн ухаанай хамагай дээдэ шухамдаа докторын зэргэтэй дүйсэхысэ Лхаарамба гэбшэ мяндаг хүртэлэй.
Жолоодогшын ехэ үүргэ
1950 ондо гү, али Мао Зэдон тэригүүтэн Дэн Сяопин, Чжоу Эньлай зэргэ хитадай ударидагшанартай энхын хэрээ хэлэлсээр хэхээр Дхармасала хотоноо ажаршье, Түбэдэй Дүрбэгһэдэй Засагай Газарай тэригүүнэй шэрээнээ заларһаар үдые хүрэһэн болоно.
Хитадай түримхэйлэлһээ хойшо Дээрэхиин гэгээн НҮБ-ын Юрэнхы Асамблейһаа 1959, 1961 болон 1965 онуудта гурбаншье удаа тодорхой шиидэбэринүүдые гаргажа байһан юм.
Дэлхэй ниитын алдартан
Дээрэхиин гэгээн Далай лама бол энхын түлөөхи зүтгэлтэн мүн. 1989 ондо тэрэ Түбэдэй эрхэ сүлөөгэй түлөөхи хүширхэлэлгүй тэмсэлэйнхээ түлөө Нобелиин Энхэ тайбанай шагналые хүртэжэ байба. Тэрэхэзээ ямагта, тэрэ бүү хэлэн, туйлын ехэ дайсагнал лугаа нюур тулаһан үедэшье харгислал хүширхэлэлгүй бодолгые баримталан хэрэгжүүлһээр ерэһэн бэлэй. Мүн тэрэ дэлхэй ниитын байгаали оршоной асуудалнуудые хүндэн үзэдэе хамагай анханай Нобелиин шагналтан гэһэн алдаршалһан юм.
Дээрэхиин гэгээн энэ дэлхэйн зургаан юрэнхы сайднар, титэм залгаһан удирдагшанартай уулзаһан байдаг юм. Мүн тэршэлэн, тэрэөөр бусад олон шажанай олоншье тэргүүд хэгээд алдартай оюун ухаанаараа уралдуулһан байдаг бэлэй.
1959 онһоо хойшо Дээрэхиин гэгээн энхэ тайбан, хүширхэлэлгүй байдал, шажан хоорондын харилсан ойлголсол, бүхэ ниитын үүргэ харюусалга ба энэрэл нигүүлэсэлэй һургаал номлолоороо дэлхэй ниитэдэ үнэлэгдэжэ элдэбэ нэрэ хүндэтэй шагнал, хүндэтэй доктор зэргые 84 гараниие хүртэһэн байдаг байна. Мүн тэрэ 72 үлүү номой зохёолшо юм.
Гэһэн хэдышье, Дээрэхиин гэгээн өөрыгөө Бурханай шажанай эгэл нэгэ хубараг гэжэ тодорхойлно.
Холбооһон
- РУВИКИ.Медиа ангилал холбооһотой.
Зүүлтэ
- ↑ Dalai Lama XIV // Encyclopædia Britannica (англ.)
- ↑ Dalai Lama // filmportal.de — 2005.