Намдаков Даши Бальжанович
Намдагай Бальжамын Дашанима | |
---|---|
ород хэлэн дээрэ Дашинима Бальжимаевич Намдаков | |
![]() | |
Түрэһэн һара үдэр | 1967 оной февралиин 16 |
Түрэһэн газар | Үхэриг Һуурин, Хёлгын аймаг, Шэтэ можо, СССР |
Эрхэтэнэй байдал |
![]() ![]() |
Ажал ябуулгын янза | Оросой уран барималша, Оросой уран зурааша |
Эсэгэ | Бальжан Намдаков |
Эхэ | Буда-Ханда Намдакова |
Шагналнууд | |
Сайт | dashi-art.com |
![]() |
Дашинима Бальжимаевич Намдако́в (буряад хэлэн дээрэ Намдагай Бальжамын Дашанима)[1]1967 оной февралиин 16-да СССР-эй Шэтэ можын Хёлгын аймагай Үхэриг һууринда түрэһэн, оросой уран барималша, шугамаар зурадаг уран зурааша, эрдэниин зүйлэй дархан ба дизайнер[2][3]. Оросой уран һайханай академиин бодото гэшүүн (академик) (2021); гэшүүн-корреспондент (2011). Оросой Холбоото Уласай габьяата уран зурааша (2020). Оросой Уран зураашадай холбооной гэшүүн. 2024 оной октябриин 15-һаа — Оросой Холбоото Уласай Юрэнхылэгшын дэргэдэхи Соёлой ба урлалай талаар зүблэлэй гэшүүн[4].
Намтар
Даши Намдаков Үбэр Байгалда, Үхэриг гэһэн буряад һууринда түрэһэн юм. Дүүрэн нэрэнь — Дашинима («Даши Нима») — буряадаар — «Аза таалаантай наран»[5]. Олон хүүгэдтэй Бальжан ба Буда-Ханда Намдаковтоной найман үхибүүдэй зургаадахи үринь боложо түрэһэн[6]. Уран барималшын гэр бүлэ хадаа эрдэниин зүйлэй эрхим дархашуулай, уран гартанай болон уран зураашадай мүндэлэн түрэдэг дархашуулай эртэ урдын «дархатэ» гэһэн угтай юм. Дээгүүр шэлэгдэһэнэй нангин һүлдэ тэмдэг болохо гал хэрэглэн, гансал тэдэнэр ажаллаха эрхэтэй байһан[5]. Эсэгэнь — Бальжан Намдаков, арадай мэдээжэ уран гартай дархан ба уран зурааша, буддын шажанай бурхануудай хүрэг зурадаг, уран барималша, модошо дархан ба хибэс нэхэдэг хүн байгаа[5].
Намдаков хадаа түрэлхидтөөл адли буддын шажан баримталдаг юм[5][7].
Долоотой болотороо Намдаков ород хэлэн дээрэ хөөрэлдэдэггүй байгаа, элинсэг хулинсагайнгаа гэртэ ажаһуудаг һэн[8]. Энээнтэй холбон, хожомынь тэрэ иигэжэ тэмдэглэдэг һэн[8]:
![]() |
Элдэб олон һүнэһэ заяашадаар, амитадаар дүүрэн айхабтар томо, ёһотой сэнтэй, баян оршолонто юртэмсэтэй байһан хүм. Харин һургуулида ороходомни, намда иигэжэ хэлэһэн юм: "Бүхы оршолонто юртэмсэ энээхэн хуудаһан соо багтадаг, бүхы ондоо юумэеэ толгой сооһоонь гаргажа хая. Тэрэшни шинии үбшэн хооһон һанаан гээшэ". Тиигээд лэ оршолонто юртэмсэ энэ хуудаһан соо багташоо. Би 44-тэйб, намайе хизаарладаг энэ хуудаһанһаа һалахын түлөө наһаараа тэмсэнэб; бүхы шадаха юумэмни — түрэһэн аба эжыгэймни, түрэл нютагаймни буянгаар. | ![]() |
Интернадта һураһан, тэндэхи хатуу журамһаа боложо, сэдьхэлэй хүндэ доройтолгодо ходо абтанхай ябадаг байгаа. Тэрэнь хотын хүндэ үбшэн боложо һүжэрөөд, дүрбэ дахин мэсэ заһалда ороо, тэдэньшье туһа болоогүй. Бөөгэй орёо ёһолол бүтээжэ, Намдаковые удаган аргалһан юм. Үбшэн хадаа эхэ байгаалитаяа холбоо харилсаагаа таһалһанай түлөө түлбэри болоно гэжэ тэрэ удаганай ойлгуулһан байна. Тиимэһээ иигэжэ эдэгэһн ушарынь саашанхи зохёохы замдань нүлөөлһэн байна[5].
Улаан-Үдэ хотодо буряад уран барималша Г.Г. Васильевай мастерскойдо Даши Намдаков ажаллажа эхилһэн.
1905 оной дурасхаалай Москвагай гүрэнэй академическэ уран һайханай училищида орохо гээд, конкурсоор ороогүй. Тиигээд Новосибирскын гүрэнэй архитектура-барилгын ехэ һургуулиин архитектурын һалбарида ороһон байна, теэд уран баримал хэхэ ёһотойб гэжэ ойлгоһон дээрэһээ тэрэнээ түгэсөөгүй[5].
1988 ондо Красноярскын гүрэнэй уран зурагай дээдэ һургуулида[5] орожо, уран зураашадай, уран барималшад — (Ленинград хотоhоо Сибирь багшалхаяа ерэhэн) Л. Н. Головницкий[5] гэгшын, мүн тиихэдэ Ю. П. Ишхановай[9], А. Х. Боярлин, Е. И. Пахомов гэгшэдэй шаби боложо, мэргэжэлтэ эрдэм шудалһан юм. Головницкиин туһаламжаар тэрэ дээдэ һургуулияа болзорһоо урид дүүргээ. Дипломой түсэлөө Головницкиин студида хаагдажа бэшэһэн. Зохёохы ажалда Намдаковые бүримүһэн гүнзэгыгөөр дадхааха, хэрэгтэ хэрэггүй юумэндэ һанаагаа зобохогүйнь тула багшань тэрэниие иигэжэ хаагаа бшуу[5]. Тэндэл байхадань ерэдэг багшанарта Намдаков шалгалта тушаадаг байгаа[5].
Дээдэ һургуулияа 1992 ондо Даши Улаан-Үдэеэ бусажа, ажалаа үргэлжэлүүлнэ[5][10]. Эндэ багахан, хэдэхэн лэ дүрбэлжэн метр болохо гоёолто бүтээлгын цех нээжэ, тэрээн соогоо эртэ урдын дараан бунханууд соо олдоһон зүйлнүүдые дууряан, уран барималай зүйлнүүдые шэмэглэжэ бүтээдэг байгаа.[5] Хожомынь тэрэ иигэжэ дурсан хэлэһэн байдаг: «Энэ мүнгөөрөө ба тэрэ үедэ Сбербанкда ажалладаг һамганайнгаа салингай зарим хубяар бидэ хүрэл худалдажа абагша һэмди. Энэ эдээр шудхаха гээшэ — өөрын бүхэли арга зүй ха юм. Гансаараа иимэ ажал бүтээхын аргагүй — хүнүүд хэрэгтэй, тэдэндэ салин хүлһэ түлэхэ хэрэгтэй. Минии һанахада, энэ ажалай ябасые юрэ болгохо аргын бии һаа, уран барималшад манда яһала олон байха һэн»[11]. Тэрэ үедэ ажалайнь сагай хубаари иимэ байһан: хоёр долоон хоногой туршада — худалдаанда табигдаха гоёлой зүйлнүүдые дархалалга, нүгөө хоёр долоон хоногтонь — «сэдьхэлэй тэжээл» болохо зохёохы ажалаа эрхилэлгэ[5].
2000 ондо Эрхүү хотодо Даши Намдаковай түрүүшын хубиин үзэсхэлэн үнгэргэгдэжэ, эгээл үндэр сэгнэлтэнүүдтэ хүртөөд, тэрэниие алдар суутай болгоһон юм[5][12][13].
Зохёохы зам
Д. Б. Намдаковай бүтээлнүүд уран һайханай шудхалгын, түмэр дабталгын болон холимог аргануудые хэрэглэн бүтээгдэнхэй. Зохёолнуудынь хүрэлөөр, мүнгөөр, алтаар, зэдээр, үнэтэ шулуунуудаар, мүн арсалан заанай яһаар, адуунай дэлһээр, модоор бүтээгдэһэн байна. Үндэһэн соёлой зүйлнүүд дээрэ, Түб Ази, Буддын шажанай бүтээлнүүдэй удхын хэсэг дээрэ үндэһэлэн зохёогдоһон уран барималай бүтээлнүүд, гоёолто, шугам зураг болон үлгэмэл хибэсүүд зохёогшын эли тодо дабтагдашагүй маягтай. Даша Намдаковай хэбүүдээр гэр бүлынхидынь хүүхэлдэйнүүдые бүтээдэг (хүүхэлдэйнүүд шэнэ үеын маягаар найруулһан үндэһэтэнэй хубсаһатай уран барималай дүрсэ түхэлөөр бүтээгдэһэн)[14].
Даши Намдаковай ажалнууд Санкт-Петербургда Гүрэнэй Эрмитажай, Оросой һуудал байдалай музейн жасануудта, Зүүн зүгэй арададуудай урлалай музейдэ, Москвада Мүнөө үеын уралалай музейдэ, дэлхэйн олон гүрэнүүдэй музейнүүдтэ, тэрэ тоодо — Нью-Йоркын «Тибет-Хауста» (Нью-Йорк) болон «Урлалнуудай музейдэ» (Гуанчжоу, Хитад)[15] хадагалагданхай. Уран барималай зүйлнүүд В. В. Путинай («Хёо»)[5], М. Ш. Шаймиевай («Мори унаһан хүн»)[5], Ю. М. Лужковой[5], Р. А. Абрамовичай («Үдэшэ», «Үбгэн сэрэгшэ») хубиин суглуулбаринуудта, мүн тиихэдэ Германиин, Франциин, Бельгиин, Швейцариин, Финляндиин, Японой, США-гай, Тайваниин хубиин суглуулгануудта бии[5]. Д. Б. Намдаковай ажалнуудые Герхард Шрёдер, кантри-аялгын хүгжэмшэн Вилли Нельсон, мүн баһа зүжэгшэн Ума Турман үмсэдөө абанхай[11][16][17].
2012 оной апрелиин 14-дэ Лондондо Даши Намдаковой гараараа бүтээһэн Чингисхаанай һүртэй томо дүрэ тодхогдоһон байна.
Д. Б. Намдаковай «Багууд» ба «Зүжэгшэн» гэһэн бүтээлнүүд Вампиловай нэрэмжэтэ Бүгэдэ Оросой мүнөө үеын драматургиин фестивалиин (Эрхүү, 2002, 2003) шангуудта хүртөө, харин «Эзэн» гэһэн дүрэнь — Эрхүү хотодо үнгэрһэн Уласхоорондын баримтата фильмүүдэй фестивалиин шанда (2002). 2003 ондо тэрэ Оросой Уран һайханай академиин мүнгэн медаляар шагнагдаһан байха юм[13].
2004 онһоо Москвада, 2014 онһоо - Лондондо ажаһууна ба ажаллана.
2007 ондо найруулагша Сергей Бодровой «Монгол» гэһэн фильмын уран зурааша боложо хабаадаһан байна[5][18]. Энэ фильм буулгахада бүтээһэн ажалайнгаа түлөө Д. Б. Намдаков «Уран зураашын эрхим ажалай түлөө» «Ника» гэһэн киногой шанда[5][17] ба Оросой кино шэнжэлэгшэдэй ба кино шүүмжэлэгшэдэй Гильдиин «Сагаан заан» гэһэн киношанда хүртөө[11][19].
2008 ондо уран барималшын ажалладаг байшанда хулгай ороһон байна[20] (тиихэдээ гансашье гоёлой бүтээлнүүдые бэшэ, мүн баһа тэдэниие бүтээхэ дүрсэнүүдые абажа гараа бшуу). «Табан жэл соо хэгдэһэн, бүтээгдэһэн бүхы юумыемнай нэгэ һүнеэр абажа ябаа, — гэжэ Д. Б. Намдаков хэлээ һэн, — Зарим хүнүүд нилээн баяжаба гээшэ ааб даа, - элүүр энхыел бурхан тэдэнэртэ үршөөг. Түрүүшээр бидэ мэгдээбди, теэд тээ байд гээд, зүрхөө доошонь дараабди. Юундэб гэхэдэ, энэ хадаа ганса минии бэшэ, харин суг ажалтанаймни - эрдэниин зүйлэй ба шулуугаар бүтээдэг дархашуулай ажал байгаа ха юм. Тиигээд бидэнэр зорилго табижа, энэ суглуулбариие болзор соонь шэнээр бүтээгээбди»[11].
Үлхөө үзэсхэлэнгүүдэйнгээ түлөө 2009 ондо Д. Б. Намдаков Оросой Холбоото Уласай Засагай газарай тогтооһон соёлой һалбариин шангай лауреат болоһон байха юм[21].
2019 оной февраль һарада Красноярскда, холбоото уласай Сибириин ехэ һургуулиин хажуудахи багахан сэсэрлиг соо газарай нюруу түхэлэй «Хубилалга» («Трансформация» (TRANSFORMATION) гэһэн уран бүтээл тодхогдоһон юм[22].
Оросой Холбоото Уласай Зэбсэгтэ Хүсэнүүдэй Гол һүмын ахамад уран зурааша гээд Даши Намдаковые «Звезда» телесубаг 2020 ондо соносхоо[23][24].
2021 оной август һарада Үбэр Байгалай хизаарай Засагай газарай, Үбэр Байгалай хизаарай Соёлой яаманай болон Даши Намдаковай нэрэмжэтэ уран зурагай жасын дэмжэлгээр түрэл нютаг Үхэриг һууринайнгаа хажууда Тужа гэһэн Лэнд арт хүреэлэн уран барималша нээгээ. Үбэр Байгалай хизаарта хүреэлэн зохёон байгуулха зорилго хадаа хизаарай заншалта ажаһуугшадай үндэһэн соёл дэмжэхэ талаар гүрэнэй бодолгын, өөрын онсо маяг шэнжэтэй зохёохы ажал бүхы талаһаань харуулан, олоной дунда дэлгэрүүлхэ, мүн тосхоноо хамтын хүсөөр һэргээхэ гэһэн эрмэлзэлтэй сэхэ холбоотой[25].
Улаан-Үдэ шадар оршодог аяншалагшадай ябаха дуратай «Чингисхаанай үндэр» гэжэ газарта Даши Намдаковай бүтээлнүүд табигдаха гээд 2024 оной август һарада мэдээсэгдээ[26].
2024 оной сентябрь һарада Зүүн зүгэй эдэй засагай хуралдаанда тусхайта ёһоор Намдаковай бүтээһэн 9 метр үндэртэй «Наранай домог» гэһэн уран барималай бүтээл Владивосток хотын [[Ородой арал, Примориин хизаар]|Ородой арал]] дээрэ, «Алас Дурнын гудамжа» гэһэн үзэсхэлэн дээрэ тодхогдоһон байна[27].
Үзэсхэлэнгүүд
2007 оной декабриин 21-һээ 2008 оной январиин 13 болотор Д. Б. Намдаковай хубиин үзэсхэлэн Москвада, Гүрэнэй Третьяковой галерейдэ эмхидхэгдэжэ, үнгэрэгшэ долоон жэлэй туршада бүтээгдэһэн ажалнуудынь тэндэ дэлгээгдээ һэн[15][17].
Даши Намдаковай бүтээлнүүдэй «Ондоо болгон хубилалга» гэһэн суглуулбари 2008 оной ноябрь һарада г. В. П. Сукачёвой нэрэмжэтэ Эрхүүгэй можын уран һайханай музейдэ табигдаһан байна[11].
2010 оной февралиин 26-һаа апрелиин 4 болотор Санкт-Петербург хотодо, Гүрэнэй Эрмитажда, археологиин суглуулбариин гайхамшагта бүтээлнүүдэй удха дууряан, Д.Б.Намдаковай «Гарбалнуудаа дурсан һаналга. Даша Намдаковай нүүдэлшэдэй юртэмсэ» үзэсхэлэн «Росатом» гэһэн гүрэнэй томо хамжаанай бүридэлдэ ородог хуби ниилүүлһэн "Атомэнергомаш" нээмэл бүлгэмэй дэмжэлгээр табигдаа [21][28].
2011 оной июниин 1-һээ июлиин 31 болотор Казань хотодо, Үндэһэтэнэй уран һайханай «Хазинэ», галерейдэ Д. Б. Намдакова «Нүүдэлшэнэй юртэмсэ» үзэсхэлэн дэлгээгдэжэ, тэрэниие Татарстан Уласай Юрэнхылэгшэ Р. Н. Минниханов[29], Татарстан Уласай гүрэнэй зүблэгшэ М. Ш. Шаймиев[8], Татарстан Уласай Гүрэнэй Зүблэлэй түрүүлэгшэ Ф. Х. Мухаметшин болон бусад албата нюурнууд ерэжэ хараһан байха юм. Үзэсхэлэн нээлгын баяр ёһололдо дүн хамта дүрбэн зуу гаран хүн хабаадаа, тэрэниие ерэжэ хараһан үзэһэн зоной тоо 4,2 мянганда хүрөө.
2014 оной апрелиин 24-һөө 2014 оной сентябриин 15 болотор Улаан талмай дээрэхи Оросой гүрэнэй түүхын музейдэ эртын галабай, эртэ урда сагай болон мүнөө үеын Орос гүрэнэй «нүүдэлшэ» соёлой үзэсхэлэн эмхидхэгдэжэ, гол (кентавр ба жэгүүртэ эмэ арсалан) танхимууд соонь болон талата ба ой модото-талата Оросой археологиин хүшөөнүүдэй нэмэлтэ үзэсхэлэндэ (тэрэ тоодо - Эрхүүгэй хизаар ороноо шэнжэлэлгын музейн жасаһаа) Д.Намдаковай бүтээлнүүд үргэнөөр дэлгээгдэһэн байха юм.
В. И. Суриковай нэрэмжэтэ Красноярскын гүрэнэй уран һайханай музейдэ 2014 оной июниин 26-да, Ази-Номгон Далайн нютаг можын гүрэнүүдэй Уласхоорондын хүгжэмэй фестивалиин үедэ Даши Намдаковай үзэсхэлэн нээгдээ[30].
2015 оной августын 25-да Эрхүүдэ Виктор Бронштейнын галерейдэ Даши Намдаковой үзэсхэлэн нээгдэһэн байна[31].
2016 оной февралиин 22-һоо 2016 оной майн 5 болотор ниислэлэй JART галерейдэ Даши Намдаковай ойн баярай «Шунган шэнгэлгэ» үзэсхэлэн нээгдээ[32]. Энэ түсэл Намдаковай ойн баярай үзэсхэлэнгүүдэй үлхөө нээнэ: 2017 оной февраль һарада уран зурааша 50 наһаяа гүйсэнэ. «Даши Намдаков. Шунган шэнгэлгэ»[32] ондо ондоо жэлнүүдтэ зохёогдоһон, уран зураашада өөртэнь онсо зүнтэй бүтээлнүүд дурадхагдаа: «Чингисхан» (2003), «Хулгайлалга» (2007), «Хёо» (1999). Мүн баһа Кызыл хотодо Енисей мүрэнэй эрье дээрэ табигдаһан «Хаанай агнуури» (2014) гэһэн хүшөөгэй багадхагдаһан дүрсэ харагшад һонирхон үзэхэ аргатай.
2022 ба 2023 онуудта Москвада оной Эсэгэ ороно хамгаалгын 1812 оной дайнай музейдэ «Сибириин зүүдэнүүд» гэһэн сахим үзэсхэлэнэй хэмжээндэ Даши Намдаковай уран барималнууд табигдаһан байха юм. Эдэ ажалнуудай зарим тэдыень нэрлэбэл, иимэ: «Эмэ арсалан», «Бөө», «Гэгээн бэлигтэнэй мүндэлөөн», «Мори унаһан хүн», «Хаанай агнуури», «Инь-Янь».
Зохёохы ажалайнь сэгнэлтэ
Оросой академическэ һургуулида хүмүүжүүлэгдэһэн буряад дарханай зохёохы хэлэн дэлхэйн олониитэдэ ойлгосотой ба тон ехэ хэрэгтэй, юундэб гэхэдэ эртэ урдын соёл эргэншэлтэй, хүн түрэлтэнэй соёлой асари ехэ дабхартай амиды холбоонуудые Даши шэдитэ аргаар мэдэрдэг, тиихэдээ мэргэжэлтэ урлалай уян нугархай хэлэ ялас гэмээр мэдэдэг жэнхэни мүнөө үеын хүн гээшэ,-
гээд урлал шэнжэлэгшэ М. В. Москалюк тоолоно.
Зохёохы ажалда шэнээр хандалгын эгээл үнэншэмэ, нюдэндэ һонирхолтой жэшээ гэхэдэ, Даши Намдаковой урлал гэжэ нэрлэхээр. Манай һанахада, тэрэнэй уран барималай бүтээлнүүд зүүн зүгэй хүнэй оршон тойронхи байгаалияа зүбөөр мэдэхэ шадабари, тэрээнтэй харилсаха аргануудые харуулна. Уран зураашанай бүтээлнүүдтэ юрэ бусын шэнэ зүйл үгэдэг дэлхэйн гротеск үзэл бодолшье һаа, ямар нэгэ хэмжээгээр мүнөөдэрэй үзэл бодолые хангадаг хэбшэһэн зүйлнүүдые хэлбэри ба агуулгаараа дахин бии болгодог. Хүрэл эдээр хүдэлхэ аргань яаха аргагүй хоёр янзын: нэгэтэ бүтээгдэһэн, мүнөө үеын харагшын ухаан бодолдо тодорхой бэшээр бии болоһон танил дүрэнүүдые уян нугархайда, үнгэ, бүтэсэ доторнь дабтажа, олон янзаар шэнэ, юрын бэшэ, хүлеэгдээгүй, оршон тойронхиие зүбөөр мэдэхэ үдэр бүриимнай шадабаринуудые хубилгадаг дүрэнүүдые (Ёһолол, Энеэбхилэгшэ, Агууехэ Абарга) уран зурааша зураглан харуулна,-
гэжэ урлал шэнжэлэгшэ, урлал шэнжэлэлгын эрдэмэй дид-доктор, доцент, Ц. Сампиловай нэрэмжэтэ Буряад Уласай Үндэһэтэнэй музейн захирал Т. А. Бороноева тоолоно.
Уран бүтээлэйнь һубаряа
Кызылдэхи "Хаанай агнуури" гэһэн уран барималай үлхөө. Хүрэл, шулуун
Кызылдэхи "Азиин Түб" гэһэн дурасхаалай хүшөө. Хүрэл, шулуун
Шагналнууд ба нэрэ зэргэнүүд
- Тыва Уласай орден (2014 оной сентябриин 4) — Тыва Уласай хүгжэлтэдэ хубитаяа оруулһанайнгаа түлөө ба Орос гүрэн Тыва хоёрой нэгэдэһээр 100 жэлэй ойн нэрэ хүндэдэ[33].
- Оросой Холбоото Уласай габьяата уран зурааша (2020 оной августын 21) — ниигэмэдэ шухала, ниигэмэй удха шанартай хэмжээ ябуулгануудые эмхидхэхэ ба үнгэргэхэ хэрэгтэ ехэ хубитаяа оруулһанай түлөө.[34].
- 2009 оной Оросой Холбоото Уласай Засагай газарай соёлой һалбариин шан — «Хубилган һэргэлгэ: Даши Намдаковай уран баримал, шугам зураг ба үнэтэ зүйл дархалалгын урлал» гэһэн үзэсхэлэнэй түсэлэй түлөө</ref>.
- Буряад Уласай арадай уран зурааша (2017).
Үшөө тиихэдэ харагты
Ажаглалтанууд
- ↑ Намдаков Дашинима Бальжимаевич.
- ↑ Кистова, 2018, с. 166
- ↑ Скульптура TRANSFORMATION изменит всё Архивная копия от 20 февраль 2019 на Wayback Machine // Новая университетская жизнь. № 1 от 15 февраля 2019 года. — С. 14-15.
- ↑ Структура ∙ Президент России (15.10.2024).
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Овечкина И. Вселенная Даши Намдакова // Экономическая газета
- ↑ Гаврилова Н. После Иркутска мне открылись все музеи мира Архивная копия от 15 август 2016 на Wayback Machine
- ↑ «Буддизм нашёл глубокое отражение в творчестве Даши. На вопрос о том, какую роль играет буддизм в его работах, он ответил, что ему как буддисту даже странно слышать такой вопрос. На стене дацана в Санкт-Петербурге находится мраморная доска-барельеф в память первого настоятеля храма, выполненная художником. Традиционные образы его работ видны сразу — это кочевники, воины и всадники, сакральные фигуры, волшебные женщины, родовые покровители бурят: тотемные животные и мифологические существа. Перед зрителем предстают деформированные, изогнутые, вытянутые персонажи с непропорциональными частями тела, например, вытянутыми шеями и удлинёнными конечностями. Почти все из них обладают азиатскими чертами лица». — Цой А. Даши Намдаков покорил Государственный Эрмитажнедоступная ссылка // Новая Бурятия. — 2010. — 1 марта.
- ↑ 1 2 3 Сунгатова Е. Даши Намдаков: «Вселенная кочевника» Архивная копия от 9 июль 2011 на Wayback Machine // Культура и Искусство в Татарстане
- ↑ Артиллерист, художник и скульптор Архивная копия на Wayback Machine // WorldRusNews.ru
- ↑ Корякин О. В казанском кремле поселились «кочевники» Архивная копия от 4 июнь 2011 на Wayback Machine // Российская газета. — 2011. — 2 июня.
- ↑ 1 2 3 4 5 Орлова Е. Я бы родился птицей… (Выставка «Преображение» Даши Намдакова открылась в Иркутске) Архивная копия от 9 декабрь 2017 на Wayback Machine // Областная (общественно-политическая газета). — 2008. — № 130 (14 ноября).
- ↑ «По словам Даши, результаты этой выставки стали большим сюрпризом для него. До неё он считал, что его искусство интересно лишь бурятам и монголам, жителям Иркутской и Читинской областей, но не более того. И именно после этого вернисажа творческая судьба Даши резко пошла вверх: он переехал в Москву, его выставки регулярно проходят в странах Европы и Азии, в Америке.» — Богатых-Корк А. Украшения бурятского мастера носят Ума Турман и Глюкозанедоступная ссылка // Издательская группа «Номер один»
- ↑ 1 2 Намдаков Даши (художник)недоступная ссылка // Кино России (интернет-портал)
- ↑ Выставочный проект «Ульгер» в галерее В. Бронштейна в Иркутске. the original on 2016-03-06 2016-02-28 үдэртэ хандаһан.
- ↑ 1 2 Скульптура и графика Даши Намдакова в Третьяковской галерее.
- ↑ Богатых-Корк А. Украшения бурятского мастера носят Ума Турман и Глюкоза Архивная копия от 20 февраль 2019 на Wayback Machine // СМ Номер один, № 16 от 26 апреля 2007 года
- ↑ 1 2 3 Даши Намдаковнедоступная ссылка// СИБИРЬ XXI ВЕК
- ↑ «Вдохновение — это слово для ленивых»недоступная ссылка // газета «Информ-Полюс».
- ↑ Премия Белый слон 2007. Сайт Гильдии киноведов и кинокритиков России. 2016-07-27 үдэртэ хандаһан.
- ↑ Улыбина Ю. В Москве обокрали бурятского художника Даши Намдакова Архивная копия от 4 февраль 2012 на Wayback Machine// Комсомольская правда. — 2008. — 5 августа.
- ↑ 1 2 Выставка в Эрмитаже: «Ностальгия по истокам. Вселенная кочевников Даши Намдакова».
- ↑ * В Красноярске у главного корпуса СФУ установили скульптуру Даши Намдакова Архивная копия от 24 февраль 2019 на Wayback Machine // Аргументы и факты, 23.02.2019
- Скульптура TRANSFORMATION изменит всё Архивная копия от 20 февраль 2019 на Wayback Machine // Новая университетская жизнь. № 1 от 15 февраля 2019 года. — С. 14—15
- Скульптуру всемирно известного Даши Намдакова открыли в Красноярске // Енисей, 23.02.2019
- ↑ МК В Бурятии Архивная копия от 9 январь 2022 на Wayback Machine. «Военные рассекретили статус Даши Намдакова в храме Вооружённых сил России». 22 июня 2020 года.
- ↑ Колебакина-Усманова Елена Архивная копия от 9 январь 2022 на Wayback Machine. «Храм, который построил Шойгу: как выглядит подарок Путина и Христос от Даши Намдакова». Деловая электронная газета «Бизнес Online». 24 июня 2020 года.
- ↑ "Открытие Ленд-Арт парка Тужи". 2022-01-17. Archived from the original on 2022-01-18.
- ↑ "Работы известного скульптора поставят на Плато Чингисхана в Бурятии", 2024-08-21. 2024-08-21.
- ↑ "Скульптор Даши Намдаков создал 9-метровую скульптуру специально для ВЭФ", 2024-09-03. 2024-09-03.
- ↑ Ностальгия по истокам. Вселенная кочевников Даши Намдакова. 26 февраля 2010 г. — 4 апреля 2010 г. Архивная копия от 5 март 2010 на Wayback Machine // Государственный Эрмитаж
- ↑ Замалиева Н. «Аватар» в казанском Кремле Архивная копия от 4 июнь 2011 на Wayback Machine // БИЗНЕС Online. — 2011. — 2 июня.
- ↑ Выставка скульптора Даши Намдакова открылась в Красноярске Архивная копия от 7 июль 2014 на Wayback Machine // Newslab.Ru
- ↑ Даши Намдаков представил свои работы на выставке «Душа Азии» Архивная копия от 23 сентябрь 2015 на Wayback Machine // Телеканал Культура
- ↑ 1 2 Галерея JART. Галерея JART. 2018-02-13 үдэртэ хандаһан.
- ↑ Указ Главы Республики Тыва от 4 сентября 2014 года № 185 «О награждении Орденом Республики Тыва Намдакова Д. Б.»
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 21 августа 2020 года № 520 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
Литература
- Болдохонов К. Вселенная Даши Намдакова // Агинская правда, 16.08.2012
- Бороноева Т. А. Феномен креативности в изобразительном искусстве Бурятии на рубеже XX–XXI веков // Третий Российский культурологический конгресс с международным участием «Креативность в пространстве традиции и инновации»: Тезисы докладов и сообщений. — СПб.: Эйдос, 2010. — С. 491—492. — 556 с. — ISBN 978-5-904745-10-3
- Кистова А. В. Сложная социальная идентичность как основа трансформации художественных традиций // Научное наследие И. И. Соктовевой в свете актуальных проблем современного изобразительного искусства. Материалы Всероссийской научно-практической конференции с международным участием, посвящённой 90-летию со дня рождения И. И. Соктоевой. Улан-Удэ, 26-30 июня 2018 г. / науч. ред. Б. Ц. Гомбоев, отв. ред. Т. В. Кочева. — Улан-Удэ: Бурятский государственный университет, 2018. — С. 162—169. — 232 с. — ISBN 978-5-9793-1241-5
- Марц Л. В., Комарова Н. П., Меньшикова М. Л. Даши Намдаков. Скульптура, графика, ювелирное искусство. — М.: М-Сканрус, 2010. — 160 с. — 3000 экз. — ISBN 978-5-91340-011-6
Ссылкэнүүд
- Персональный сайт Даши Намдакова
- Выставка Даши Намдакова. «Кочевник. Между небом и землей» 74 фотографии
- «Фоторепортаж в деталях» выставка скульптур Даши Намдакова
- Закупка века: Даши Намдаков // Newslab.ru, 24.06.2015
- Юбилейная выставка Даши Намдакова «Погружение. 10 лет вместе»
- https://minkultrb.ru/news/medeesel/11880-dasha-namdakov-buryaaday-araday-uran-zuraasha/
- https://burunen.ru/bur/news/society/103460-buryaaday-darkhan-dashi-namdakov/
- Рувики:Хүдэлдэггүй ссылкэнүүдтэй статьянууд
- Тыва Уласай орденой кавалернууд
- Заслуженные художники Российской Федерации
- Лауреаты премии Правительства РФ в области культуры
- Лауреаты премии «Ника»
- Мэдээжэ хүнүүд алфавидай ёһоор
- Шэтэ можодо түрэһэн
- Оросой уран зураашад
- Оросой Холбоото Уласай уран барималшад
- Буряадай соёл культура
- Буряадай уран зураашад
- Мэдээжэ:Буддын шажан
- Оросой уран һайханай академиин гэшүүн-корреспондентнүүд
- Красноярскын гүрэнэй уран һайханай дээдэ һургуули дүүргэгшэд
- «Сагаан заан» гэһэн шангай лауреадууд (Орос гүрэн)