Ирланд

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
«Ирланд» гээд эндэ ябуулагдана. Ондоо зүйлнүүдэй хуудаһые «Ирланд (тодоруулга)»-һаа оложо болоно.
Ирланд

Éire (Ирланд)
Ирланд уласай Һүлдэ
Һүлдэ
Түрын дуулал: "Amhrán na bhFiann"
(англ. "The Soldiers' Song")
(буряадаар. "Сэрэгэй Дуулал")
EU-Ireland.svg
Нийслэл
ба томо хотонууд
Дублин
Албан хэлэн Ирланд, Англи[1]
Арад түмэн
(2016[2])
85.5% Ирландшууд
14.5% буhад
Шажан
(2016)
85.1% Католик
—2.6% Ирландын Сүм
—4.2% Бусад Христос
10.1% Шажангүй
2.0% Бусад
2.8% Харюулаагүй
Түрэ засаг Нэгэдэмэл бүгэдэ
найрамдаха улас
• Юрэнхылэгшэ
Майкл Һиггинс
• Юрэнхы сайд
Микал Мартин
• Tánaiste
Лео Варадкар
Уласай хурал Дээдэ танхим Seanad
• Доодо танхим
Dáil
Түүхэ
• Тусгаар тогтоноhон
1 hарын 21, 1919 он
• Англи-Ирландын
Хэрээ
12 hарын 6, 1921 он
• 1922 оной
Үндэһэн хуули
12 hарын 6, 1922 он
• 1937 оной
Үндэһэн хуули
12 hарын 29, 1937 он
• БНУ-ай Акт
4 hарын 18, 1949 он
Дэбиcхэр газар
• Бүхэлидөө
70,273 км2 (118)
• Уһанай хуби (%)
2.0%
Хүн зон
• Тоосоо 2020
Neutral increase 4,977,400122)
• Нягтарал
70.8
ХАШТ) 2020 оной тоосоо
• Бүгэдэ
Increase $448 тэрбүм46)
• Нэгэ хүндэ
Increase $89,3834)
ДНБ (нэрлэһэн) 2020 оной тоосоо
• Бүгэдэ
Increase $399 тэрбүм32)
• Нэгэ хүндэ
$79,6694)
ОТББЭ (2018) Positive decrease 28.923
ХХИ (2019) Increase 0.9552
Мүнгэн тэмдэгтэ €) (EUR)
Сагай бүһэ UTC+0 (GMT)
Телефоной код +353
Интернет домэйн .ie[c]

Ирланд (ирл. Éire [ˈeːɾʲə] (Ирланд аралдахи 32-ой 26 графствоһоо бүридэдэг Ехэ Дублин Бүһэдэ оршон һуудаг.Атлантай далай, урда зүгээр Кельтэй тэнгис, зүүн-урда зүгээр Гэгээн Георгиин хоолой, зүүн зүгээр Ирландын тэнгисээр хүреэлэгдэнэ. Энэнь нэгэдэмэл парламентын бүгэдэ найрамдаха улас.Dáil Éireann, дээдэ танхим, Seanad Éireann,-һаа ба һунгагдаhан Юрэнхылэгшэһээ бүрэдидэг. Засагай газарай даргань Taoiseach (Юрэнхы Сайд, буквальна. 'Ударидагша') Дайлаар һунгагдадаг ба Юрэнхылэгшээр томилогдодог; Taoiseach өөрын ээлжээндэ засагай газарай бусад министрүүдые томилдог.

Ирландын Сүлөөтэ Улас нь 1922 ондо Англи-Ирландын хэрээнэй дагуу үндэһэн хуулиие абажа, туһа можые «Ирланд» гээшэ нэрлэжэ, һунгагдаһан гүйсэдхэгшэ бэшэ юрэнхылэгшэтэй бүгэдэ найрамдаха улас болоһон. 1948 оной Бүгэдэ Найрамдаха Ирланд Уласай Актын дагуу 1949 ондо албан ёһоор бүгэдэ найрамдаха уласаар тунхаглаһан. Ирланд 1955 оной 12 һарада НҮБ-ын гэшүүн болоһон. Энэ нь 1973 ондо Европын Ниигэмлэгүүдтэ (ЕН) нэгэдэһэн. Гүрэн 20-р зуунай ехэнхи хугасаанда Хойто Ирландтай албан ёһоной харилсаагүй байһаншье, 1980-д, 1990-д оной үедэ Ехэ Британи, Ирландын засаг газар Хойто Ирландын намуудтай «проблемууд»-ые шиидхэлгын түлөө ажаллаһан. 1998 ондо Белфастын Зүбшөөрэлэй баталалгын дараа Ирландын засагай газар ба Хойто Ирландын гүйсэдхэгшэ засаг Зүбшөөрэлэй дагуу байгуулагдаһан Хойто/Урдын министрүүдэй зүблэлэй хизаарда хэдэ хэдэн улас түрын талада хүдэлмэрилжэ байна.

Европын томоохон финансова түбүүдиинь нэгэнь Дублин хотодо суглардаг. Ирланд нь нэгэ хүндэ ноогдохо ДНБ-эй хэмжээгээр дэлхэйн хамагай баян арбан гүрэнэй тоондо ородогшье,Ирландын Түб Банк 2017 онһоо эхилэн хубилгаһан үндэһэнэй ниитэ доходые (ҮНД*) баталһан.либерал эдэй засагай политикые бэелүүлһэн ба мүнөө үедэ Кельтын Барай үе гээшэ нэрлэгдэдэг ба дараань Ехэ Рецессиин үеэр болиһон.[16]

Хүгжэһэн улас болохо Ирланд нь эдэй засагай эрхэ сүлөө, хэблэлэй эрхэ сүлөө зэргэ харуулһан баримтаар һайн дүн харуулдаг.Европын Зүблэл ба ЭЗХАХБ-ын байгуулагша гэшүүн мүн. Ирландын засагай газар нейтралитетые баримталжа ерэһэн ба Эб найрамдалай түлөө Партнёрство, PESCO-ын гэшүүн юм.

  1. Official Languages Act 2003. Office of the Attorney-General.
  2. CSO Census 2016 Chapter 6 – Ethnicity and Irish Travellers.
  3. 18 April 2021 үдэртэ хандаһан.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 World Economic Outlook Database, October 2020. International Monetary Fund.
  5. Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey. European Commission.
  6. United Nations Development Programme (10 December 2019).
  7. «Population and Migration Estimates, April 2018», Central Statistics Office, released 28 August 2018
  8. L. Prakke; C. A. J. M. Kortmann & J. C. E. van den Brandhof (2004), «Constitutional Law of 15 EU Member States», Deventer: Kluwer, с. 429, ISBN 9013012558 
  9. Country Comparison: GDP – per capita (PPP). World Factbook. Central Intelligence Agency.
  10. "'Leprechaun Economics' Earn Ireland Ridicule, $443 Million Bill", Bloomberg L.P., 13 July 2016 
  11. National Bureau of Economic Research, Working Papers (June 2018). “Appendix Table 2: Tax Havens”
  12. "Ireland is the world's biggest corporate 'tax haven', say academics", The Irish Times, 13 June 2018 "New Gabriel Zucman study claims State shelters more multinational profits than the entire Caribbean" 
  13. Financial Stability Board 2017 Report: The largest shadow banking centres (6 March 2018).
  14. Ошибка цитирования Неверный тег <ref>; для сносок gni1 не указан текст
  15. Ошибка цитирования Неверный тег <ref>; для сносок gni2 не указан текст
  16. Nicoll, Ruaridh. "Ireland: As the Celtic Tiger roars its last", The Guardian, 16 May 2009 
  17. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme.
  18. NATO – Member countries. NATO.
Европо
Украина · Финланд · Франци · Хойто Македони · Хорвати · Черногори · Чехи · Швейцари · Швеци · Эстони