Михалёв Василий Павлович

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Михалёв Василий Павлович
Василий Павлович Михалёв.jpg
Түрэһэн һара/үдэр 1917 оной мартын 2
Түрэһэн газар Верхнеудинск хото (мүнөөнэй Улаан-Үдэ)
Наһа бараһан һара/үдэр 2006 оной декабриин 10
Наһа бараһан газар Оросой Самара хото
Хамаадал  СССР
Сэрэгэй түрэл янзань Flag of the Soviet Air Force.gif Агаарай сэрэгэй хүсэнүүд
Алба хэһэн жэлнүүд 1940 он—1958 он
Нэрэ зэргэ
Полковник ВВС СССР
Хуби дайшалхы агаарай сэрэгэй 508-дахи полк
торгон сэрэгэй дайшалхы авиациин 213-дахи полк
Дайн/байлдаан Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайн
Шангууд ба шагналнууд
Герой Советского Союза
Орден Ленина Орден Ленина Орден Красного Знамени Орден Александра Невского
Орден Отечественной войны I степени Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай II шатын орден Улаан Одоной орден «Дайшалхы габьяагай түлөө» медаль
Юбилейная медаль «За доблестный труд (За воинскую доблесть). В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина» Медаль «За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» SU Medal Twenty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg SU Medal Thirty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg
SU Medal Forty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg RUS Medal 50 Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg RUS Medal of Zhukov ribbon.svg RUS Medal 60 Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg
SU Medal For the Liberation of Prague ribbon.svg Медаль «Ветеран труда» SU Medal 30 Years of the Soviet Army and Navy ribbon.svg SU Medal 40 Years of the Armed Forces of the USSR ribbon.svg
SU Medal 50 Years of the Armed Forces of the USSR ribbon.svg SU Medal 60 Years of the Armed Forces of the USSR ribbon.svg SU Medal 70 Years of the Armed Forces of the USSR ribbon.svg

Классная квалификация

Военный лётчик 1-го класса

Ондоо гүрэнүүдэй:

Sino Soviet Friendship Ribbon.svg

Михалёв Василий Павлович (1917 оной мартын 2 — 2006 оной декабриин 10) — совет сэрэгшэн, полковник, Зүблэлтэ Холбооной Баатар, 1-дэхи ангиин сэрэгэй лётчик.

Намтар

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

1917 оной мартын 2-то Дээдэ-Үдэ (Улаан-Үдэ) хотодо ажалшанай бүлэдэ түрэһэн. 7 жэлэй һургуули, үйлэдбэриин шабинарай һургуули ба ниидэлгын клуб дүүргэһэн. Эгээл бэрхэ ниидэгшэ байһан туладаа тэрэ 1937 ондо Улаан-Үдын ниидэлгын клубта ниидэгшэ-инструктораар орхигдоһон байна.

1940 ондо Ажалшад-Таряашадай Улаан сэрэгтэ татагдаа. Тэрэл жэлдээ Ульяновскын агаарай сэрэгэй ниидэгшэдэй һургуули дүүргээ. Тэрэл һургуулидаа ниидэгшэ-инструктораар алба хаажа байгаа. 1941 онһоо — КПСС-эй гэшүүн.

1943 оной хабар шэнээр бэлэдхэл гаража, Як-7б түхэлэй хюдалгын агаарай онгосо жолоодожо һураад, 1943 оной май һарада хюдалгын агаарай 508-дахи полк руу Воронежой фронт ерэһэн юм.

1943 оной майн 22-то болоһон агаарай байлдаанай үедэ өөһэдынгөө аэродромһоо холо бэшэ дайсанай Ju 88 түхэлэй бообмо хаядаг агаарай хоёр онгосо тэһэлжэ, нэгыень нюдэжэ унагааһан байна[1]. Эбдэрһэн самолёдоо газарта һуулгаһан. Энэ байлдаанай түлөө Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай 2-дохи шатын орденоор шагнагдаа.[2] Долоон хоногой үнгэрхэдэ, бага зэргын лейтенант Михалёв эскадрилиин захирагшаар томилогдоо һэн.

Июль һарада полк ондоогоор бүрилдүүлгэдэ гаргагдаа. Иваново хотодо P-39Q «Аэрокобра» түхэлэй хюдалгын агаарай американ онгосоор ниидэжэ һураа. 1943 оной октябрь һарада фронтдо Харьков шадар ошоо. 1943 оной октябриин 20-до дайсанай самолёт Михалёв хоёрдохиёо нюдэжэ унагааһан байна[1].

Агаарай 5-дахи армиин бүридэлдэ Яссанууд-Кишинёвой ябуулгада хабаадаа. 1944 оной июниин 1-дэ шархатаһан. Сэрэгэй эмнэлгын газарта байхадаа, Зүблэлтэ Холбооной Баатарай нэрэ зэргэдэ хүртэһэн тухайгаа мэдээ. СССР-эй Дээдын Зүблэлэй Президиумэй 1944 оной июлиин 1-нэй зарлигаар захиралгын даабаринуудые жэшээ бэрхээр дүүргэхэдээ, шэн зориг болон баатаршалга гаргаһанайнгаа түлөө Агаарай 5-дахи армиин агаарай сэрэгэй хюдалгын 7-дохи корпусой агаарай сэрэгэй хюдалгын 205-дахи дивизиин агаарай сэрэгэй хюдалгын 508-дахи полкын эскадрилиин захирагша ахалагша лейтенант Михалёв Василий Павловта Зүблэлтэ Холбооной Баатарай нэрэ зэргэ олгогдоо[1].

Майорой зэргэтэй болоод, полкын захирагшын орлогшын тушаалда дайгаа дараһан юм. Дайнай жэлнүүдтэ Михалёв дайшалхы 159 ниидэлгэ хээ, агаарай 49 байлдаа хээ, амяараа дайсанай 23, бүлэгөөр ниидэжэ, 14 самолёт унагаагаа: тэдээн сооһоо боомбо хаядаг агаарай 24 онгосо ба хюдалгын агаарай 13 онгосо[3].

Сэрэгэй албаяа үргэлжэлүүлээ. Агаарай реактивна онгосо жолоододог болоһон түрүүшүүлэй нэгэн байгаа. Гүрэн дотор «1-дэхи ангиин сэрэгэй лётчик» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүртэһэн түрүүшүүлэй нэгэн. Офицернүүдэй бүридэлэй мэргэжэл дээшэлүүлгын ниидэлгэ-байлдаха ухаанай дээдын түр һургуули 1950 ондо дүүргээ. Полковнигой зэргэтэйдээ агаарай дивизиин захирагшын туһалагшын тушаалһаа 1958 ондо нөөсэдэ гараһан байна.

Куйбышев хотодо ажаһуугаа. «Волгоэнергомонтаж» трестдэ түхеэрэлгын инженерээр ажалладаг һэн. Илалтын Жагсаалнуудта хабаадагша.

Василий Павлович 2006 оной декабриин 10-да наһа бараа. Самара хотын булашын Баатарнуудай Аллейдэ хүдөөлэгдэнхэй.

Шагналнууд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • Зүблэлтэ Холбооной Баатарай «Алтан Одон» медаль (1944 оной июлиин 1)[1].
  • Ленинэй орден (1944 оной июлиин 1).
  • Ленинэй орден (1944 оной февралиин 28)[4].
  • Улаан Тугай орден (1944 оной январиин 21)[5].
  • Александр Невскиин орден (1944 оной сентябриин 25)[6].
  • Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай 1-дэхи шатын орден (1986 оной апрелиин 6)[7].
  • Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай 2-дохи шатын орден(1943 оной июниин 9)[2].
  • Улаан Одоной орден.
  • Медальнууд.
Ондоо гүрэнүүдэй
  • Ашые һаналгын ба арадай баяр хүргэлгын «Сэрэгэй габьяагай түлөө» медаль (Хитадай Арадай Улас)
  • «Хитад-совет хани барисаанай» медаль (Хитадай Арадай Улас)

Ажаглалтанууд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  1. ↑ 1 2 3 4 Наградной лист в электронном банке документов «Подвиг народа» (архивные материалы Центрального архива Министерства обороны Российской Федерации. Ф. 33. Оп. 793756. Д. 31. Л. 551—554)..
  2. ↑ 1 2 Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг народа» (архивные материалы Центрального архива Министерства обороны Российской Федерации. Ф. 33. Оп. 682526. Д. 1183. Л. 4, 34, 35)..
  3. ↑ М. Ю. Быков Все Асы Сталина 1936—1953 гг.. — Научно-популярное издание. — М.: ООО «Яуза-пресс», 2014. — С. 800—801. — 1392 с. — (Элитная энциклопедия ВВС). — 1500 экз. — ISBN 978-5-9955-0712-3
  4. ↑ Наградной лист в электронном банке документов «Подвиг народа» (архивные материалы Центрального архива Министерства обороны Российской Федерации. Ф. 33. Оп. 686043. Д. 26. Л. 23—25)..
  5. ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг народа» (архивные материалы Центрального архива Министерства обороны Российской Федерации. Ф. 33. Оп. 690155. Д. 491. Л. 3, 76—79)..
  6. ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг народа» (архивные материалы Центрального архива Министерства обороны Российской Федерации. Ф. 33. Оп. 690306. Д. 98. Л. 3, 112—114)..
  7. ↑ Карточка награждённого к 40-летию Победы в электронном банке документов «Подвиг народа»..

Ном зохёол

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • Михалёв Василий Павлович. Сайт «Герои страны».
  • Бессмертные подвиги. — М.: Воениздат, 1980. — С. 256.
  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь. — Т. 2. — М.: Воениздат, 1988. — С. 95—96.
  • Криченивкер Е. М. Золотые Звёзды воинов Бурятии. — Улан-Удэ, 1968. — С. 58—63.
  • Люди подвига. — Улан-Удэ, 1963. — С. 72—77.
"https://bxr.ruwiki.ru/w/index.php?title=Михалёв_Василий_Павлович&oldid=195985" хуудаһанһаа абтаһан