Эрхүү можо
| Оросой холбоото уласай нютаг можо
Эрхүү можо
Иркутская область
|
Эрхүүгэй можо (ород хэлэн Иркутская область) — Оросой холбоото уласай болон Сибириин холбооной тойрогой можо. Можын түб - Эрхүү хото.
Түүхэ
Эрхүүгэй түүхэ
1652 ондо Иван Похабов хэжэ нэрэтэй хасаг, хасагуудай үбэлжөөнэй модон гэр (Эрхүү голой Ангар гол руу ородог адагта) үндэһэлээд бариһан байна. 1661 ондо Яков Похабов хажуудань модон хэрэм бариба. Энэ хэрэм алта наймаалха, мүн зэрлиг амитадай зөөлэн арһа Ехэ Сайн замаар Хитад Уласһаа Орос руу оруулдаг байна. Энэл сагта Эрхүү хото, худалдаан наймаанай түб хото болоод, өөдөө гараба. Эрхүүгэй худалдаан наймаанай бараа алтанһаа, үнэтэй шулуунһаа, зөөлэн арһанһаа, модонһоо, сайһаа, торгонһоо болон бусад юмэнүүдһээ бүридэбэ.
19-дэхиин зуун жэлэй эхиндэ Эрхүү хото баруун тэһээ декабрист-эльгээһэншүүдэй газар болоод байгаа. Сэрэгшэдэй нойод, уран зохёолшод, уран зурагшад, бусад Ород Эзэлһэн Уласай нойод-дарганууд Эрхүү руу Николай I Хаанаар эльгээдэһэн байна. Тэдээнһэй боложо, Эрхүү хото эрдэм ухаанай, хүүнэй хамтын ажаһууриин түб болобо. Мүнөөшье болотор эдээнһээ (декабристнуудһаа) үлэһэн соёлой түүхэ Эрхүү баряад байна. Тэрэ сагта баригдаһан баян, уран, гоё модон гэрнүүд мүнөө болотор Эрхүүгэй түб соо байдаг.
Ажаглалта