Хуби заяанай ёгтолол гү, али хүнгэн ууралаар!

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Хуби заяанай ёгтолол гү, али хүнгэн ууралаар!
Постер фильма
Жанр мелодрама
трагикомеди
Найруулан табигша Эльдар Рязанов
Сценари зохёогшо Эмиль Брагинский
Эльдар Рязанов
Гол гүйсэдхэхы
нюурнууд		 Андрей Мягков
Барбара Брыльска
Юрий Яковлев
Любовь Добржанская
Рольнуудые
дуугардаг болгооһон		 Никитин Сергей Яковлевич[d], Валентина Илларионовна Талызина[d] и Алла Пугачёва[d]
Оператор Владимир Нахабцев (ахамад)
Вадим Алисов
Сергей Арманд
Борис Кочеров
Монтажёр Валерия Белова
Хүгжэмшэн Микаэл Таривердиев
Уран зураг-табигша Александр Борисов
Анханай бодото телеканал Түб тэлэвидениин нэгэдэхи программа
Компани «Мосфильм» Киностуди Телевидениин кинонуудай зохёон байгуулхы нэгэдэл
Дистрибьютор Гүрэнэй радио болон телевидени
Үргэлжэлэл 184 мин
Гүрэн  СССР
Хэлэн ород хэлэн
Гараһан һара/үдэр 1976 он
Серинүүдэй тоо 2
Удаадахи фильм Хуби заяанай ёгтолол. Үргэлжэлэл[d]
IMDb ID 0073179

Хуби заяанай ёгтолол гү, али хүнгэн ууралаар! (ород хэлэн дээрэ «Иро́ния судьбы́, и́ли С лёгким па́ром!») — Эльдар Рязановай 1975 ондо найруулан табиһан хоёр хубиһаа бүридэһэн совет телефильм. 1976 оной январиин 1-дэ «Түб телевидениин нэгэдэхи программын дамжуулгаар» СССР гүрэндэ түрүүшын харалга болоһон байна[1].

Байгуулгын түүхэ

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Энэ кинофильм Эмиль Брагинскиин болон Эльдар Рязановай «Хүнгэн ууралаар! гү, али Нэгэтэ Шэнэ жэлэй һүни…» гэһэн зүжэгэй кинодо харуулхаар буулгалга болоно. Тус зүжэг 1969 ондо бэшэгдэһэн, киногой буулгагдаха үедэ СССР-эй хэдэн театрнуудта табигдаһан байгаа. Удаань гүрэн дотороо 110 театрай тайзанууд дээрэ[2], мүн тиихэдэ хари гүрэнүүдтэшье табигдаа.

Энэ зүжэгэй сюжет кинодол адли бодото үйлэ хэрэгүүд дээрэ үндэһэлэнхэй гэжэ Рязанов хөөрэһэн байха юм. Үнэхөөрөөшье, декабриин 31-дэ банида ошоһон аад, үглөөгүүр ондоо хотодо байһан бодото хүн бии байгаа. Рязанов Брагинский хоёр тэрэнэй түүхын яажа түгэсэһые мэдэхэгүй байһан тула өөһэдөө зохёогоо.

1975 оной намар, СССР гүрэндэ түрүүшын харалга болохоһоо урдахана, Бүхэсоюзна телевизионно кинофестивалиин программаар «Хуби заяанай ёгтолол» Грузиин ажаһуугшад анха түрүүшынхиеэ хараһан байха юм. Тбилисидэ үнгэргэгдэһэн хэмжээ ябуулгада тус кино түрүүшын һуури эзэлээ[3].

Гол удха

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Фильмын гол удха Брежневэй үеын ниитын архитектурын уйдхартай нэгэ янзын байдал болоно. Энэ оршон байдал шог ёгто зурамал пролог соо тайлбарилагдана. Эндэ архитекторнүүдэй улас түрын бодолгошодой болон бюрократиин мэдэлдэ байдагынь элеэр тодорно (найруулагша ба аниматор Виталий Песков). Тэрэнэй үрэ дүндэ Зүблэлтэ Холбоон дотор бүхы хото, тосхон болон хотын захаар адлирхуу, нэгэ янзын, гэбэшье ашаг үрэтэй олон дабхар хүнэй байдаг байшангууд бии болоо[4].

Жэл бүриин заншалаа баримталжа, бүлэг нүхэд Москвагай ниитын банинуудай нэгэн соо уулзажа, Шэнэ жэлээ угтадаг байба. Тэдэнэр бултадаа гол герой Женя Лукашинай Галитай (Шэнэ жэлэй үдэшэ тэрэ басагандаа хадамда гараха тухайнь дурадхахаяа шиидэбэ) дүтэлжэ байгаа гэрлэлгэдэнь баярлажа, ехээр архидана. Баниин һүүлээр нүхэдэйнь нэгэн, Павлик, Ленинград руу ниидэхэ рейсдэ һууха ёһотой, тэндэ һамганиинь хүлеэжэ байна. Бүхы бүлэг тэрэниие аэропорт хүрэтэр үдэшэхэеэ ошонод.

Нүхэдэй аэропортдо ерэхэдэнь, Женя Павлик хоёр унтажа үрдиһэн байба. Теэд Саша Миша хоёр хэниинь ниидэхэ ёһотойб гэжэ һанажа ядана. Тиигээд тэдэ һамаржа, Павлигай орондо тэдэ Жениие самолёдто һуулгана.

Женя бүхы ниидэлгэеэ уурлаһан хүршынгөө мүр дээрэ унтажа үнгэргэнэ, тэрэ хүн һүүлдэнь Ленинградта самолёдһоо буухадань туһална. Залуу хүн Ленинградай аэропортдо һэрихэдээ, Москвада байнаб гэжэ һанана. Тэрэ такси абаад, жолоошондо өөрынгөө хаягаа хэлэнэ.

Ленинградта баһал адлихан зохёомжотой гэртэ Жениин Москвагай гэрэй хаягтай адлихан хаяг бии гэжэ элирнэ. Москвич лифтээр «өөрынгөө» байрада гарана, гайхалтайнь гэхэдэ, түлхюурынь үүдэндэнь таарана (пролог соо хэлэгдэһэнэй ёһоор: «…нэгэ хэбтэй түлхюуртэй нэгэ хэбтэй байрануудые бариха»). Гэр доторхи гэрэй эдлэлнүүдшье Жениин байрада байһантай адли шахуу, зүгөөр залуу хүбүүнэй архинь ехэдэһэнэй тула тэрэ ямаршье илгаа анхарнагүй.

Тиигэжэ байтарнь, гэрэй эзэн Надя Шевелёва гэртээ бусажа ерэнэ. Тэрэ Ипполит нүхэр хүбүүнтэеэ Шэнэ жэлээ угтахаяа бэлдэжэ байгаа. Гэнтэ орон дээрээ унтажа байһан танигдаагүй хүниие обёорно. Уригдаагүй айлшаниие үүдээр түлхижэ гаргахаяа оролдоно, теэд тэрэнь уурлана, ойлгожо ядана, танигдаагүй эхэнэр «өөрымни» байрада юу хэжэ байнаб, юундэ тэрэ эндэ захирнаб гэжэ ойлгоногүй. Бэе бэедээ ажаһууха эдлэлэй бүридхэлэй үнэмшэлгэ харуулжа, киногой гол нюурнууд, одоошье гэжэ байдалаа тодорхойлжо шадана. Женя гашуудалда абтана: Галя тэрэниие Москвада хүлеэжэ байна. Тиигээд Надида ерэһэн Ипполит, Женя Надя хоёрой тайлбарилан ойлгуулгада этигэхэеэ арсана. Залуу хүн Москва ошохо гээд сугларһан аад, бэедээ мүнгэ үгы байһанаа ойлгоно. Тэрэ Надиин гэртэ бусаха баатай болоно. Ипполит жүтөөнэй хэрэлдээ үүсхээд, гаража ошоно. Надя Евгениһээ арга боломжоороо түргөөр һалаха һанаатай, теэд үглөөдэрэй үглөөгүүр болотор Москва руу ниидэхэ рейснүүд үгы. Женя оло дахин Москва руу хонходожо, ямар ушарай болоһые Галида ойлгуулха гэжэ оролдоно. Арайхан гэжэ тэрэ залуу басагантаяа холбоо барина, теэд Ленинград тухай дуулаад, басаганиинь утаһаяа хаяжархина. Надя Москвагай вокзал ошожо, танил болоһон шэнэ нүхэртөө Москва ошохо поездын билет худалдажа абана, харин тэрэнь биледынь хахалаад, ябахаяа арсана.

Женя Надя хоёр Шэнэ жэлэй үдэшэ сугтаа үнгэргэхэ баатай болоно. Түрүүшээр тэдэ бэе бэедээ хоролхоһон янзатай байһан аад, аалиханаар хандасань зөөлэржэ, байн байтараа бэе бэедээ дурлажа эхилнэ. Үглөөгүүр тэдэ хоёр тэдэнтэй болоһон бүхы юумэн эндүүрэл гэжэ мэдээрээд, хахасаха гэһэн хүндэ шиидхэбэри абана. Залуу хүбүүн Москва руугаа бусана. Харгын ба нойргүй һүниин һүүлдэ эсэһэн хүн гэртээ ерээд унташана. Һэреэд, Надя тухай зүүдэ зүүдэлээб гэжэ һанана, теэд Надинь хажуудань ерээд һуужа байгаа. Тэрэ Женидэ Москвадань ерэхэ гэжэ шиидэнэ, хайрата болоһон нүхэрөө олохонь Надида хэсүү бэшэ байгаа, юундэб гэхэдэ тэдэнэй хаягууд тааралдадаг, түлхюурынь түлхюуртэйнь тааралдадаг байгаа бшуу.

Рольнуудые гүйсэдхэгшэд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Актёр Роль
Андрей Мягков Евгений (Женя) Михайлович Лукашин (дуулаан — Сергей Никитин (хүгжэмшэн)[5] хирург Евгений (Женя) Михайлович Лукашин (дуулаан — Сергей Никитин (хүгжэмшэн)[5]
Барбара Брыльска Надежда (Надя) Васильевна Шевелёва (абяатай болгогшо — Валентина Талызина, дуулаан — Алла Пугачёва) ород хэлэн ба литературын багша Надежда (Надя) Васильевна Шевелёва (абяатай болгогшо — Валентина Талызина, дуулаан — Алла Пугачёва)
Юрий Яковлев Ипполит Георгиевич Надиин хадамай хүбүүн Ипполит Георгиевич
Любовь Добржанская Марина Дмитриевна Жениин эжы Марина Дмитриевна
Ольга Науменко Галя Жениин хадамай басаган Галя
Лия Ахеджакова Таня Надиин нүхэр басаган ба суг ажалтан Таня
Валентина Талызина Валя Надиин нүхэр басаган ба суг ажалтан Валя
Александр Ширвиндт Павел / Жениин нүхэр хүбүүн Павел / фильмын эхиндэ кадрай саанахи хоолой
Георгий Бурков Миша Жениин нүхэр хүбүүн Миша
Александр Белявский Саша Жениин нүхэр хүбүүн Саша
Любовь Соколова Надиин эжы[6] Надиин эжы[6]
Готлиб Ронинсон Красноярскаһаа ниидэжэ ерэһэн хүн самолёдой буухые хүлээгшэ Красноярскаһаа ниидэжэ ерэһэн хүн
Эльдар Рязанов самолёдоор ниидэжэ ябаһан хүн (титрнүүд соо заагдаагүй) самолёдоор ниидэжэ ябаһан хүн (титрнүүд соо заагдаагүй)
Борис Руднев таксиин жолоошон (титрнүүд соо заагдаагүй) таксиин жолоошон (титрнүүд соо заагдаагүй)
Николай Погодин баянтай гэнтын айлшан (титрнүүд соо заагдаагүй) баянтай гэнтын айлшан (титрнүүд соо заагдаагүй)
Александр Постников юрэл ябаһан хүн (титрнүүд соо заагдаагүй) юрэл ябаһан хүн (титрнүүд соо заагдаагүй)
Елена Наумкина аэропортын буфедэй наймаашан (титрнүүд соо заагдаагүй) аэропортын буфедэй наймаашан (титрнүүд соо заагдаагүй)
Николай Кузнецов хүршэ (титрнүүд заагдаагүй үгы) хүршэ (титрнүүд заагдаагүй үгы)
Михаил Бочаров нохойтой хүршэ (титрнүүд соо заагдаагүй) нохойтой хүршэ (титрнүүд соо заагдаагүй)

Кадры из фильма

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • Андрей Мягков Жениин рольдо ба Ольга Науменко Галиин рольдо

    Андрей Мягков Жениин рольдо ба Ольга Науменко Галиин рольдо

  • Александр Ширвиндт Павелай рольдо

    Александр Ширвиндт Павелай рольдо

  • Барбара Брыльска Надиин рольдо

    Барбара Брыльска Надиин рольдо

  • Юрий Яковлев Ипполидай рольдо

    Юрий Яковлев Ипполидай рольдо

  • Любовь Добржанская Жениин эжын рольдо

    Любовь Добржанская Жениин эжын рольдо

  • Андрей Мягков (Женя) ба Барбара Брыльска (Надя)

    Андрей Мягков (Женя) ба Барбара Брыльска (Надя)

Фильм буулгаһан бүлэг

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • Сценари зохёогшод: Эмиль Брагинский, Эльдар Рязанов
  • Найруулан табигша: Эльдар Рязанов
  • Ахамад оператор: Владимир Нахабцев
  • Ахамад уран зурааша: Александр Борисов
  • Хоёрдохи найруулагша: Игорь Петров
  • Абяа буулгагша: Юрий Рабинович
  • Хүгжэм зохёогшо: Микаэл Таривердиев
  • Дирижёр: Георгий Гаранян
  • Хубсаһанай талаар уран зурааша: Ольга Кручинина
  • Нюур будалгын талаар уран зурааша: Ольга Струнцова
  • Кинооператорнууд: Вадим Алисов, Сергей Арманд, Борис Кочеро
  • Холимол буулгабари: Борис Травкин (оператор), Валентин Гласс (уран зурааша)
  • Тааруулан бүридүүлэгшэ : Валерия Белова
  • Найруулагшын туһалагшад: Нина Коренева, Григорий Торчинский
  • Операторай туһалагшад: Владимир Горшков, Владимир Батузов, Александр Михалычев, Сергей Кочебуров, Николай Коробейник
  • Тааруулан бүридүүлэгшын туһалагша : Элеонора Праксина
  • Уран зурааша-декоратор: И. Фёдоров
  • Гэрэл зураг тааруулагша: Марк Вайсман
  • Эрхилэгшэ: И. Наумова
  • Хүгжэмэй талаар эрхилэгшэд: Раиса Лукина, В. Лаписов
  • Фильмын эхинэй зурамал хабсаргалта: Виталий Песков
  • Захирал: Ефим Голынский

Дуунууд ба шүлэгүүд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Фильмын сценарида 9 шүлэг оруулагдаһан байгаа. Тэдэнэй 8-ниинь дуун болохо ёһотой һэн. Нэгэ хүгжэм зохёогшо гансаараа хүгжэмэй 8 ондоо зохёол зохёожо бирахагүй гэжэ Эльдар Рязанов бодобо. Тиигээд лэ дүрбэн ондоо зохёогшодто тэрэ хандаба: Ян Френкельда, Исаак Шварцда, Андрей Петровто болон Микаэл Таривердиевтэ. Тэрэнэй бодоһоор, хүн бүхэниинь хоёр дуу зохёохо ёһотой байгаа. Түрүүшээр бултадаа зүбшөөгөөшье һаа, хожомынь гурбаниинь элдэб шалтагаанаар арсабад: нэгэндэнь хари гүрэн ошохыень дуралхаба, нүгөөдэнь ажал хэрэгтээ дарагдаад, үрдихэгүйб гэбэ. Тиин, Микаэл Таривердиев гансаараа үлэбэ[2].

Сценари уншаад, хүгжэм зохёогшо Микаэл Леонович тэдэнэй хоорондохи жанрай илгаае харахадаа, ехэтэ гайхаба. Һүүлэй һүүлдэ өөрынгөө ухаан бодолдо рождествогой онтохон хадуужа элирхэйлээ юм.[7] Марина Цветаевагай, Евгений Евтушенкын, Белла Ахмадулинагай болон бусад мэдээжэ ирагуу найрагшадай шүлэгүүдтэ хүгжэм зохёобо.

Фильмын бүхы хүгжэм Микаэл Таривердиев зохёон бэшээ. Тэрэнэй һамган Вера иигэжэ дурсаһан байха юм[8]:

« «Нэгэтэ Таривердиев эдеэ хоол баридаг газарай хажуугаар «На Тихорецкую состав отправится...» гэжэ дуулаһаар гаража ябаһан гэхэ. Тэндэнь Рязанов һуужа байгаа. Энэ дууень шэнэ фильмдээ абахаа һанаһан байжа, юундэшье арадай дуун юм даа гэжэ тэрэ халаглаа. Теэд тэрэ дуун минии үбгэнэй оперодо гэжэ бэшэгдэһэн байгаа ха юм. Тэрэниие Владимир Высоцкий гүйсэдхэдэг һэн, тиимэһээ Рязанов тэрэниие шагнаһаншье һаа, зохёоһон хүнииень мэдэхэгүй байгаа». »

Фильм соо эрэ хүнэй дуулаха дуунуудые ехэнхидээ Сергей Никитин гүйсэдхэнэ («Со мною вот что происходит», «Я спросил у ясеня», «Никого не будет в доме» и «Если у вас нету тёти»), эхэнэрэй дуунуудые — Алла Пугачёва («По улице моей», «На Тихорецкую», «Мне нравится», «У зеркала»). Александр Кочетковой шүлэг дээрэ зохёогдоһон «Баллада о прокуренном вагоне» гэһэн зохёол фильмын эгээл эсэстэ Андрей Мягков ба Валентина Талызина хоёр уншанад. Фильмдэ орохо дуунуудые Анна Герман гүйсэдхэхэ гэжэ эхин дээрэнь хэлсэгдэжэ байгаа. Теэд хари гүрэнэй дуушаниие урижа асарха мүнгэнэй хараалагдаагүй дээрэһээ дуунууд бэшэгдээгүй юм[9].

Фильмын хүгжэмтэ шэмэглэлэй хубинууд 1976 ондо «Мелодия» хамжаан Таривердиевэй пастинка дээрэ гаргаһан юм"[10]. Дүүрэн шэмэглэл (саундтрек) 2009 ондо CD дээрэ «Бомба-Мьюзик» хамжаан бүтээһэн юм[11]. 2016 ондо Ехэ Британда абяа буулгадаг «Earth» хамжаанда хүгжэмтэ шэмэглэл винил дээрэ барлагдаһан юм[12], 2019 ондо — үнгэтэ винил дээрэ «Бомба-Мьюзик» гаргаа[7].

Шаблон:Track listing

2014 ондо «Мүнгэн бороон» («Серебряный дождь») гэһэн радиосубаг тус кинофильмын дуунуудые «„Мелодия“ хамжаанай суута 50 пластинканууд» гэһэн тобьёг руугаа оруулһан байха юм[13].

Буулгабари

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Фильмын ахамад оператор Владимир Нахабцев тэрэ үедэ шэнэ оньһото гэжэ тоологдодог гурбан камератай системэ хэрэглэхэ гэжэ шиидээ. Гурбан камера нэгэ доро хүдэлжэ, гурбан ондо ондоо углууһаа үзэгдэлнүүдые буулгадаг байгаа. Энэнь ажалые яһала түргэдүүлбэшье, кино буулгаха ябасые удааруулдаг байгаа[2].

Буулгабари март һарада эхилээд, зунай тэн багаар түгэсэбэ. Тиимэһээ кинодо хэмэл саһан хэрэглэгдээ бшуу. Харин тэрэ үедэ саһанай буу болон бусад түхеэрэлгэнүүдэй үшөө зохёогдоогүй байһан ушарһаа хүбэнгөөр, саарһаар, хөөһөөр саһа гараараа хэдэг байгаа. Мүн һалхинай нүлөө үзүүлхын тулада тэдэ үһэ хатаадаг фен хэрэглээ[8].

Бүхы шахуу буулгабаринууд Москвада үнгэргэгдөө, үсөөхэн лэ үзэгдэлнүүдынь Ленинградта буулгагдаһан байна. Фильм соо харуулагдаһан хоёр байра Вернадскын үргэн гудамжада оршодог 125-дахи (Лукашинай байра тэндэ байгаа) ба 113-дахи (Надиин байра) гэрнүүд соо байгаа юм. Бани соохи үзэгдэл буулгахы тула «Мосфильмдэ» тусхай павильон баригдаһан.

Тиихэдэ бодото дээрэ бии байһан Барилгашадай Гурбадахи гудамжа Вернадскиин үргэн гудамжын гарадаг Москвагай тэрэл хороодо оршодог һэн. Гэбэшье, тодорхойлходо, тэрэ уданшьегүй, 1963 ондо, Мария Ульяновагай гудамжа гэжэ нэрлэгдэһэн юм[14].

Женя Лукашинай ажаһууһан гэгдэдэг гэрэй ханада 2003 ондо дурасхаалай самбар тодхогдоо һэн. Эльдар Рязанов нээлгын баяр ёһололдо хабаадаа[15]. Теэд хүнгэн сагаанаар хэгдэһэн тэрэ хабтагайханиие түрүүшын һүнидэнь хулууһан. 2007 ондо самбарханууд Вернадскын үргэн гудамжада оршодог хоёр гэрэй ханада нэгэмүһэн самбарнууд тодхогдоһон — 125-дахишье, 113-дахишье, — теэд тэдэшье тодхогдоһон газартаа удаан байгаагүй[16][17][18].

Киногой туршалганууд[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Эрэ хүнэй — Евгений Лукашинай — гол рольдо мэдээжэ зүжэгшэн Андрей Миронов буулгагдахаар хараалагдажа байгаа. Теэд Рязанов дэбшүүлэгдэһэн тэрэниие дэмжэнгүй болюулһан. Энэ дүрэдэ тэрэ эхэнэрнүүдэй тархи эрьюулдэг хүниие бэшэ, харин анхаралынь татахагүй түхэл шарайтай, абари зантай эрэ хүниие бэдэржэ байгаа. Ипполидай рольдо наадахыень Мироновто дурадхаһан байгаа, теэд тэрэ арсаа. Женя Лукашинай рольдо мүн лэ Олег Даль, Пётр Вельяминов, Станислав Любшин, Иннокентий Смоктуновский гэгшэд туршалга гараһан байна[8]. Гэнтын талаан тохёолдожо, Андрей Мягков Лукашин болошоо юм. Тэрээндэ шүүмжэлэн сэгнэжэ, найруулагшын хандаашье һаа, туршалгануудай үедэ тэрэ эгээл үнэншэмөөр ролёо харуулжа шадаа.

Эхэнэрэй гол рольдо зүжэгшэниие шэлэхэ талаар бэрхэшээлнүүд баһал байгаа. Эльдар Рязанов Людмила Гурченко, Валентина Талызина, Светлана Немоляева, Антонина Шуранова гэгшэдые тус рольдо туршалга хэжэ хараад, тэдээн соошье, тэрэ үеын олон тоото совет одод соошье «Наадие хараагүй». Эхин дээрээ тэрэ Алиса Фрейндлих зүжэгшэниие гол роль наадахыень хүсөө: тэрэ шог ёгто дүрэнүүдтэ ехэ бэрхээр таарадаг (тэрэнь энэ фильмдэ шухала байһан), тиигээдшье һайханаар дууладаг һэн. Теэд уран һайханай зүблэл тэрэниие энэ рольдо баталаагүй[2]. Рязанов ондоо найруулагшатай хөөрэлдэһэнэй удаа Польшын зүжэгшэн Барбара Брыльска энэ кинодо эхэнэрэй гол роль гүйсэдхэхөөр байна гү даа гэжэ бодожо эхилһэн байна. Рязанов энэ фильмдэ хари гүрэнэй зүжэгшэниие уряа, теэд ород хэлээр дуугархадаа, өөрынь хэлэнэй аялга маягайнь ехэ байһан дээрэһээ Валентина Талызина хэлэхэ үгэнүүдыень шэнээр буулгаһан байха юм. Мүн лэ Талызина энэ фильмдэ Надиин найза нүхэр басаган Валиие наадаһан байна.

Олег Басилашвили анха түрүүн Ипполидай рольдо томилогдоһон байгаа. Тэрэ хэдэн хэсэгтэнье наадажа үрдиһэн юм. Теэд буулгабариин үедэ эсэгэнь, суг ажалтан нүхэрынь Ефим Копелян хоёр нэгэ доро шахуу наһа баража, зүжэгшэн саашаа ажаллаха аргагүй болоһон байна. Тиин тэрэнэй орондо Юрий Яковлев ороо.

Харин Галиин рольдо Наталья Гвоздикова анха түрүүнһээ хойшо баталагдаһан байгаа[19].

Женя Лукашинай нүхэдые Эльдар Рязановай нүхэд Георгий Бурков болон Александр Ширвиндт хоёр гүйсэдхөө. Найруулагша тэдээнтэй хамта ондоо фильм буулгахадаа ажаллaһан байгаа. Хожомынь Александр Белявский уригдаа. Любовь Соколова Любовь Добржанская хоёр Надя ба Жениин эжынэрэй дүрэнүүдтэ баталагдаһан байгаа, тэдэ мүн лэ урид Рязановтай хүдэлмэрилжэ, «Берегись автомобиля» гэһэн фильмдэ наадаһан байна.

НТВ телесубагта сагай уларил дуулгадаг мэдээжэ хүтэлэгшэ Александр Беляев энэ фильмын олон зоной хабаадалгатай үзэгдэлнүүдтэ буулгагдаһан[8].

Фильмын түрүүшын харалга

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

1976 оной январиин 1-дэ үдэшын 18:00 сагта Түб телевидениин Нэгэдэхи программаар «Хуби заяанай ёгтолол гү, али хүнгэн ууралаар!» гэһэн фильмын түрүүшын харалга болобо. Энэнь хүлеэгдээгүй ехэ амжалтатай байба. Фёдор Раззаковай хэлэһээр, түрүүшын харалга 100 сая харагшад хараһан байна[20]. Фильм дабтажа харуулхыень гуйһан олон бэшэгүүдэй ороһонһоо боложо, 1976 оной февралиин 7-до «Хуби заяанай ёгтолол гү, али хүнгэн ууралаар!» хоёрдохиёо эфиртэ оруулжа дамжуулбад. Энэ фильмын хуряангы болгогдоһон янзань кинотеатрнуудта харуулагдаһан, ерэжэ харагшадай дунда айхабтар суутай болоһон юм. Тэндэ 7 сая тухай хүн хараһан байна[21][22][23].

«Советский экран» хэблэлэй уншагшад «Хуби заяанай ёгтолол» хадаа 1976 оной эгээл эрхим фильм гэжэ нэрлээ, Женя Лукашинай гол роль наадаһан Андрей Мягков эрхим зүжэгшэн гэжэ шэлэгдээ[24]. 1977 ондо найруулагша Эльдар Рязанов, сценари зохёогшо Эмиль Брагинский, ахамад оператор Владимир Нахабцев, хүгжэм зохёогшо Микаэл Таривердиев болон киногой гол зүжэгшэд Барбара Брыльска, Андрей Мягков гэгшэд энэ кино бүтээлгэдэ хабаадаһанайнгаа түлөө Зүблэлтэ Холбооной Гүрэнэй шанда хүртөө[25].

Шагналнууд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • 1976 — «Советский экран» хэблэлэй уншагшад «Хуби заяанай ёгтолол» жэлэй эгээл эрхим фильм гэжэ нэрлээ.
  • 1976 — Женя Лукашинай гол роль наадаһан Андрей Мягков СССР гүрэнэй эгээл эрхим зүжэгшэн гэжэ шэлэгдээ[26].
  • 1977 — найруулагша Эльдар Рязанов, сценари зохёогшо Эмиль Брагинский, ахамад оператор Владимир Нахабцев, хүгжэм зохёогшо Микаэл Таривердиев болон киногой гол зүжэгшэд Барбара Брыльска, Андрей Мягков гэгшэд энэ кино бүтээлгэдэ хабаадаһанайнгаа түлөө Зүблэлтэ Холбооной Гүрэнэй шанда хүртөө.

Баримтанууд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Алдуутай кадр
  • Фильм нээлгын титрнүүд соо хэблэлэй алдуу гаранхай: «исключительно» гэһэн үгэ соо «л» үзэг алдагданхай. Энэ жэшээ дээрэ зүб бэшэлгэ ба сэглэлтын тэмдэгүүд тэрэл шэгтээ хадагалагдаа.
« Гансал Шэнэ жэлэй үдэшэ боложо боломоор олонто ушардаггүй түүхэ. »
  • Фильмын эгээл эхиндэнь, найруулагшын түсэбөөр, вертолёдһоо буулгагдаһан нэгэ янзын совет барилгануудые харуулха ёһотой байгаа. Теэд фильмын бюджедтэ иимэ буулгабариин мүнгэнэй хараалагдаагүй байһанһаа боложо, харагшад тэрэнэй орондо зурамал дүрсэ хараа бшуу.
  • Надиин хүнгэрэг саһан сооһоо Ипполидай гэрэл зураг хамажа абахадань, тэндэнь Яковлев бэшэ, харин Басилашвили зураглагданхай. Энэ үзэгдэлые дахинаа буулгаха гэхэдэнь, саһан хайлашоод байгаа бшуу[27].
  • Гол герой Надя багшаар ажаллана. Гэбэшье, Ипполидтай хөөрэлдэхэдөө, тэрэ алдуу гаргажа: «Я забыла одеть праздничное платье» гэжэ хэлэнэ. Ород хэлэнэй дүримэй ёһоор, тэрэ «надеть» гэжэ хэлэхэ ёһотой байгаа.
  • Лукашин Ленинград хүрэтэр Домодедово аэропортһоо ниидэнэ, харин үнэн дээрээ Зүблэлтэ засагай үедэ дотоодын хойто болон баруун зүг руу ниидэхэ онгосонуудай шэглэлнүүд Шереметьево-1 аэропортһоо ниидэдэг байһан[28].
  • Эльдар Рязанов энэ фильм соо богонихон хубитай байһан самолёдоор ниидэгшэ хүнэй роль наадаа: һогтуугаар унтажа байһан Лукашин тэрэ хүн дээрэ ходол унажа ябаа[28][29].
  • «Какая гадость эта ваша заливная рыба» ба «О, тёпленькая пошла» гэһэн богонёор хэлэгдэһэн бодолнууд киногой сценари соо үгы байгаа. Эдэ Юрий Яковлевай ябууд зохёолго бэлэй[28].
  • Москвада 1958 онһоо Барилгашадай 3-дахи гудамжа байһан аад, 1963 ондо Мария Ульяновагай гудамжа гээд нэрэнь һэлгэгдээ. Ленинград хотодо Барилгашадай 3-дахи гудамжа хэзээдэшье байгаагүй, харин үнэн дээрээ 1955 онһоо 1962 он болотор нэгэмүһэн Барилгашадай хоёр гудамжа байһан, нэгэниинь Торгон улаан сэрэгэй хороогой үйлэдбэриин бүһэдэ; мүнөө тэрэ гудамжа Бокситогорская гэжэ нэрэтэй, хоёрдохинь Кировай хороодо, мүнөө тэрэ Маринеско гудамжа.

Соёлой талаар нүлөөн

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • 1981 ондо КПСС-эй XXVI съезд дээрэ Леонид Брежнев элидхэл соогоо энэ кино дурдаһан байна:
« Тойроод байһан бүхы юумэн гоё һайханай, һайн үзэмжэтэй байхань ямар шухала гээшэб гэжэ ойлгуулха хэрэггүй. Олимпиин объектнүүд ба Москва хотын зарим ажаһуугшадай байранууд, урданай сагай һэргээгдэһэн гэрнүүд ба Ленинградай шэнэ архитектурна ансамбльнууд, Алма-Ата, Вильнюс, Навои болон бусад хотонуудта баригдаһан шэнэ байшангууд – энэл даа манай омогорхол. Гэбэшье хотын түсэблэлгэдэ бүхыдөө уран һайханай эли шанар болон олон янзын түхэл хэрэгтэй. Тиимэһээ киногой геройн түүхэдэ адли болохогүйн тула, тэрэ хуби заяанай ёгтололой ёһоор ондоо хото ошоод, тэндэ гэрэйшье, байраяашье өөрынхиһөө илгаруулжа шадаагүй бэлэй. (Зал соо согтойхон болобо. Альга ташалга.)[30] »
  • Энэдхэгтэ 2015 ондо Санни Деол ба Кангана Ранаут хоёрой гол рольдо наадаһан «Би Шэнэ жэлдэ дуратайб» гэһэн кино гараһан байна. Фильмын дүрэнүүд энэдхэг нэрэнүүдтэй, үйлэ хэрэгүүд Чикаго ба Нью-Йорк хотонуудта болоно. Тиихэдэ үйлэ хэрэгынь «Хуби заяанай ёгтолол гү…» соохи Надя Женя хоёрой түүхэ дүүрэн дабтана. Теэд продюсернууд энээниие һажаан дууряаһан тухайгаа хэлэнгүй үнгэрөө[31][32][33].
  • 2021 оной зун Оросой найруулагша Марюс Вайсберг «Хуби заяанай ёгтолол Голливудта» гэһэн ажалай гаршаг доро энэ киногой өөрын түхэл зохёохо гэжэ шиидэбэ. Америкын кинодо Эмма Робертс, Джулия Робертсай аша басаган, Томас Манн, Мэделин Петш ба Бритт Робертсон гэгшэд наадана[34][35][36].

Шүүмжэлэл

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Сергей Кара-Мурза «Ородой гэртэ дутагдал» гэһэн үгүүлэл соогоо Рязановай дүрэнүүд «антисоветизм» бүрилдүүлнэ, тиихэдэ «дотоодын нүүдэлшэдэй» дүрэ зурагуудые бии болгожо, хүмүүжүүлжэ байна гээд зэмэлһэн. Тэрэ «Хуби заяанай ёгтолол» гэһэн фильмын гол дүрэнүүд «тэрэ дүхэригтэ дүтэ ниигэмэй шэнжэтэй тэрэ үеын еһотой сэхээтэн» гэжэ тоолоно, гэбэшье тэдэ гушанһаа дээшэ наһатай, гэр бүлэшьегүй, үхибүүдшьегүй, теэд зүгөөр аятай байдал ба мүнгэнэй тэдхэмжэ, һайн һайханай түлөө һанаагаа зободог эршэтэйхэн эхэнүүдтэй. Фильмын дүрэнүүд соохи «зохёомол эрхим түлөөлэгшэдэй ба сэмсэгэр сэмээн байгшадай» эли бэшэ шэнжэнүүдыень сэхээтэнэй тон шухала хубинь тодожо абтаһан ба ойлгожо тогтооһон гээд тоолоно. Һүүлэй дүнгөөр «Перестройко урматайгаар хүлеэн абажа, Сахаровые альга ташалгаар дэмжэһэн»[37].

С.Кара-Мурзагай энэ кино болон тэрэнэй найруулагша тухай шүүмжэлэл гансахан бэшэ байгаа. 2018 оной декабрь һарада Рязаниин митрополит Марк декабриин 31-дэ сэнхир экранда жэл бүри гарадаг «Хуби заяанай ёгтолол гү, али хүнгэн ууралаар!» киногой заншал тухай буруушааһан маягтайгаар хэлэбэ. Тэрэнэй һанамжаар, энэ киногой һанал бодол — «гайхамшагта юумэнэй болохын тула ажал хэхэ хэрэггүй, гансал уулзаад, һуугаад, архидаад байбал болохо» — өөр дээрээ ядаралгүй хүдэлхэ гэһэн христосой шажанай үндэһэ һууриие доройтуулна, тиигээд гол нюурнуудай шэнэ инаг дураяа олоһониинь урбалта дээрэ үндэһэлнэ[38].

Түүхэшэн, протодиакон Владимир Василик энэ киногой хэдэн сэдэбүүдые шэнжэлээд — Хрущев-Брежневэй үеын совет сэхээтэнэй үншэн, эсэгэгүй байдал, инаг дуран ба урбалта, архидаһан байдал, Хуби заяанай дүрэ болон тамын Шэнэ жэлэй зугаа нааданай метафора болоһон саһанай шуурган — энэ киное «бүхы гайхамшагта ба гашуудалтай һүүлшын социализмын эринэй хүшөө» гэжэ нэрлэһэн, энэнь тэрэл үедэ «Бурханай орхигдоһон хүнүүдэй дэлхэй дээрэхи һүнэжэ байһан хайра дуранай тусгалые өөртөө абажа ябадаг»; Бурханда дурлал нэн түрүүн «урданай трагедидэ найрал дуунай үүргэ дүүргэдэг дуунууд болон шүлэгүүд соо» дамжуулагдадаг[39].

Фильмһээ Лия Ахеджаковае гаргаха тухай дурадхал

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Эхэнэр гол дүрын нүхэр басаган Таниин роль наадаһан Лия Ахеджаковае фильмһээ гаргаха тухай эрилтэ Аюулгүйе сахилгын болон эдилгэ абалгатай тэмсэхэ талаар холбоото уласай түсэлэй хүтэлбэрилэгшэ Виталий Бородин 2024 оной ноябрь һарада табиба. 2024 оной декабриин эхиндэ Украин Уласые дэмжэжэ, Лос-Анджелес хотодо Ахеджаковагай үгэ хэлэһэнэйнь удаа Бородин эрилтэеэ дуулгаа. Нейрогүльмын туһаламжаар Ахеджаковае зүжэгшэн Елизавета Боярскагаар һэлгэхэ тухай дурадхал оруулагдаа[40].

DVD дээрэ гаралга

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

2009 оной декабриин 10-да «Флагман-Трейд» хамжаанаар DVD сахариг дээрэ бүтээгдэһэн[28].

Үргэлжэлэл

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

«Хуби заяанай ёгтолол. Үргэлжэлэл» гэһэн нэрэтэй үргэлжэлэл 2007 оной декабрь һарада гаража, тэрэл дороо харуулалгын ударидагша боложо, буулган бүтээлгын оройдоол 5 сая долларой бюджедтэй байһан тэрэ 55 сая долларһоо дээшэ олзо оршо оруулһан. Эхэ эсэгэтэеэ адлирхуу байдалда ороһон тухай Женя Лукашин ба Надя Шевелева хоёрой томо болоһон үхибүүдэй рольнуудые Константин Хабенский ба Елизавета Боярская гэгшэд гүйсэдхэнэд[41].

Андрей Мягков энэ фильм буулгалгада хабаадаашье һаа, эсэстэнь гэмшэжэ, үрэ дүндэym дураа гутаһанаа мэдүүлээ һэн[42].

Ажаглалтанууд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  1. ↑ Фильм Ирония судьбы, или С лёгким паром!: смотреть онлайн в хорошем качестве, фото, видео - Вокруг ТВ.. Вокруг ТВ. 2019-11-26 үдэртэ хандаһан.
  2. ↑ 1 2 3 4 Ирония судьбы - главный новогодний фильм СССР и России. Рассказываем историю его создания // Правила жизни : журнал. — 2021.
  3. ↑ 1 января исполняется 40 лет со дня премьеры комедии «Ирония судьбы, или С легким паром!». ТАСС.
  4. ↑ Frederick Edwin Ian Hamilton, Kaliopa Dimitrovska Andrews, Nataša Pichler-Milanović Transformation Of Cities In Central And Eastern Europe. — New York: UN University Press, 2005. — С. 159. — ISBN 9280811053 (pbk.)
  5. ↑ Александр Мельман (2023-03-14). Преображения Жени Лукашина: оказался на обочине, но в глазах надежда. Маленький человек. Московский комсомолец.
  6. ↑ В пьесе, по которой снят фильм, указано имя и отчество мамы Нади — Ольга Николаевна, — а в самом фильме — нет.
  7. ↑ 1 2 Шаблон:Discogs release, аннотация
  8. ↑ 1 2 3 4 Галина Глазко Необычные факты создания фильма «Ирония судьбы, или С легким паром!» // Спорт-экспресс : сайт. — 2021.
  9. ↑ Павел Соседов Анна Герман: Почему она любила высоких мужчин? // 7дней.ру : сайт. — 2023.
  10. ↑ Шаблон:Discogs master
  11. ↑ Шаблон:Discogs release
  12. ↑ Шаблон:Discogs release
  13. ↑ 50 культовых пластинок фирмы «Мелодия» | Серебряный Дождь.
  14. ↑ 10 интересных фактов о фильме «Ирония судьбы, или С лёгким паром!» // Дом кино : журнал. — 2017.
  15. ↑ "Самый новогодний фильм увековечен мемориальной доской". 2024-11-18. 
  16. ↑ ""Ирония судьбы" обзавелась памятными досками на местах съемок", 20071229T1430. 2024-11-18. 
  17. ↑ Вандалы украли памятную табличку, посвященную фильму "Ирония судьбы" – Москва 24, 24.07.2013.
  18. ↑ Со стены дома, где снимали «Иронию судьбы», украли памятную табличку.
  19. ↑ Женский портал: 10 актёров, которые могли бы сыграть в «Иронии судьбы, или С лёгким паром!».
  20. ↑ Почти рождественская История Архивная копия от 25 март 2013 на Wayback Machine. market.umh.ua.
  21. ↑ 40 лет с «Иронией» - Газета.RU. Газета.RU.
  22. ↑ Ирония судьбы или с легким паром. Рождение легенды - Первый канал на YouTube, начиная с 47:45
  23. ↑ Киностальгия «Ирония судьбы, или с лёгким паром», часть 3 - Пятый канал. Пятый канал. 2020-01-02 үдэртэ хандаһан.
  24. ↑ Победители конкурса журнала "Советский экран" // akter.kulichki.com. — 1983.
  25. ↑ "Телефильм "Ирония судьбы, или С легким паром!". Досье - ТАСС". 2024-11-18. 
  26. ↑ История, рассказанная в "Иронии судьбы, или С легким паром!", реальна. в 60-х годах 31 декабря композитор Никита Богословский решил пошутить: пьяного товарища отвезли на вокзал и с 15 копейками в кармане отправили в Киев. Факты и комментарии (2007-01-10). the original on 2009-08-21 2019-11-26 үдэртэ хандаһан.
  27. ↑ "5 киноляпов в "Иронии Судьбы", которые вы не заметили даже спустя почти 50 лет", 2022-12-23. 2024-11-18. 
  28. ↑ 1 2 3 4 Ирония судьбы, или С легким паром! (ТВ, 1975).
  29. ↑ Ирония судьбы, или С легким паром! - «25-й кадр» | Независимый журнал о кино.
  30. ↑ 26-й съезд КПСС (23 февраля — 3 марта 1981 года): Стенографический отчёт. Т. 1. — М.: Политиздат, 1981. — С. 81.
  31. ↑ Я люблю Новый год (2015) — дата выхода в России и премьеры в мире — Кинопоиск.
  32. ↑ Шаблон:IMDb title
  33. ↑ "Болливуд снял индийский ремейк "Иронии судьбы"". 2024-11-18. 
  34. ↑ Марюс Вайсберг снимет американскую адаптацию фильма Эльдара Рязанова «Ирония судьбы, или с легким паром!».
  35. ↑ В США снимут англоязычную версию «Иронии судьбы». Режиссер – Марюс Вайсберг.
  36. ↑ Вайсберг показал первый кадр из голливудской «Иронии судьбы».
  37. ↑ Кара-Мурза С. Г., Телегин С. А. Неполадки в русском доме Архивная копия от 23 декабрь 2021 на Wayback Machine. — М.: Алгоритм. — Серия «Горячая линия». — 443 с. — 3000 экз. — ISBN 5-699-09616-7.
  38. ↑ Митрополит Рязанский раскритиковал фильм «Ирония судьбы».
  39. ↑ "Протодиакон Владимир Василик. О духовном содержании фильма «Ирония судьбы, или С легким паром!» / Православие.Ru". 2024-11-18. 
  40. ↑ "Лию Ахеджакову могут убрать из любимой россиянами «Иронии судьбы»", 2024-12-06. 2024-12-06. 
  41. ↑ Анна ВЕЛИГЖАНИНА «Ирония судьбы»: Брыльска не хотела целоваться с Яковлевым, а Боярская - с Хабенским // Комсомольская правда : сайт. — 2007.
  42. ↑ Алина Минеева «Не одобряю»: Андрей Мягков против «Иронии судьбы» // газета.ru : сайт. — 2018.

Литература

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Ссылкэнүүд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
ү·х·з
Фильмы по сценариям Эмиля Брагинского
 
"https://bxr.ruwiki.ru/w/index.php?title=Хуби_заяанай_ёгтолол_гү,_али_хүнгэн_ууралаар!&oldid=159722" хуудаһанһаа абтаһан