Харитонов Пётр Тимофеевич

Харитонов Пётр Тимофеевич
Харитонов Пётр Тимофеевич
Түрэһэн һара/үдэр	1916 оной декабриин 16
Түрэһэн газар	Оросой хаанта гүрэнэй, Тамбовай можын, Шацко хушуун, Княжево һуурин
Наһа бараһан һара/үдэр	1987 оной февралиин 1
Наһа бараһан газар	СССР, Украин ССР, Донецк хото
Хамаадал	СССР
Нэрэ зэргэ
Дайн/байлдаан	Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайн
	РУВИКИ.Медиа дахи Медиафайл

Харитонов Пётр Тимофеевич (1916 оной декабриин 16 түрэһэн, Оросой хаанта гүрэнэй, Тамбовай можын, Шацко хушуун, Княжево һуурин — 1987 оной февралиин 1 наһа бараһан, СССР, Украин ССР, Донецк хото) — Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда хабаадагша, хюдагша-лётчик, Зүблэлтэ Холбооной Баатар (1941).

Намтар

1916 оной декабриин 16-да Княжево һууринда (мүнөөнэй Тамбовой можын Моршанай аймаг) түрэһэн. Дунда мэргэжэлэй болбосорол абаһан. Багшын мэргэжэлэй курснуудые дүүргээд, Улаан-Үдын 12-дохи эхин ангиин һургуулида багшаар хүдэлмэрилөө. Батайскын сэрэгэй авиациин лётчигуудай һургуули 1940 ондо дүүргээ.

1941 оной июнь һараһаа Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай хабаадагша. Хюдалгын агаарай хүсэнэй 158-дахи полкын лётчик (хюдалгын агаарай хүсэнэй 39-дэхи дивизи, Хойто фронт).

1941 оной июниин 28-да Ленинградай түлөө агаарай байлдаанда КПСС-эй гэшүүн болохоо дэбжүүлэгдэһэн бага зэргын лейтенант П. Т. Харитонов бүхы байһан һомо хэрэгсэлнүүдэй дууһан гаргаад, Ленинградые хамгаалха үедэ анха түрүүшынхиеэ агаарай нюдэжэ унагаалга хэрэглэжэ, немец «юнкерс-88» гэһэн бомбардировщигай үндэрэйнь жолоо пропеллерээрээ таһалһан байна^[1]. П. Т. Харитонов 1941 оной сентябрь һарада агаарай байлдаанда хүндөөр шархатажа эмнэлгэдэ эльгээгдэһэн. Гансал 1944 ондо албанда бусаа. Дайнай дүүрэтэр ПВО-гой хубинуудта дайлалдаа. Бүхыдөө дайнай үедэ агаарай тулалдаануудта дайсанай 14 самолёд буудажа унагааһан байха юм. 1942 онһоо Бүхэсоюзна коммунис намай ВКП(б)-н гэшүүн.

СССР-эй Дээдын Зүблэлэй Президиумэй «Улаан Армиин агаарай сэрэгэй лётчигуудта Зүблэлтэ Холбооной Баатарай нэрэ зэргэ олгохо тухай» 1941 оной июлиин 8-ай Зарлигаар «немец булимтарагшадтай фронтдо тэмсэхэ үедөө захиралгын дайшалхы даабаринуудые жэшээтэ бэрхээр дүүргэһэнэйнгээ түлөө, тиихэдээ харуулһан шэн зоригой ба баатаршалгын түлөө» торгон сэрэгэй хюдагша-лётчик Пётр Харитонов Зүблэлтэ Холбооной Баатарай үндэр нэрэ зэргэдэ хүртөө.

Дайнай һүүлээр Агаарай сэрэгтэ албаяа үргэлжэлүүлээ. Агаарай сэрэгэй академи 1953 ондо дүүргээ. Полковник Харитонов 1955 онһоо сэрэгэй нөөсэ албанда гараа.

Украин Уласай Донецк хотодо ажамидараа. Хотын Эрхэтэнэй баталан хамгаалгын штабта ажаллаа

1987 оной февралиин 1-дэ наһа бараа . Донецкэдэ хүдөөлүүлэгдээ.

Шагналнууд

«Алтан Одон» медаль (СССР) Зүблэлтэ Холбооной Баатар (1941 оной июлиин 8)^[2].
Ленинэй орденуудаар хоёр дахин шагнагдаа (1941 оной июлиин 8; 1941 оной ноябриин 26^[3]).
Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай I шатын орден (1985 оной мартын 11)^[4].
Улаан Одоной орден.
Медальнууд.

Дурасхаал

П. Т. Харитоновай багшалһан Улаан-Үдэ хотын 31-дэхи һургуулиин (урдань 12-дохи һургуули байһан) дружина, Баатарай нэрэ зүүжэ ябана. Мүн 2014 онhоо hургуули өөрөө тэрэнэй нэрээр нэрлэгдээ.
Донецк хоты Калининай аймагта нэгэ гудамжа П. Т. Харитоновай нэрээр нэрлэгдэнхэй.
«Харитоновай нюдэжэ унагаалга» гэһэн зураг (уран зураашад В. Пакулин, Н. Пильщиков). Ленинградай бүһэлэлгэ ба баталан хамгаалгын музейдэ, удаань Октябриин Агууехэ социалис хубисхалай гүрэнэй музейдэ хадагалаатай байдаг^[5].

Ажаглалта

↑ Л. Славин. Два тарана // «Красная звезда» № 213 от 10 сентября 1941 года
↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза лётчикам военно-воздушных сил Красной Армии» от 8 июля 1941 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1941. — № 32 (147). — С. 1. Архивная копия от 5 ноябрь 2021 на Wayback Machine
↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг народа» (архивные материалы Центрального архива Министерства обороны Российской Федерации. Ф. 33. Оп. 682524. Д. 72. Л. 22, 74—76)..
↑ Карточка награждённого к 40-летию Победы в электронном банке документов «Подвиг народа».
↑ Иванов Д. Графика подвига // Санкт-Петербургские ведомости. — 2020. — 22 янв.

Ном зохёол

Первые Герои Отечественной войны // Огонёк. — 1948. — № 28. — С. 9.

Ссылкэнүүд

[1] Л. Славин. Два тарана // «Красная звезда» № 213 от 10 сентября 1941 года

[2] Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза лётчикам военно-воздушных сил Красной Армии» от 8 июля 1941 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1941. — № 32 (147). — С. 1. Архивная копия от 5 ноябрь 2021 на Wayback Machine

[3] Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг народа» (архивные материалы Центрального архива Министерства обороны Российской Федерации. Ф. 33. Оп. 682524. Д. 72. Л. 22, 74—76)..

[4] Карточка награждённого к 40-летию Победы в электронном банке документов «Подвиг народа».

[5] Иванов Д. Графика подвига // Санкт-Петербургские ведомости. — 2020. — 22 янв.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Тематические сайты	Герои страны
В библиографических каталогах	VIAF WorldCat VIAF