Унгар хэлэн
| Унгар хэлэн | ||
|---|---|---|
| Өөрын нэрэ | magyar nyelv | |
| Тараалга | Украина | |
| Арад түмэн | Унгарнууд | |
| Түрэлхи хэлэтнэй тоо |
14-15 сая (2005)Хэлэнэй ангилал
|
| Ураал
|
| Үзэг бэшэг | Лата үзэг (Унгар хубилбари) | |
| Албан ёһоной хэрэглээ | ||
| Улас |
 Шаблон:Country data Европын Холбоо | |
| Орон нютаг | Воеводино (Серби) | |
| Тохируулагша байгууллага |
Унгарай Эрдэм Ухаанай Академиин Хэлэ шэнжэлгын хүреэлэн | |
| Томьёолбори | ||
| ISO 639-1 | hu | |
| ISO 639-2 | hun | |
| ISO 639-3 | hun | |
 Унгар хэлэнэй тархалта | ||
Унгар хэлэн (Мажар хэлэн magyar nyelv) финн-угор хэлэнүүдэй нэгэ (угор бүлэг). Воеводинодо), ханты хэлэнүүдтэ эгээн дүтэ. МЭҮ III‑дугаар мянган жэлэй элинсэг угор хэлэнһээ эхин абана. Мүнөө үеын унгар хэлэн 8 аялгуутай: дунай санаахи, баруун, мезёшег (закирай-хаг), палоц (баруун-хойто), зүүн-хойто, секей, тиса (дунай-тиса), урда (альфёльд). Уран зохёолой унгар хэлэн XVI—XIX зуун жэлдэ зүүн-хойто аялгуугай һуурида бии болобо.
Унгар хэлэнэй фонетикэнь ута ба богони залгамал (агглютинативна) маягтай байдагшье һаа, ниилэмэл (флективнэ) элементнүүдтэй байна. Морфологиин дуримынь хүйһэн ангилалай үгы байдал, олон падежнүүдэй тоо (20‑һаа үлүү) онсолигтой. Тодорхой (а/аz) ба тодорхойгүй (еgу) артикльнүүд тодорхой ба тодорхойгүй категориие найруулхын тула байдаг. Суффикс нэмэхэ ба үгэ нэмэлгэ хоёр үгэ үүсхэхэ аргатай.
Синтаксиста янза бүриин хэсүү мэдүүлэлнүүд үргэн тарааһан. Мэдүүлэлдэ элирхэйлэгшэ элирхэйлдэг үгынгөө урдада байгаад, элирхэйлдэг үгэ тэмдэгэй нэрэ бол тэрэтэй тааралданагүй аад, элирхэйлдэг үгэнь түлөөнэй нэрэ бол, хүйһэнээр ба падежээр тааралдана.
Үзэг бэшэгынь лата үзэгэй дээрэ ажаллана. Үзэг бэшэгынь 39 үзэгүүдһээ бүридэнэ.
Лексикын талаар, тюрк, славян ба германи хэлэнүүдһээ олон хари үгэнүүд байдаг.
Эртын унгар хэлэн тюрк хэлэнүүдтэ холбоотой байгаа.
Хэлэгшэдэй тоо
| Улас орон | Унгар хэлэгшэд |
|---|---|
| Унгар | 10,177,223[2] |
| Трансильвани) | 1,443,970[3] |
| Словаки | 520,528[4] |
| Воеводино) | 293,299[5] |
| Украина (үндэһэндээ Закарпатиин можодо) | 149,400[6] |
| АНУ | 117,973[7] |
| Канада | 75,555[8] |
| Израиль | 70,000 |
| Ниитэдэ | 12-13 сая |
Зүүлтэ
- ↑ Anna Fenyvesi: Hungarian Language Contact Outside Hungary, John Benjamins Publishing, Amsterdam, 2005, pp. 11 [1]
- ↑ 2001 оной тоололгын дүн
- ↑ 2002 оной тоололгын дүн
- ↑ census 2001 оной тоололгын дүн
- ↑ 2002 оной тоололгын дүн
- ↑ http://www.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/language/ 2001 оной тоололгын дүн
- ↑ 2000 оной тоололгын дүн
- ↑ 2001 оной тоололгын дүн