Рокоссовский Константин Константинович

Б.Н. Ельцинэй нэрэмжэтэ номой сангай дансанууд

Тус статья соо жасануудһаа дансанууд хэрэглэгдээ Б.Н. Ельцинэй нэрэмжэтэ Юрэнхылэгшын номой сангай

Подробнее

Рокоссовский Константин Константинович
польшоор Konstanty Rokossowski
1945 оной июнь һарада
Үндэһэтэдэй хамгаалгын сайд Польшын Арадай Улас
1949 оной ноябриин 6 — 1956 оной ноябриин 13
Засагай газарай түрүүлэгшэ	Юзеф Циранкевич Болеслав Берут Юзеф Циранкевич
Юрэнхылэгшэ	Болеслав Берут (1952 он болотор)
Урид ажаллаһан хүн	Михал Роля-Жимерский
Халан абагша	Мариан Спыхальский
Түрэһэн үдэр	1896 оной декабриин 9 (21) Великие Луки[d], Псковскын можын[d], Оросой эзэнтэ гүрэн
Наһа бараһан үдэр	1968 оной августын 3(1968-08-03)[…] (71 наһатай) Москва, Зүблэлтэ холбоото улас
Хүдөөлһэн газар	Кремлиин ханын дэргэдэхи дурасхаалай самбар[d]
Уг изагуур	Рокоссовские
Түрэхэдэ үгтэһэн нэрэ	Константин Ксаверьевич Рокосовский
Эсэгэ	Ксаверий Юзеф Рокоссовский (1853—1902)
Эхэ	Антонина (Атонида) Ивановна Овсянникова (1906 ондо наһа бараа)
Наһанай нүхэр	Юлия Петровна Рокоссовская (Бармина) (1900—1986)
Үхибүүд	Ариадна (1925—1978), Надежда (1945 ондо түрэһэн)
Нам	КПСС
Болбосорол	М.В.Фрунзын нэрэмжэтэ сэрэгэй академи[d]
Гар табилга
Шагналнууд	Оросой Эзэнтэ гүрэнэй шагналнууд Польшын шагналнууд
Сэрэгэй албан
Алба хэһэн жэлнүүд	1914—1917 1917—1968 1949—1956
Хамаадалга	Российская империя  Российская республика  РСФСР  СССР  ПНР (1949—1956)
Сэрэгэй түрэл янза	Морин сэрэг ябаган сэрэг
Нэрэ зэргэ	Бага унтер-офицер Зүблэлтэ Холбооной маршал Польшын маршал
Захирдаг байгаа	корпуснуудые: механизированна 9-дэхи корпус (1-дэхи байгуулалгаар) армиие: 4-дэхи арми (1941 оной июлиин 11-17) 16-дахи арми фронтнуудые: Брянскын (07—09.1942) Донскойн (09.1942—02.1943) Түб (02—10.1943) Белоруссиин (10.1943—02.1944) 1-дэхи Белоруссиин (02—11.1944) 2-дохи Белоруссиин (11.1944—05.1945) Польшын Зэбсэгтэ Хүсэнүүд (1949—1956) Закавказиин сэрэгэй тойрог (1957—1958)
Байлдаанууд	Дэлхэйн нэгэдэхи дайн, Орос гүрэндэ Эрхэтэдэй дайн КВЖД дээрэхи эсэргүүсэлгэ Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайн
РУВИКИ.Медиа дахи Медиафайл

Рокоссовский Константин Константинович (польшоор Konstanty Rokossowski, түрэһэн нэрэ — Константин Ксаверевич Рокоссовский; 1896 оной декабриин 9 (21), Великие Луки, Псков можын (бусад эхи үгэнүүдээр Варшава, Польшын хаанта улас Оросой эзэнтэ гүрэн — 1968 оной августын 3, Москва, СССР) — Зүблэлтэ ба Польшын сэрэгэй ударидагша, Зүблэлтэ Холбооной хоёр дахин Герой (1944, 1945). Илалтын орденой кавалер (1945). СССР-эй түүхэдэ ори ганса ушар- нэгэ доро хоёр гүрэнэй маршал: Зүблэлтэ Холбооной Маршал (1944) ба Польшын Маршал (1949).

1945 оной июниин 24-дэ Москва ниислэл хотын Улаан Талмай дээрэ Илалтын Жагсаалые Захирагша. Дэлхэйн хоёрдохи дайнай гайхамшаг полководецуудай нэгэн.

Уг гарбал

Угай Герб Рокасовских, Гербын түхэл Глаубичын.

Телеханы нютагай Нангин-Троицкын һүмын үнэн алдартанай метрикын дансада Константин Рокосовскиин түрэһэн тухай бэшээтэй,1889 оной сентябриин 3.

Рокоссовскиин хубиин тодоруулга, 1920 оной.

Константин Константинович Рокоссовский тайжа угай гэр бүлэдэ түрэһэн юм. Поляк яһатан.Тэрэ 1896 оной декабриин 9 (21)-дэ Псков губерниин Великолукскын тойрогой Великие Луки хотодо, мүнөө Псков можын мэдэлэй хото, түрэһэн гэжэ албан ёһоор тоологдодог.

Түрэһэн һара үдэрнүүдэй янзанууд

Беларуссиин Үндэһэтэнэй түүхын архивһаа 2021 оной май һарада олдогдоһон түрэһэн тухай бүридхэлэй тэмдэглэлэй ёһоор, Константин Рокосовский (обогтонь нэгэ «с» үзэгтэй баримта бэшэгтэ) 1889 оной сентябриин 3 (15)-да түрэһэн болон 1889 оной сентябриин 4-дэ (16) Оросой эзэнтэ гүрэнэй Минск губерниин Пинскын аймагай Телеханай волостиин Телехан тосхоной үнэн алдартанай Нангин- Троицкын һүмэ соо уһаар арюудхуулһан, — мүнөө хотын һуурин — Беларусь Уласай Брестын можын Ивацевичиин аймагай Телехан тосхоной зүблэлэй захиргаанай түб. Эсэгэнь — Римай католик шажанай тайжа угайн Ксавьерий Викентьевич Рокосовский, эхэнь — Антонина Ивановна үнэн алдартанай шажан шүтөөнэй. Маршалай гэр бүлэ энэ бэшэлгэ тэрээн тухай бэшэ, харин бага наһандаа наһа бараһан аха тухайнь гэжэ баталан хэлэнэ.

К.Рокоссовский 1920 оной апрелиин 22-то бэшэһэн «Дэбжүүлэгшын картадаа» түрэһэн үдэрөө 1896 оной декабриин 8 (20) гэжэ бэшэһэн, түрэһэн газараа Варшавын губерниин болон Варшавын генерал- губернаторнуудай захиргаанай түб байһан Варшава хото, мүнөө Польшын Уласай ниислэл хото Варшава можын ниислэл хото гэжэ бэшэһэн байна.

Зүблэлтэ Холбооной хоёр дахин Баатарай нэрэ зэргэдэ хүртэһэнэйнгээ удаа Маршал түрэһэн нютагтаа хүрэл бюст табюулха эрхэтэй болоо һэн. Энэ ушарһаа Рокоссовский өөрынгөө түрэһэн газар гэжэ Зүблэлтэ Великие Луки хото заажа эхилһэн, тэндэ сээжэ бэеын дүрсэ табигдаһан байгаа. Энэниие 1945 оной декабриин 27-до бэшэгдэһэн тобшо өөрын тайлбари гэршэлнэ.

Рокоссовскиин элинсэг хулинсагууд Рокосово гэһэн (мүнөө Ехэ Польшын воеводствын Гостынь тойрогой Понец гминада) томо тосхон эдлэлэй зөөритэй байгаа. Ноён тайжын обог нютагай нэрэһээ гараһан.

Эсэгэ, Ксавери Юзеф Рокоссовский (1853—1902), 1898 онһоо — түмэр замай инспектор. Шэнжэлэгшэдэй тэмдэглэһээр, тэрэ 1901 оной апрелиин 2-то Балтиин түмэр харгыда поездын оһолдо орожо, хүндөөр шархатаад, удаан үбшэлжэ, 1902 оной октябриин 4 (17)-до наһа бараһан, гэр бүлэеэ ажаһуудалай тэдхэмжэгүй орхёо. Эжынь, Антонина Ивановна (түрэһэн Овсянникова, ? — 1906), багша байһан. Константин Рокоссовскиин өөрын хэлэһээр, эжынь нүхэрэйнгөө наһа бараһанай удаа одхон Елена басагантаяа нютагаа Телехани руу бусаа, харин өөрөө Мария эгэшэтэйгээ Варшавада хүгшэн эжы Констанция Рокоссовская болон эсэгынгээ бусад түрэлэй харууһан доро үлэһэн байна.

Свентокшискын гудамжаар оршодог Антон Лагунай һургуулида һуража, удаань 1906 онһоо 1909 он болотор Варшава хотын наймаашадай суглаанай гимназида һураа. Удаань мүнгэнэй дуталдаһанһаа һуралсалаа орхижо, ажал хэжэ эхилээ. 1940 ондо өөрынгөө намтартаа тэрэ бэшээ:

«Би 1909 ондо бэеэ даажа, ажаллажа эхилээб. 1911 он болотор Варшавада (Прага хотын захада) оймһоной үйлэдбэридэ ажалшанаар хүдэлөөб, 1911 онһоо 1914 оной август болотор Варшава губерниин Гройци хотодо Высоцкиин үйлэдбэридэ шулуун дарханаар хүдэлөөб».

Дэлхэйн нэгэдэхи дайн

1914 оной августын 2-то 18-тай (сэрэгэй албанда татаха захиралтаар- 20-той) Константин 12-дохи армиин 5-дахи морин сэрэгэй дивизиин 5-дахи Каргопольско драгунна полкын бүридэлдэ һайн дураараа мордожо, августын 5-да 6-дахи эскадрон руу татагдаа. 1914 оной августын 8 (21)-дэ Каргопольско полкын түрүү һэргылэмжын бүлэгүүд Варшавын генерал-губернаторай Петроковын губерниин Равскиин тойрогой Нове Място-над Пилицон хотын дэргэдэ дайсанай морин сэрэгэй частьнуудай байһые элирүүлһэн байна. Рокоссовский, энэ габьяагай тодорхойлолтоор, «эрьен харууһалжа ябахадаа, Ястржем тосхон руу ороходоо, ябаган сэрэгэй харуултай дайралдажа, тэдэнь тэрээн руу буудажа эхилһэн, нүгөө талаһаань немец морин сэрэгшэ тэрээн тээшэ добтолон гүйжэ ерэбэ; Драгун Рокоссовский заставын дайсанай буудалдаан доро мэгдэжэ айжа байнгүй, өөртэнь дүтэлжэ ябаһан немец уланые һэлмээрээ үхэсэ сабшажархёод, харуулда гүйлгэжэ ошоод, аюул тухай саг соонь һэргылһэн, тэрэнэй ашаар харуул урьха табин хүлеэжэ байһан дайсадһаа зайлажа шадаа».Тиигэжэ 9841 дугаартай 4-дэхи шатын Георгиин хэрээһээр шагнагдаа.

1915 оной апрелиин эхеэр 5-дахи морин сэрэгэй дивизи Ковно можо руу (мүнөөнэй Литва) һуурияа һэлгүүлэн дамжуулагдаа. Поневеж хото шадар болоһон байлдаанай үедэ отряд немецүүдэй артиллериин батарей руу добтолоо, тэрэнэй түлөө Рокоссовский Георгиин 3-дахи шатын хэрээһэндэ дэбжүүлэгдэһэн аад, шагналынь үгтөөгүй. 1915 оной июлиин 19-дэ (августын 1) Трошкунын түмэр замай станци хамгаалһан байлдаанда хэдэн драгунуудтай хамта немец талын гвардиин байрлаһан окоп нюусаар эзэлжэ, июлиин 20-до Гэгээн Георгиин 4-дэхи шатын медаляар шагнагдаа.

1916 оной майн 6 (19) үдэр Витебскын губерниин (мүнөө Латви) Двинскын аймагай Ницгаль гаталжа, дайсанай застава хюдаһан байна. Энэ амжалтатай тагнуулай ябадалай түлөө ефрейтор Рокоссовский Георгиин 3-дахи шатын медальда хүртөө. Бага унтер-офицер К. Рокоссовский, 1917 он.

Октябриин эсэстэ 1-дэхи нөөсын морин сэрэгэй полкын бэлэдхэлэй отрядта эльгээгдээ. 1917 оной февраль һарада Каргопольско полк шэнэлэгдэжэ, Рокоссовский 4-дэхи эскадрондо орожо, бусад сэрэгшэдтэй хамта мүльһэн дээгүүр Двина мүрэн гаталжа, немец харуулнуудта добтолбо. Мартын 5-да ара талада саг зуура байһан полк суглуулагдажа, морин сэрэгэй бүридэлэй урда полковник Пётр Михайлович Дараган II-дохи Николай хаанай шэрээһээ бууһан тухай Акт уншаба. Мартын 11-дэ полк Саг зуурын Засагай газарта үнэншэ байхаяа тангариг үгэбэ. Рокоссовский 1917 оной мартын 29-дэ (апрелиин 11) бага унтер-офицерэй зэргэдэ дэбжүүлэгдээ.

1917 оной августын 23-да (сентябриин 5) Рокоссовский бүлэг драгунуудтай хамта Кроненберг хото шадар тагнуулда гаража, Псковын авто замаар немецүүдэй колонно ябажа байһые элирүүлһэн байна. Үглөөдэрынь тэрэниие 1917 оной ноябриин 21-дэ (декабриин 4) Георгиин 2-дохи шатын медаляар шагнаха тухай баталагдабашье, абаагүй. Драгунууд Рокоссовскиие эскадрильдаа, удаань полкын ажабайдалда хабаатай асуудалнуудые шиидхэхэ аргатай полкын хорооной гэшүүнээр һунгабад. Георгиевска полкын Дүүмын гэшүүнээр 1917 оной октябрь һарада һунгагдажа, тэндэ нарин бэшээшээр алба хээ. 1917 оной декабрь һарада Константин Рокоссовский болон бусад драгунууд Улаан гвардиин бүридэлдэ ороһон байна. Декабриин эсэстэ Каргопольско полк зүүн зүгтэ ара талада эльгээгдээ. 1918 оной апрелиин 7-до Вологдоһоо баруун тээ оршодог Дикая станцида 5-дахи Каргопольско драгунай полк тараагдаа.

Эрхэтэдэй дайн

Рокоссовский 1917 оной ноябрь һараһаа 1918 оной февраль болотор Каргополиин улаан гвардиин морин сэрэгэй отрядай бүридэлдэ, отрядай командирай туһалагшаар Вологдын, Буй, Галич, Солигаличын хизаарта хубисхалда эсэргүүсэһэн буһалгаануудые даралганда хабаадаа. 1918 оной февраль һараһаа июль болотор Слобожанай дэбисхэр дээрэ (Харьков, Унеча, Михайловскиин хүдөө нютагуудта) болон Карачёв-Брянскын аймагта анархис болон хасагуудай хубисхалда эсэргүүсэлгын буһалгаануудые даралсаһан байна. Энэл отрядай бүридэлдэ 1918 оной июль һарада Пермиин губерниин Екатеринбург хото шадархи Зүүн фронт руу эльгээгдэжэ, Екатеринбургын Кузино станци шадар сагаан гвардеецүүдтэй, чехословакиин сэрэгтэй байлдаануудта 1918 оной август болотор тулалдаа. 1918 оной август hарада отряд Володарска морин сэрэгэй нэрэмжэтэ 1-дэхи Уралай полк болгогдоод, Рокоссовский 1-дэхи эскадрилиин командираар томилогдоо. 1919 оной мартын 7-до тэрэ РКП(б)-н гэшүүн боложо абтагдаа (239-дэхи гэшүүнэй карта). Эрхэтэдэй дайнай үедэ эскадроной захирагша, удаань тусгаар дивизиин захирагша байгаа. Рокоссовский 2-дохи Уралай морин сэрэгэй дивизиин 1919 оной августын 3-да Шадринск хотые эзэмдэлгэдэ хабаадаба, удаань морин сэрэгэй дивизи 30-дахи ябаган сэрэгэй дивизиин бусад частьнуудтай хамта Тобольскын губерниин Курган аймаг дээгүүр Тобольскын губерниин Ялуторовскын аймагай Емуртлинское тосхон руу нүүһэн байна, удаань Ишимэй аймагай Частоозёрье тосхон руу шэглээ. 1919 оной октябриин 1 болотор 2-дохи Уралай морин сэрэгэй дивизи 16 захирагшануудһаа, 437 сэрэгшэдһээ бүридэһэн, тэрэ тоодо 288 сабля, 6 пулемёдтой байгаа.

1919 оной ноябриин 4-дэ Ишимскиин аймагай Вакоринский тосхон шадар болоһон байлдаанда 30 моритой бүлэгэй толгойлогшо боложо, сагаантанай ябаган сэрэгэй шугамые таһалжа, артиллериин батарейень эзэлһэн байна. Тобольскын губерниин Тюкалин аймагай Мангут станциин урагшаа 1919 оной ноябриин 7-до А. В. Колчагай армиин Омскын Сибириин буудалгын 15-дахи дивизиин дарга генерал-майор Николай Северианович Вознесенскийтэй тэмсэжэ, тэрэниие хюдажа, өөрөө дала мүр руугаа шархатаа.

…1919 оной ноябриин 7-до бидэ сагаан гвардиин ара талаһаань добтолбобди. Тэрэ үедэ минии ударидажа байһан тусгаар Уралай морин сэрэгэй дивизи Колчагай сэрэгүүдэй байлдаанай бүридэлые һүниин сагта эбдэжэ гараад, Омскын бүлэгэй штаб Караульная тосхондо байһан тухай мэдээсэл абажа, ара талаһаань орожо, тосхон руу добтолжо, сагаантанай бүлэгүүдые даража, штабыень һандаргажа, дайсадые, тэрэ тоодо олон офицернүүдые хүреэлэндэ барижа абаа. Добтолгын үедэ Омскын бүлэгэй командир генерал Воскресенскийтэй нюур нюураараа тулалдажа, тэрэ намайе мүр руумни шархатаагаа, харин тэрэ намһаа һэлмын сохилтоор үхэлөө олоо……

Энэ байлдаанай түлөө тэрэ Улаан Тугай орденоор шагнагдаа.

Рокоссовский 1920 оной январиин 23-да РККА-гай 5-дахи армиин ябаган сэрэгэй 30-дахи дивизиин 30-дахи морин сэрэгэй полкын захирагшаар томилогдоо. Май һарада тус полк Үбэр Байгалдахи Орос-Монголой хилэ руу дэбжэгдээ.

К. К. Рокоссовский 1920 оной августын 18-да мүн лэ тусгаар 5-дахи армиин бүридэлдэ ородог буудалгын 35-дахи дивизиин морин сэрэгэй 35-дахи полкын захирагшын тушаалда зууршалагдаа. 1921 оной зун морин сэрэгэй 35-дахи полкые ударидажа байхадаа, Троицкосавск шадар болоһон байлдаанда генерал-барон Р.Ф.фон Унгерн-Штернбергын Азиин морин сэрэгэй дивизиин генерал Борис Петрович Резухинай 2-дохи бригадые бута сохихо үедөө, өөрөө хүндөөр шархатаһан байна. Энэ байлдаанай түлөө Рокоссовский Улаан Тугай хоёрдохи орденоор шагнагдаа бэлэй.

1921 оной октябрь һарада 5-дахи Кубанскын морин сэрэгэй дивизиин 3-дахи бригадын захирагшаар томилогдоо. 1922 оной октябрь һарада 5-дахи Кубанска морин сэрэгэй дивизиие гурбан полкһоо бүридэһэн тусгаар Кубанска морин сэрэгэй 5-дахи бригада болгожо, шэнээр эмхидхэгдэһэн ушараар һайн дураар энэл бригадын морин сэрэгэй 27-дохи полкын захирагшын тушаалда томилогдоо һэн.

1923—1924 онуудта Үбэр Байгалда СССР-эй дэбисхэртэ ороһон генерал Фирс Ксенофонтович Мыльниковэй сэрэгэй бригадир В. И. Деревцов, В. Л. Дуганов, З. И. Гордеев ба сотник И. С. Шадринай (Сретенскын байлдаанай хэһэг хүтэлбэрилһэн) сагаан гвардиин отрядуудтай суг байлдаанда хабаадаа.

Дайнай дундуурхи хаһа

1923 оной апрелиин 30-да Рокоссовский Юлия (Иулиании) Петровна Барминатай гэрлээ. Тэдээндэ 1925 оной июниин 17-до Ариадна басаганиинь түрэһэн юм. 1924 оной сентябрь — 1925 оной август хүрэтэр — Захирагшанарай бүридхэлэй шадабари дээшэлүүлхэ морин сэрэгэй курсын оюутан болоод, Г. К. Жуков, А. И. Еременко, И. Х. Баграмян гэгшэдтэй суг һураа. Рокоссовский 1926 оной июль hараhаа 1928 оной июль hара болотор Монгол орондо тусгаар монгол морин сэрэгэй дивизидэ инструктораар (Улаан-Баатар хото) алба гараа. М. В. Фрунзын нэрэмжэтэ Сэрэгэй академидэ 1929 оной январь һараһаа апрель болотор ахамад захиралгын штабай мэргэжэл дээшэлүүлгын курснуудые дүүргэһэн байна. Тэрэ 1929 ондо тусгаар Кубанска морин сэрэгэй 5-дахи бригада (Дээдэ Үдын шадархи Доодо Березовкада байрлаһан) ударидажа, тэрэл жэлдэ КВЖД-эй зүрилдөөндэ шалгараа: 1929 оной ноябрь һарада Улаан Армиин Манжуур-Жалайнуурай добтолгын үйлэдэ хабаадаа. Рокоссовский 1930 оной январь һараһаа Самарын морин сэрэгэй 7-дохи дивизиие (бригадын захирагшадай нэгэн Г. К. Жуков байгаа) ударидаа. 1932 оной февраль һарада Үбэр Байгалай хизаарта тусгаар Кубанска морин 5-дахи сэрэгэй бригадын командирай тушаалда дахин томилогдожо, 1932 оной март һарада 15-дахи Кубанска морин сэрэгэй дивизиин бүридэлдэ оруулагдаа. Улаан Армида 1935 онһоо сэрэгэй өөрын зиндаанууд нэбтэрүүлэгдэхэдэнь, тэрээндэ дивизиин захирагшын (комдив) зиндаа олгогдоо. 1936 ондо К. К. Рокоссовский Псков хотодо морин сэрэгэй 5-дахи корпусые ударидажа байгаа.

Тушаалган

Улаан Армида хамалганууд 1937-1938

1937 оной июниин 27-до «ангиин һэргэг байдал алдаһанайнгаа түлөө» ВКП(б) коммунис намһаа гаргагдаһан байна. Корпусай командир Касьян Александрович Чайковскийтай нягта холбоотой байһан тухай хуурмаг мэдүүлгэ бэшэгдэбэ. 1937 оной июлиин 22-то Улаан Армиин албанһаа «албанай шадабарида таараагүй байһанай» түлөө гээд гаргагдаа. Үбэр Байгалай сэрэгэй тойрогой штабай тагнуулай таһагай дарга 1932 ондо Харбин хотодо Рокоссовский Японой сэрэгэй элшэдэй зургаанай дарга Мичитаро Комацубаратай уулзаһан тухай гэршэлбэ. 1937 оной 8 һарада Рокоссовский Польшын болон Японой тагнуулай албангуудтай холбоотой байһан гэжэ гэмнэлтээр баригдаһан, худал гэршэлгын хохидогшо болоһон. Хоёр хахад жэл соо мүрдэлгэ доро үнгэргөө (мүрдэлгын хэрэг № 25358-1937). 1937 оной августын 17-һоо 1940 оной мартын 22 болотор 1940 оной апрелиин 4-эй үнэмшэлгын ёһоор Ленинград можын НКВД-гэй гүрэнэй аюулгүйн захиргаанай Шпалерная гудамжада оршодог дотоодын түрмэдэ хаагдаһан байгаа.. Маршал Василий Иванович Казаковай һамганай хөөрөөнүүдые гэршэ болгон Рокоссовскиин гуша басаганай хэлэһээр, Рокоссовский зобоожо мүшхүүлжэ, шэрүүнээр сохюулжа байгаа. Рокоссовскиин хэдэн урдахи шүдэнүүдынь шаажа унагаагаа, гурбан хабһыень хухалжа, хүлэйнь хургануудые алхаар сохижо, 1939 ондо түрмын хашаа руу буудахаяа гаргажа, һубай һомоор буудаба. Гэбэшье Рокоссовский өөрынгөөшье, бусадайшье урдаһаа худал гэршэлгэ үгөөгүй. Рокоссовкиин хэрэг шэнжэлһэн СССР-эй Верховно Сүүдэй Сэрэгэй коллегиин гурбан шүүгшэдэй нэгэн байһан юстициин полковник Ф. А. Климинай мэдээгээр, Шүүхын хэрэг 1939 оной март һарада болоһон ха, зүгөөр гэршэлһэн бүхы гэршэд үхэһэн байгаа. Энэ хэрэгые саашадаа шалгахаар хойшолуулаа; 1939 оной намар хоёрдохи зүблөөн үнгэргэгдэжэ, шүүбэриин шиидхэбэри гаргаха болзорые дахин хойшолуулһан байна. Һамган басаган хоёрынь эсэгынгээ алба хэжэ байһан газар, Псков хотодо тэрэ үедэ гэр бүлөөрөө ажаһууһан байгаад, Армавир руу эльгээгдэһэн байна.

С. К. Тимошенкын зууршалгаар хэрэг хаагдаһан ушарһаа Рокоссовский 1940 оной мартын 22-то сүлөөлэгдэбэ. Тэрэнэй эрхэ, тушаал, намай гэшүүнэй үнэмшэлгэ булта һэргээгдэжэ, Сочи хотын курортдо гэр бүлөөрөө хабарые үнгэргөө. Тэрэл жэлдэ Улаан Армида генералай зиндаа байгуулагдахадань, тэрээндэ генерал-майорой зэргэ олгогдобо. Амаралтынгаа дүүрэһэн хойно Рокоссовский Киевэй тусхай сэрэгэй тойрогой (КОВО) захирагша, армиин генерал Г. К. Жуковай захирамжа доро эльгээгдээ, харин морин сэрэгэй 5-дахи корпусай Бессарабиин дайнһаа бусахада (1940 оной июнь-июль) — KOВО-гой (Украинын ССР-эй Каменец-Подольскын можын Славута хото) морин сэрэгэй бүлэгтэ ороходо, корпусые ударидаха болоо.

Рокоссовский 1940 оной ноябрь һарада Киевэй сэрэгэй тойрогто байгуулагдаха механизированна 9-дэхи корпусай захирагшын шэнэ томилолго абаа. Новоград-Волынский гэһэн хотодо ажаһуугаа.

Эсэгэ Ороноо Хамгаалгын дайн

Дайнай эхин хаһа

Генерал-лейтенант К. К. Рокоссовский, 1941 он.

Дубно-Луцк-Бродын байлдаанда механизированна 9-дэхи корпусые ударидаһан байна. Танк болон унаа тээбэриин дуталдаһаншье һаа, механизированна 9-дэхи корпусай бүлэгүүд 1941 оной июнь-июль һарануудта эдэбхитэй хамгаалалгатайгаар дайсаниие зүдэрөөдэг, захиралтаар лэ һөөргөө тэхэридэг байгаа. Амжалта туйлаһанайнгаа түлөө дүрбэдэхи Улаан Тугай ордендо дэбжүүлэгдээ һэн. Тэрэнэй һамган басаган хоёрынь Киевһээ Новосибирск руу эльгээгдээд, 1942 оной апрель һарада Москва зөөһэн байна. 1941 оной июлиин 11-дэ Баруун фронтын урда флангта 4-дэхи армиин захирагшаар томилогдоо (баригдаад, саазалагдаһан А. А. Коробковай орондо), июлиин 17-до Рокоссовский Баруун фронтын штабта хүрэжэ ерэбэшье, байдалай муудаһан ушарһаа, Смоленскын шадархи байдал һэргээхэ зорилготой Шууд бүлэгэй хүтэлбэри тэрээндэ даалгагдаһан байна. Мүн лэ офицернүүдэй бүлэг, радиостанци ба хоёр машина даалгагдаа; үлэһэнииень өөрөө суглуулха байгаа: Смоленскын «тогоонһоо» гараһан 19-дэхи, 20-дохи, 16-дахи сэрэгүүдэй үлэгдэлнүүдые тогтоожо, өөрынгөө захирал доро оруулаад, эдэ хүсэнүүдээрээ Ярцевын дэбисхэр хамгаалха байгаа. Маршал дурсана: Фронтын штабта июлиин 17-ой дансануудтай танилсааб. Штабай ажалшад өөһэдынгөө дансануудые бодото байдалда үнэн таарана гэжэ бата бэхеэр этигээгүй, юундэб гэхэдэ, 19-дэхи ба 22-дохи сэрэгүүдтэй харилсаа холбоогүй байгаа бшуу. Елня тосхон шадар дайсанай зарим танкын томо частьнуудай бии болоhон тухай мэдээсэл оробо.

Энэ орёо зорилто амжалтатайгаар шиидхэгдээ:

Богонихон болзор соо таарама тоотой хүн зон суглараа. Эндэ ябаган сэрэгшэд, артиллеристнууд, связистнууд, сапернууд, пулемётчигууд, миномётчигууд, эмнэлгын ажалшад байгаа… Бидэ ашаанай яһала хүрэмэ машинануудтай байгаабди. Тэдэ булта бидэндэ ехэ туһатай байгаа. Тиигэжэ тулалдаанай үедэ Ярцевын дэргэдэ “Генерал Рокоссовскиин бүлэг” гэһэн албан ёһоной нэрэдэ хүртэһэн бүлэг байгуулагдажа эхилээ..

Рокоссовскиин бүлэг Смоленскын шадар хүреэлэндэ абтагдаад байһан Зүблэлтэ сэрэгүүдые сүлөөлхэ хэрэгтэ хубитаяа оруулһан юм. Августын 10-да энэ бүлэг 16-дахи арми (хоёрдохи бүридэл) боложо шэнээр бүридхэгдэһэн байгаа, Рокоссовский тус армиин захирагшаар томилогдоо; 1941 оной сентябриин 11-дэ генерал-лейтенантын зэргэдэ хүртэгдөө.

Москвагай түлөө тулалдаан

Основная статья: Москвагай түлөө тулалдаан

16-дахи армиин командир К. К. Рокоссовский (зүүн гарһаа 2-дохи), Сэрэгэй зүблэлэй гэшүүн А. А. Лобачев ба уран зохёолшо В. П. Ставский дайсанһаа буляажа абаһан техникэ шэнжэлнэ.

Москвагай тулалдаанай эхиндэ Рокоссовскиин 16-дахи армиин гол сэрэгүүд Вязьмын «тогоондо» оршоһон байгаа, гэбэшье, 16-дахи армиин хүтэлбэри сэрэгүүдые 19-дэхи армида дамжуулһан тула, бүһэлэлтэһээ тэрьелжэ үрдиһэн байна. «Шэнэ» 16-дахи армида Волоколамскын шэглэл хамгаалха захиралта үгтэжэ, Рокоссовский дахяад өөртөө сэрэгүүдые суглуулха баатай болобо. Рокоссовский ябажа байһан сэрэгүүдые барижа абадаг һэн. Тэрээнэй мэдэлдэ РСФСР-эй Дээдэ Зүблэлэй нэрэмжэтэ Москвагай Ябаган сэрэгэй училищи һаял дүүргэһэн залуу офицернүүдһээ бүридэһэн полк (полк «курсантнуудай» гэжэ нэрээр түүхэдэ ороһон), генерал-майор И. В. Панфиловай 316-дахи буудалгын дивизи, генерал-майор Л. М. Доваторай морин сэрэгэй 3-дахи корпус гээд үгтөө. Уданшьегүй Москва шадар хамгаалалтын үргэлжэ шугам һэргээгдэжэ, шанга тулалдаанууд эхилбэ. Энэ тулалдаан тухай Рокоссовский 1948 оной мартын 5-да иигэжэ бэшэһэн байна:

30-дахи армиин дэбисхэр дээрэ хамгаалгые сүмэ сохин гараһан болон 5-дахи армиин хубинуудай һөөргэдэһэнэй ушараар метр бүхэнэй түлөө тэмсэжэ байһан 16-дахи армиин сэрэгүүд шэрүүн тулалдаануудта Москва руу һөөргөө түлхигдэбэ: Красная Поляна, Крюково, Истрын хойто зүгтэ хамгаалалта барижа байһан газараар шанга тулалдаануудай ашаар немецүүдэй добтолго зогсоогдоо, тиигээд нүхэр Сталинай түсэбөөр үнгэргэгдэһэн бусад сэрэгүүдтэй хамта нэгэдэмэл контрдобтололгодо орожо, дайсаниие бута сохижо, Москваһаа холо гэдэргэнь хаяһан байна.

Эгээл эндэ Москва шадар К. К. Рокоссовский полководецын алдар нэрэдэ хүртэһэн юм. Москвагай тулалдаанай түлөө К. К. Рокоссовский Ленинэй орденоор шагнагдаа. Энэ үедэ армиин штабай дэргэдэхи хээрын 85-дахи госпитальда 2-дохи рангын сэрэгэй эмшэн Галина Васильевна Талановатай танилсаа.

Шархаталга

Рокоссовский 1942 оной мартын 8-да тэһэрһэн снарядай хэлтэрхэйгээр шархатаа. Шархаталга угаа хүндэ байгаа: баруун уушхан, эльгэн, хабһан, нюрган гээд гэмтэһэн байна. Козельскын ППГ-556-да хэһэн операциин һүүлээр Москва хото руу Тимирязевэй нэрэмжэтэ академиин дэргэдэхи олон шэглэлэй сэрэгэй илгажа бүридэлгын эвакуационно госпитальда абаашагдаа, тэндэ 1941 оной майн 23 болотор арга гараһан байна.

Сталинградай байлдаан

Гол толилолго: Сталинградай байлдаан

Майн 26-да Рокоссовский Сухиничи хүрэжэ, дахинаа 16-дахи армиин хүтэлбэри гартаа абаа. 1942 оной июлиин 13-һаа — Брянскын фронтын сэрэгүүдэй захирагша. Генерал-лейтенант К. К. Рокоссовский 1942 оной сентябриин 30-да Донской фронтын захирагшаар томилогдоо һэн. Тэрэнэй хабаадалгатайгаар Сталинград тээшэ урагшаа дабшажа байһан дайсанай бүлэгые хүреэлээд усадхаха «Уран» гэжэ сэрэгэй үйлэнүүдэй түсэб зохёогдоо. 1942 оной ноябриин 19-дэ хэдэн фронтнуудай хүсэнүүдээр сэрэгэй үйлэ эхилээд, ноябриин 23-да генерал Ф. Паулусай 6-дахи арми тойруулагдан хаагдаһан байгаа. Һүүлдэнь Рокоссовский энээн тухай тобшолол хэһэн байна:

…нүхэр Сталинай түсэбөөр бэелүүлэгдэһэн нэгэдэмэл добтололгодо Донской фронтын сэрэгүүдэй хабаадалгатай холбоотой даабари урагшатай дүүргэгдэжэ, немецүүдэй Сталинград шадархи бүлэгүүд булта нэгэ доро бүһэлэлтэдэ ороһон юм…

Штаб дайсанай бүлэгүүдые бута сохилгоор хүтэлбэри К. К. Рокоссовскиин ударидаһан Донской фронтдо даалгагдаба, Рокоссовский 1943 оной январиин 15-да генерал-полковнигой зэргэдэ хүртэһэн байгаа. 1943 оной январиин 31-дэ К. К. Рокоссовскиин ударидалга дорохи сэрэгүүд фельдмаршал Ф.Паулюсые, 24 генералнуудые, 2500 немец офицернүүдые, 90 мянган сэрэгшэдые хүреэлэн барижа абаһан юм. Рокоссовский 1943 оной январиин 28-да һаяхан байгуулагдаһан Суворовой 1-дэхи шатын орденоор шагнагдаа.

Курскын тулалдаан

Курскын тулалдаан

Рокоссовский өөрын намтар соо иигэжэ бэшэһэн байна:

Нүхэр Сталинай захиралтаар 1943 оной февраль һарада намайе Түб фронтын захирагшаар томилһон юм. Энэ фронтын сэрэгүүдэй үйлэ хэрэгүүдые тэрэ ехэ хамгаалалгын үедэ, удаань нүхэр Сталинай түсэбөөр үнгэргэгдэһэн Курск-Орловскын дугааг дээрэ үнгэргэгдэһэн контр добтолгын тулалдаанда ударидааб...

Рокоссовский 1943 оной февраль-март һарануудта Севскын сэрэгэй үйлэнүүдтэ Түб фронтын сэрэгүүдые ударидаа. Февралиин 7-до фронтын захирагшын штаб Курска можын Фатежскын аймагта байрлаа. Хэдышье 1943 оной апрелиин 28-да болоһон добтолго амжалтагүй байбашье һаань, Рокоссовский армиин генерал боложо дэбжүүлэгдээ. Тагнуулай мэдээгээр немецүүд зунай сагта Курск шадар ехэ добтолго түсэблэжэ байгаа. Сталин фронтын захирагшануудай суглаанда 1943 оной зун дайсанай хүсэнүүдые бүһэлжэ, добтолго хэхэ тухай дурадхал оруулһан байна. К. К. Рокоссовский добтолгодо хоёр гү, али гурба дахин ехэ хүсэн хэрэгтэй гэжэ һанамжалдаг бэлэй, теэд энэ шэглэлээр Зүблэлтэ сэрэгүүдтэ тиимэ хүсэн үгы һэн. 1943 оной зун Курск шадар немецүүдэй добтолго тогтоохо гэбэл, хамгаалалгада гараха шухала болоо. Хүн зониие ба сэрэгэй техникэ бодото газарта нюуха хэрэгтэй. К. К. Рокоссовский өөрыгөө мэргэн бодолготой, бэрхэ шэнжэлэгшэ гэжэ гэршэлбэ— тагнуулай мэдээнүүд дээрэ үндэһэлэн, тэрэ немецүүдэй гол добтолго хэжэ байһан газарые тодорхойлжо шадаад, энэ газарта гүнзэгы эшелонтой хамгаалга байгуулжа, ябаган сэрэгэйнгээ хахадые, артиллериин 60 хуби, танкынгаа 70 хуби тэндэ түб шэглүүлээ. Үнэхөөрөө, тус шэнэ шиидхэбэри хадаа Германиин артиллериин бэлэдхэлэй эхилхын урдахи 10-20 минутын туршада үнгэргэгдэһэн артиллериин эсэргүү бэлэдхэл байгаа. Рокоссовскиин хамгаалга тон бата бэхи, тогтууритай байһан тула, тэрэ нөөсынгээ ехэ хубиие Н. Ф. Ватутинда дамжуулха аргатай болоһон, юундэб гэхэдэ, тэрэнь Курскын нюруугай урда хажууда нэбтэрэлгын аюулда тулгардаа бшуу.

Курскын байлдаанай һүүлдэ Рокоссовский Түб фронтын (1943 оной 10 һарада Белоруссиин фронт гэжэ нэрлэгдэһэн) сэрэгүүдэй хүсэнүүдээр Чернигов-Припятиин сэрэгэй үйлэнүүдые, Гомель-Речицын сэрэгэй үйлэ, Калинковичи-Мозырай болон Рогачев-Жлобинай үйлэнүүдые амжалтатай хүтэлбэрилһэн байна. Тэрэнэй алдар суу бүхы фронтнуудаар һүрөөтэйгөөр зэдэлжэ байгаа, баруун гүрэнүүдтэ эгээл бэлигтэй Зүблэлтын сэрэгэй ударидагшадай нэгэн гэжэ үргэнөөр мэдээжэ болоһон юм. Рокоссовский сэрэгшэдэй дунда баhал ехэ хүндэлэгдэдэг һэн.

«Багратион» гэһэн сэрэгэй үйлэ

Гол толилолго «Багратион» гэһэн сэрэгэй үйлэ

К. К. Рокоссовскиин сэрэгэй хүтэлбэрилэгшын мэргэн бэлиг шадабари 1944 оной зун Белоруссиие сүлөөлхэ үйлэнүүдэй үедэ бүрин харуулагдаа. Энээн тухай Рокоссовский иигэжэ бэшээ:

Дээдэ ахамад захирагша нүхэр Сталинай немец сэрэгүүдэй түб бүлэгые диилэжэ, Беларуссиие сүлөөлхэ гэһэн түсэбые бэелүүлхэдээ, 1944 оной май һараһаа 1-дэхи Белоруссиин фронтын сэрэгүүдэй үйлэнүүдэй болон добтолгын үйлэ хэрэгүүдэй бэлэдхэл хүтэлбэрилөөб…

Үйлэнүүдэй түсэбэй мэргэн хараа бодолой гол зүйл хадаа Рокоссовскиин хоёр гол шэглэлээр добтолхо тухай дурадхал байгаа, энэнь дайсанай хажуу тээхи үйлэ ябуулгануудые гүнзэгы бажуун абахые хангадаг болон тэдээндэ нөөсэтэйгээр үйлэ гаргаха арга боломжо олгогдоогүй. «Багратион» гэжэ сэрэгэй үйлэ 1944 оной июниин 23-да эхилһэн юм. Беларуссиин сэрэгэй үйлын хэмжээндэ Рокоссовский Бобруйск, Минск, Люблин-Брест гээд сэрэгэй үйлэнүүдые амжалтатай ябуулаа.

Сэрэгэй үйлэнүүдэй амжалта Зүблэлтэ захиралай хүлеэгдэһэнһээ нилээд ехэ байгаа. Хоёр һарын туршада үргэлжэлһэн добтолгын үрэ дүнгөөр Беларусси дууһан сүлөөлэгдэбэ, Прибалтикын нэгэ хэһэг дахин эзэлэгдэжэ, Польшын зүүн нютагууд сүлөөлэгдэбэ. Немецүүдэй «Центр» гэһэн армиин бүлэг барандаа бута сохигдобо. Гадна энэ сэрэгэй үйлэ Балтиин аралнуудта «Хойто» гэһэн армиин бүлэгтэ хохидолой аюул ушаруулһан байна.

Армиин генерал К. К. Рокоссовский 1944 оной июниин 29-дэ Маршалай одондо, июлиин 30-да Зүблэлтэ Холбооной Баатарай түрүүшын Одоной нэрэ зэргэдэ хүртөө. Июлиин 11 болотор 105 мянган хүнһөө бүридэһэн дайсанай бүлэг хүреэлэндэ баригдаа. Баруун зүгэй гүрэнүүд «Багратион» үйлэнүүдэй үедэ баригдаһан немец хүнүүдэй бодото тоо тухай һэжэглэхэдэнь, И. В. Сталин Москвагай гудамжануудаар тэдэниие ябуулхыень захирба. Энэ сагhаа хойшо И. В. Сталин К. К. Рокоссовскиие нэрэ болон эсэгын нэрээрынь нэрлэжэ эхилhэн, гансал маршал Б. М. Шапошников иимэ хандалгада хүртэhэн байгаа бшуу.

Саашадаа Белоруссиин 1-дэхи фронтын сэрэгүүд К. К. Рокоссовскиин түрэһэн Польшые сүлөөлэлгэдэ хабаадажа, Ломза-Ружаны ба Сероцк руу добтолгын үйлэнүүдые ябуулжа байгаа.

Дайнай түгэсхэл

Бернард Монтгомери (нюргаараа), Георгий Жуков, Константин Рокоссовский хоёр. Берлин, 1945 он

Белоруссиин 2-дохи фронтын захирагша байхадаа, К. К. Рокоссовский хэдэн сэрэгэй үйлэнүүдые үнгэргэжэ, сэрэгэй арга хорго гаргаха дүй шадабаритай байһанаа гэршэлээ. Тэрэ сэрэгэй бүлэгүүдээ 180 градус шахуу хоёр дахин гэдэргэнь эрьюулжэ, танк болон механизированна хубинуудаа эршэдүүлэн нэгэдхэхэ баатай болоо. Тэрэ Зүүн Пруссиин ба Зүүн Помераниин сэрэгэй үйлэнүүдтэ фронтын сэрэгүүдые амжалтатай хүтэлбэрилһэнэй ашаар Зүүн Прусси болон Помераниин томо, хүсэтэй герман бүлэгүүд бута сохигдоһон байна. Берлинэй добтолгын үедэ К. К. Рокоссовскиин ударидалга доро Белоруссиин 2-дохи фронтын сэрэгүүд үйлэ хэрэгүүдээрээ Германиин танкын 3-дахи армиин гол хүсэнүүдые хүдэлгүүлэнгүй барижа, Берлинэй тулалдаанда тэдэнэй хабаадаха арга боломжые хаһаһан юм.

Г. К. Жуков, фельдмаршал Монтгомери, К. К. Рокоссовский Берлиндэ, Бранденбургын үүдэндэ, 1945 оной июлиин 12

Зүүн Пруссиин, Зүүн Помераниин, Берлинэй сэрэгэй үйлэнүүдтэ фронтын сэрэгүүдые шадамар бэрхээр ударидаһанайнь түлөө 1945 оной июниин 1-дэ Зүблэлтэ Холбооной маршал Рокоссовский «Алтан Одоной» хоёрдохи медаляар шагнагдаа бэлэй. Галина Таланова 1945 оной январиин 7-до Надежда басагые түрөө. Рокоссовский тэрээндэ обогоо үгөө, удаань туһалһан аад, Галинатай бэшэ уулзаагүй. Рокоссовский 1945 оной февраль һарада, гушаад жэлэй туршада таһараад ябаһанай удаа, Польшодо Елена эгэшэтэеэ уулзаа.

1945 оной июниин 24-дэ И. В. Сталинай шиидхэбэреэр К. К. Рокоссовский Москва хотодо Илалтын жагсаалые ударидаба (Г. К. Жуков жагсаал угтан абаһан юм). Харин 1946 оной майн 1-дэ Рокоссовский жагсаал угтан абаа бэлэй.

Дээдэ ахамад захирагшын захиралтаар 1945 оной июль һараһаа 1949 он болотор Польшын газар дээрэ Легница, Доодо Силези хотонуудта Хойто сэрэгэй бүлэгые байгуулагша, ахамад захирагша байһан.

Польшодо алба хэлгэ

Польшын Арадай Уласай Үндэһэтэнэй хамгаалгын сайд, Польшын маршал
К. К. Рокоссовский, 1951 он

1949 ондо Польшын Юрэнхылэгшэ Болеслав Берут И. В. Сталинһаа К. К. Рокоссовские Польшодо Үндэһэтэнэй хамгаалгын сайдай тушаалда алба хэхыень эльгээхые гуйһан байна. Ород гүрэндэ удаан амидарһаншье һаа, Рокоссовский поляк яһатан зандаа үлэһэн, энэнь тэрээндэ Польшын олонхи ажаһуугшадай һайн хандасада хүртэһэн байгаа.

1949—1956 онуудта К. К. Рокоссовский Польшын армиие шэнээр зэбсэглэхэ, байгуулгын шэнээр эмхидхэхэ талаар (газарай мотортой сэрэгүүд, танкын бүлэгүүд, ракетын бүлэгүүд, агаарай хамгаалалтын хүсэн, авиаци ба уһан сэрэг), оршон үеын эрилтэнүүдые (ядерна дайнай аюул) хараадаа абан, хамгаалха шадабари болон байлдаанда бэлэн байлгые дээшэлүүлгээр үндэһэтэнэй онсо шэнжэ шанарыень сахижа, ехэ ажал ябуулаа. Сэрэгэй хүгжэлтын тала харан, Польшын зам харгын холбооной болон хэлхеэ холбоон шэнэдхэгдэжэ, сэрэгэй ажаүйлэдбэри (артиллери, танк, авиаци болон бусад техникэ) байгуулагдаба. Офицернүүдые бэлдэхэ зорилготойгоор К.Сверчевскиин нэрэмжэтэ Генеральна штабай академи, Ж.Домбровскиин нэрэмжэтэ сэрэгэй-техническэ академи болон Ф.Дзержинскиин нэрэмжэтэ сэрэгэй-политическа академи нээгдэбэ.

РП-гой түб хорооной гэшүүн К.Рокоссовскиин үнэмшэлгэ

Мүн Польшын сайдуудай Зүблэлэй түрүүлэгшын орлогшоор ажаллаһан, Польшын хүдэлмэрилэгшэдэй нэгэдэмэл намай түб хорооной политбюрогой гэшүүн байгаа. Тэрэ 1955 оной майн 14-дэ Варшавын хэлсээндэ гараа табиха ёһололдо хабаадаа.

Польшын Нэгэдэһэн Ажалшадай Намай нэгэдэхи секретаряар «антисталинист» Владислав Гомулька һунгагдаһанай удаа, Рокоссовские дэмжэһэн «сталинистнууд» («Натолинай бүлэг») ба «антисталинистнуудай» хоорондохи зүрилдөөн ПОРП-да боложо, Рокоссовские ПОРП Түбэй хорооной Политбюроһоо болон Үндэһэтэнэй хамгаалгын яаманай «сталинизмын һүлдэ тэмдэг» гэжэ нэрлэгдэн гаргуулагдаһан юм. 1956 оной 10 һарын 22-то Зүблэлтэ Холбоон энэ шиидхэбэритэй зүбшөөһэнээ мэдүүлээ. Рокоссовский СССР гүрэн руу ошожо, Польшодо бусажа ерээгүй, тэндэхи бүхы зөөриеэ алба хэжэ байһан зондо тараажа үгэбэ.

СССР руу бусалга

1956 оной ноябрь һараһаа 1957 оной июнь болотор СССР-эй хамгаалгын сайдай орлогшо, 1957 оной октябрь болотор — СССР-эй хамгаалгын яаманай ахамад инспектор, хамгаалгын сайдай орлогшын тушаалда үлэбэ. Дүтын Зүүн зүгтэ байдалай муудажа байһан ушарһаа, 1957 оной октябрь һараһаа 1958 оной январь болотор Закавказиин сэрэгэй тойрогой сэрэгүүдэй захирагша байгаа. Энэ ажалда оролго мүн лэ Рокоссовскиин 1957 ондо КПСС-эй ЦК-гай Пленум дээрэ ударидагша тушаал эзэлһэн хүнүүдэй олонхинь СССР-эй хамгаалгын сайдай тушаалда Жуковай буруу шугамда зэмэтэй байһые мэдэрхэ ёһотой гэжэ хэлэһэн үгэтэйнь холбоотой. 1958 оной январь һараһаа 1962 оной апрель болотор — дахяад СССР-эй хамгаалгын сайдай орлогшо — Хамгаалгын яаманай ахамад инспектор. 1961 онһоо 1968 он болотор С-80 шумбадаг онгосын хосоролой шалтаг шэнжэлгын гүрэнэй комисси хүтэлбэрилһэн байна.

Кремлиин ханада хүүр дээрэхи хабтагар шулуун

1962 оной апрель һараһаа 1968 оной август болотор СССР-эй хамгаалгын яаманай Гол инспекторнуудай бүлгэмэй гол инспектор. Уһан сэрэгтэ дутуу баригдаһан онгосонуудые тушаан абалга хинан мүрдэдэг һэн.

Оросой Холбоото Уласай Зэбсэгтэ хүсэнүүдэй түб музей соо К. К. Рокоссовскиин китель

Москва хотын Түбэй Зэбсэгтэ Хүсэнүүдэй музейдэ Рокоссовскиин арһан дэгэл

Москвада Горький гудамжада, удаань Грановскиин гудамжын суута 3-дахи гэртэ ажаһуудаг байгаа. Сэрэгэй түүхын сэтгүүлдэ дурсалгануудые, толилолгонуудые бэшэдэг һэн. 1968 оной август һарада наһа барахынгаа урда тээ Рокоссовский «Сэрэгшын уялга» гэһэн дурсалгануудые хэблэлдэ гарахыень гараа табиһан байна.

Константин Константинович Рокоссовский 1968 оной августын 3-да түрүү булшархайн хабдарһаа наһа бараа. Бэеынь хайлуулагдаһан юм. Рокоссовскиин хүмхи үнэһэнтэй хайрсаг 1968 оной августын 8-да Кремлиин ханада хүдөөлүүлэгдэһэн байна.

Сэрэгэй зэргэнүүд

• Рядовой — 1914 оной августын 2 (15)
• Ефрейтор — 1914 оной августын 8 (21)
• Бага унтер-офицер — 1917 оной мартын 29 (апрелиин 11)
• Комдив —1935 оной ноябриин 26
• Генерал-майор 1940 оной июниин 4
• Генерал-лейтенант —1941 оной сентябриин 11
• Генерал-полковник —1943 оной январиин 15
• Генерал армии —1943 оной апрелиин 28
• Зүблэлтэ Холбооной Маршал —1944 оной июниин 29
• Польшын Маршал —1949 оной ноябриин 5

Шагналнууд

Рокоссовский бүхы шагналнуудаараа Польшын маршалай хубсаһатай

Ородой эзэнтэ гүрэн

• Георгиин хэрээһэн IV шатын № 9841, 1914 оной августын 8 (21)
• Георгиин медаль II шатын, 1917 оной ноябриин 21 (декабриин 4)
• Георгиин медаль III шатын, 1916 оной майн 6 (19)
• Георгиин медаль IV шатын, 1915 оной июлиин 20 (августын 2)

СССР

• Зүблэлтэ Холбооной хоёр дахин Баатар:
• Медаль «Алтан Одон» № 5111, 1944 оной июлиин 29
• Медаль «Алтан Одон» № 54, 1945 оной июниин 1
• Орден «Илалта» № 6, 1945 оной мартын 30
• Ленинэй долоон орден:
• 1936 оной августын 16 — Ажалшадай ба Таряашадай Улаан Армиин холбоонуудай, хубинуудай ба дотор һалбаринуудай байлдаанай, бодолгын болон оньһон техникын бэлэдхэлэй онсо амжалтануудые туйлаһанай түлөө;
• 1942 оной январиин 2 — Германиин фашизмтай тэмсэлэй захиралалай фронт дээрэхи байлдаанай даабаринуудые жэшээтээр дүүргэһэнэй түлөө ба энэ хэрэгтэ харуулһан эрэлхэг шэн зоригой түлөө;
• 1944 оной июлиин 29, № 20893—Холбоото Зүблэлэй Баатар гэһэн нэрэ зэргэдэ;
• 1945 оной февралиин 21-дэ удаан алба хэһэнэй түлөө;
• 1946 оной декабриин 26 — түрэһөөр 50 жэлэйнь ойн баяртай дашарамдуулан;
• 1956 оной декабриин 20 — түрэһөөр 60 жэлэйнь ойн баяртай дашарамдуулан, Зүблэлтэ Армиин болон Зүблэлтэ гүрэнэй урда хэһэн габьяаень тэмдэглэжэ;
• 1966 оной декабриин 20 — түрэһөөр 70 жэлэй ойн баяртай дашарамдуулан;
• Октябриин Хубисхалай орден, 1968 оной февралиин 22
• Улаан Тугай зургаан орден, 1920 оной майн 23, 1922 оной июниин 21, 1930 оной февралиин 22, 1941 оной июлиин 22, 1944 оной ноябриин 3, 1947 оной ноябриин 6
• Суворовай 1-дэхи шатын орден, 1943 оной январиин 28
• Кутузовай 1-дэхи шатын № 145 орден, 1943 оной августын 27
• СССР-эй Гүрэнэй гербын алтан дүрсэтэй хүндэтэ зэбсэг, 1968 оной февралиин 22
• «ОКДВА сэрэгшэдэ» гэһэн тэмдэг
• Польшын Арадай Улас
• Польшын Арадай барилгашадай орден, 1951 он
• Орден Virtuti militari I шатын мүшэтэй, 1945 он
• «Грюнвальдын Хэрээһэн» орден, 1-дэхи шатын, 1945 он
• «Варшава сүлөөлһэнэй түлөө 1939—1945», 1946 он
• «Одра, Ниса болон Балтикын түлөө», 1946 он
• «Илатын болон Эрхэ сүлөөгэй» медаль, 1946 он

Хари гүрэнэй шагналнууд

Британиин Бани орденоор шагналга, 1945 он

• Британиин Бани орденой шагнал, 1945 он
• Хүндэтэ легионой Ехэ Хэрээһэн, Франци, 1945 оной июниин 9
• Сэрэгэй хэрээһэн, Франци, 1945 он
• Бани орденой хүндэтэ рыцарь командор, Великобритани, 1945 он
• «Хүндэлэлэй легион» орден, ахамад захирагшын шатын, Америкын Холбоото Улас, 1946 он
• Сүхэбаатарай орден, Монголой Арадай Улас, 1961 оной мартын 18
• Дайшалхы Улаан Тугай орден, Монголой Арадай Улас, 1943 он
• Хани барисаанай медаль, Монгол Арадай Республика, 1967 оной октябриин 12
• «Эрхэ сүлөөгэй» медаль, Дани, 1947 он
• «Хитад-Зүблэлтэ Хани барисаанай» медаль, Хитад Арадай Улас, 1956 он

Хүндэлэлэй тэмдэгүүд

• Великие Луки хотын хүндэтэ эрхэтэн (Ород гүрэн).
• Вроцлав хотын хүндэтэ эрхэтэн (Польшо) (1949 онһоо) (хотын хүндэтэ эрхэтэн болгохо тухай зарим шиидхэбэринүүдые усадхаха тухай 2012 ондо хотын шүүгшын шиидхэбэриин ёһоор Рокоссовскиин хүндэтэ эрхэтэн гэжэ нэрэ үлөөгдэһэн).
• Гданьск хотын (Польшо) Хүндэтэ эрхэтэн (1949—1990) (1990 оной декабриин 18-най хотын Зүблэлэй шиидхэбэреэр хүндэтэ эрхэтэнэй эрхэ олгохо тухай урданай бүхы шиидхэбэри болюулагдаа).
• Гдыня хотын (Польшо) Хүндэтэ эрхэтэн (1949—1990) (1990 ондо хотын юрэнхылэгшын шиидхэбэреэр Польшын Арадай Уласай үедэ хүндэтэ эрхэтэн олгохо тухай бүхы шиидхэбэри болюулагдаһан).
• Гомель (Беларусь) хотын хүндэтэ эрхэтэн.
• Легница хотын хүндэтэ эрхэтэн (Польшо) (1949—1993) (1993 ондо хотын юрэнхылэгшын шиидхэбэреэр энэ нэрэ зэргэдэ хүртэһэн бүхы урданай шагналнууд болюулагдаһан).
• Курск хотын хүндэтэ эрхэтэн (Ород гүрэн).
• Новоград-Волынский хотын хүндэтэ эрхэтэн.
• Щецин хотын хүндэтэ эрхэтэн (Польшо) (1949—2017) (2017 оной мартырн 28-най хотын шүүгшын шиидхэбэреэр хотын хүндэтэ эрхэтэнэй нэрэ хаһагдаа).

Дурасхаал

Волгоградта дурасхаалай хүшөө

Благовещенск хотын Алас Дурнын дээдэ юрэнхы зэбсэгэй захиралай һургуулиин дэбисхэр дээрэхи хүшөө

Талмайнууд, гудамжанууд ба проспектнууд

Ород гүрэн

Москвагай нэгэ бульвар К. К. Рокоссовскиин нэрэ зүүһэн (Москвагай метро станци болон Москвагай Түб тойрогой станци тэрэнэй нэрээр нэрлэгдэһэн), мүн тиихэдэ Великие Луки хотын талмай болон Мценск, Доодо Новгород, Чита, Курск, Белов, Владивосток, Волгоград, Воронеж, Донецк, Дубовка, Железногорск, Ишим, Калининград, Каменка, Кизель, Красноярск, Кяхта, Миллерово, Называевск, Никольск, Новозыбков, Новокузнецк, Омск, Оренбург, Похвистнево, Пролетарск, Псков, Рыбинск, Сальц, Солигаличи, Суровикин, Сухинич, Томаров, Улаан-Үдэ, Унечи, Хабаровск, Хадыженск, Шахты, Южно-Сухокумск, Ярцевско хотонуудай гудамжанууд; Владимирска можын Киржачын аймагай Аленино тосхоной үйлсэ Рокоссовскиин нэгэ зүүдэг.

Беларусси

Минск хотын проспект ба Бобруйск, Брест, Барановичи, Волковыск, Гомель, Жодино, Кобрин, Несвиж, Пинск, Речица, Столбцы хотын гудамжанууд.

Украина

«Декоммунизаци» гэжэ нэрлэгдэһэн үйлэ ябаса эхилхын урда тээ Киев хотын проспект болон Конотоп, Чернигов, Кременчуг, Новоград-Волынский, Новгород-Северский, Первомайск, Сосница хотын гудамжанууд Рокоссовскиин нэрээр нэрлэгдэһэн байна.

Хүшөөнүүд

Аткарск, Благовещенск (Алас Дурнын дээдэ юрэнхы зэбсэгэй захиралгын һургуулиин дэбисхэр дээрэ), Великие Луки, Волгоград, Зеленоград, Курск (Рокоссовскиин талмай дээрэ, уран барималша В. М. Клыков), Москва, Нигорьков (Россовский) хотонуудай гудамжануудаар маршал Рокоссовскиин хүшөөнүүд табигдаа), Сухиничи болон Курска можын Хомутовскын аймагай Свобода тосхондо (Түбэй фронтын КП музейдэ). Великие Луки хотодо сээжэ бэеын хүшөө табигдаһан байна. К. К. Рокоссовскиин хүшөө Буряад Уласай Кяхта хотодо 2008 ондо бодхоогдоо. Байгша оной декабриин 21-дэ Буряад Уласай Улаан-Үдэ хотын түбтэ Илалтын дурасхаалай газарта (барималшан Матвей Макушкин, архитектор Вячеслав Бухаев) Маршал Рокоссовскиин хүшөө бодхоогдоо.

• 

  Унеёвицта дурасхаалта хүшөө

• 

  Улаан-Үдэ хотодо Балтахиновай гудамжада Зүблэлтэ Холбооной Маршал Константин Рокоссовскиин дурасхаалай хүшөө

• 

  Курск хотын Рокоссовскын талмай дээрэ К.К. Рокоссовскын хүшөө

• 

  Сухиничада сээжэ бэеын дүрсэ

• 

  Волоколамск хотодо Рокоссовскиин дурасхаалай самбар

• 

  Волоколамскада сээжэ бэеын дүрсэ

Дурасхаалай самбар

Рокоссовскиин нэрэмжэтэ дурасхаалай самбарнууд Москва хотодо (Оросой Холбоото Уласай Зэбсэгтэ хүсэнүүдэй юрэнхы зэбсэгэй академиин байшан дээрэ), Калининград, Псков, Брест, Гомель, Чернигов, Минск хотонуудта (Рокоссовскиин нэрэмжэтэ училищиин дэргэдэ) тодхоогдонхой.

Байгша оной ноябриин 29-дэ Москва хотын Захиргаанай захиралтаар Зеленоград хотын 1150-дахи һургуулида Зүблэлтэ Холбооной хоёр дахин Герой К. К. Рокосовскиин хүндэтэ нэрэ олгогдоо һэн.

Кропоткин хотын 2-дохи һургуули болон Курск хотын 8-дахи һургуули К. К. Рокоссовскиин нэрэ зүүжэ ябана.

Филатели ба нумизматикада

• 

  Хэлхеэ холбооной марка Зүблэлтэ Социалис Уласуудай Холбоон, К. К. Рокоссовскийда зорюулагдаһан хэлхеэ холбооной марка, 1976

• 

  Орос гүрэнэй хэлхеэ холбооной конверт, 1996 он

• 

  Орос гүрэнэй хэлхеэ холбооной марка, 2004 он. Зүблэлтэ Холбооной Маршалнууд Г. К. Жуков ба К. К. Рокоссовский хоёр Улаан Талмай дээрэ, 1945 оной июниин 24 Сергей Присекинай ажалай зураг]

• 

  Дурасхаалай зэд мүнгэн Беларусь Улас, 2010 он

• 

  Киргизиин хэлхеэ холбооной марка, 2005 он

• 

  Орос гүрэнэй хэлхеэ холбооной марка,2021 он Петр Котовай ажалай портрет

2021 ондо Ородой Холбоото Уласай хэлхеэ холбоон К.Рокоссовскиин дүрэ зурагтай хэлхеэ холбооной марка гаргаһан байна.

Киногой дүрсэнүүд

• 1949 — «Сталинградская битва» — зүжэгшэн Борис Ливанов.
• 1950 — «Падение Берлина» — зүжэгшэн Борис Ливанов.
• киноэпопейн хэсэг Юрия Озерова:
• 1972 — «Освобождение» — зүжэгшэн Владлен Давыдов.
• 1977 — «Солдаты свободы» — зүжэгшэн Владлен Давыдов.
• 1985 — «Битва за Москву» — зүжэгшэн Александр Голобородько.
• 1990 — «Сталинград» — зүжэгшэн Александр Голобородько.
• 1994 — телесериал «Трагедия века» — зүжэгшэд: Владлен Давыдов ба Александр Голобородько. Хэсэг Озеровай киноэпопейн дахин заһабарилагдаһан үзэгдэлнүүд болоно.
• 1995 — «Агууехэ полководец Георгий Жуков» — зүжэгшэд Владлен Давыдов ба Александр Голобородько. Фильм хадаа баһал киноэпопейн дахин заһабарилагдаһан үзэгдэлнүүд болоно.
• 1983 — «День командира дивизии» — зүжэгшэн Александр Михайлов.
• 1985 — «Контрудар» — зүжэгшэн Александр Голобородько.
• 1992 — «Генерал» — Евгений Карельских.
• 2005 — телехэсэгүүд «Звезда эпохи» — зүжэгшэн Игорь Лагутин. Маршалай дүрсэ Константин Родоновский гэжэ нэрлэгдэнхэй. Харуулагдаһан дүрсэ Рокоссовскын үри һаданарай шүүмжэлгэдэ ороһон байна.
• 2011 — телехэсэгүүд «Жуков» — зүжэгшэн Виктор Фалалеев.

Онгосонууд

• «Маршал Рокоссовский» гэһэн унаа тээбэриин рефрижератор-дизельэлектроход, түсэл 569А, түхэл «Сибирь», 1970 оной мартын 31-дэ бүтээгдэһэн, Судостроительный завод им. 61 коммунара, Николаев, Украинская ССР. Эзэн: Востокрыбхолодфлот (Владивосток).1995 оной апрелиин 28-да хэрэглэлһээ гаргагдажа, үгы хэгдэһэн.
• Крупнотоннажный балктанкер (нефтерудовоз) «Маршал Рокоссовский», түсэл B-524, түхэл «Маршал Буденный», 1975 оной сентябрь соо бүтээгдэһэн, Гдыня хотын (Польша) Парижска Коммунын нэрэмжэтэ Судостроительный завод. Эзэн: Новороссийское морское пароходство. 1998 оной декабрь соо хэрэглэлһээ гаргагдажа, Энэдхэгэй Алангда үгы хэгдэһэн.
• Оросой тогтоогдоһон хэбээр түмэр харгын бүридхэлнүүдые шэрэхэ паром «Маршал Рокоссовский», түсэл CNF19M, 2021 оной ноябриин 5-да бүтээгдэһэн, ООО «Невский судостроительно-судоремонтный завод», Шлиссельбург; верфь «Kuzey Star Shipyard», Тузла (Турция). Эзэн: ФГУП «Росморпорт». (Ленинградай можын) Усть-Лугын шугамаар ашаглагдадаг — Балтийск (Калининградай можын).

Бусад

• Оросой Холбоото Уласай Үндэһэтэнэй хамгаалгын хүтэлбэриин түбэй диспетчерскэ таһагуудай нэгэндэ 2018 оной февраль һараһаа Зүблэлтэ Холбооной маршал К. К. Рокоссовскиин нэрэ олгогдоо.
• Маршалда дуун зорюулагдаһан — «Маршал Рокоссовский тухай дуун» (пол. Pieśń o marszałku Rokossowskim) дайнай эгээл мэдээжэ дуунуудай нэгэн байгаа.
• Дайнай һүүлдэ Фабрициус эмнэлгын газарта амаралтада байхадаа, боосолдожо, Рокоссовский суг хатарагша эхэнэртэй эмнэлгын газарһаа Сочиин Ривьера парк хүрэтэр эрье дээгүүр краковяк хатарһан байна.

Гэр бүлэ болон хубиин ажаһуудал

• Һамганиинь- Юлия Петровна Бармина (1900, Троицкосавск, мүнөө Кяхта, Буряад орон — 1986), гимназиин багша, наймаашанай бүлэдэ түрэһэн.
• Басаган — Ариадна Константиновна Рокоссовская (1925—1978), 1943 ондо Партизануудай хүдэлөөнэй түб штабта радистын курснуудые дүүргээ. Фронтдо тэрэ нүүдэл радиостанцида алба хэжэ, Берлин хүрэтэр дайлалдаһан. Москвагай хотын В. П. Потемкинай нэрэмжэтэ багшанарай дээдэ һургуули дүүргэһэн француз хэлэнэй багша. Сэрэгэй химик Виль Александрович Кубасовтай айл боложо, хоёр хүбүүдые түрөө:
• Аша хүбүүн Константин Вильевич Рокоссовский (1952 ондо түрэһэн), Москвагай авиационно дээдэ һургуулиин ниидэдэг хэрэгсэлнүүдые тодхолгын факультет дүүргэһэн. Сэрэгэй албанhаа полковнигой нэрэ зэргэтэй наhанайнгаа амаралтада гараа. Россиин Баталан хамгаалгын яаманай Сэрэгэй анагааха ухаанай гүрэнэй эрдэм шэнжэлгын институдта инженерээр хүдэлөө.
• Аша басаган Ариадна Константиновна Рокоссовская (1980 ондо түрэһэн), МГИМО дүүргэһэн, уласхоорондын сурбалжалагша.
• Дүшэ хүбүүн Юра.
• Аша хүбүүн Павел Вильевич Рокоссовский (1959 ондо түрэһэн), МГУ-гай хуули-ёһонуудай факультет дүүргэһэн, юрист.
• Гуша хүбүүн Роман Павлович Рокоссовский (1981 ондо түрэһэн), Москвагай гүрэнэй хуулиин академи дүүргэһэн, юрист.
• Гуша басаган Дарья Павловна.
• Фронтын нүхэр эхэнэр Галина Васильевна Таланова, 85-дахи полевой госпиталиин сэрэгэй эмшэн. Дайнай һүүлээр лётчик-испытатель Юлиан Кудрявцевтай айл боложо, үшөө нэгэ басага түрөө. Нүхэрэйнь алба хааһан газарта гэр бүлөөрөө Балтида ажаһуудаг байгаа. Нүхэрэйнгөө наһа бараһанай удаа Таланова басагадтаяа Москва зөөжэ ерээ.
• Гэрлэлгын хуули буса харилсаанай басаган Надежда Константиновна Рокоссовская (1945 ондо түрэһэн, сэрэгэй эмшэн Галина Таланова эхэтэй) — Москвагай М.Торезэй нэрэмжэтэ хари хэлэнүүдэй дээдэ һургуули дүүргэһэн, англи хэлэнэй багша.
• Нүхэрынь: сурбалжалагша Александр Александрович Урбан.
• Аша хүбүүн Андрей Александрович Урбан, Москвагай гүрэнэй хэлэ бэшэгэй ехэ һургуули дүүргэһэн, сэтгүүлшэн.
• Гуша хүбүүн Алексей Андреевич Урбан, архитектор.

Библиографи

• Рокоссовский К. К. Солдатский долг. — М.: Воениздат, 1968. — 384 с. — (Военные мемуары). — 300 тыс. экз.
• Рокоссовский К. К. Солдатский долг. — М.: Воениздат, 1997. — 497 с., ил. — (Полководцы Великой Отечественной).
• Рокоссовский К. К. На Берлинском и Восточнопрусском направлениях. // Военно-исторический журнал. — 1965. — № 2.
• Рокоссовский К. К. Севернее Берлина. // Военно-исторический журнал. — 1965. — № 5.
• Рокоссовский К. К. На Волоколамском направлении. На северных подступах к столице. // Военно-исторический журнал. — 1966. — № 11—12.
• Рокоссовский К. К. Победа на Волге. // Военно-исторический журнал. — 1968. — № 2.
• Рокоссовский К. К. На Центральном фронте зимой и летом 1943 года. // Военно-исторический журнал. — 1968. — № 6.
• Рокоссовский К. К. Письмо главному редактору «Военно-исторического журнала» В. А. Мацуленко. // Военно-исторический журнал. — 1992. — № 3.
• Автобиография комдива К. К. Рокоссовского от 4 апреля 1940 года. // Военно-исторический журнал. — 1990. — № 12. — С.86-87.
• Автобиография К. К. Рокоссовского. 30.01.1947-09.04.1958.

Ажаглалта

Ном Зохёол

• Рокоссовский К. К. Воспоминания без цензуры. — М.: АСТ, 2022. —448 с. — ISBN 978-5-17-127187-9
• Конецки Тадеуш, Рушкевич Иренеуш. Маршал двух народов. — Варшава: Издательство Министерства Национальной Обороны ПНР, 1980. — ISBN 83-11-06466-0
• Кардашов В. И. Рокоссовский. — 3-е изд. — М.: Молодая гвардия, 1980. — 446 с., ил. — (Жизнь замечательных людей).
• Карчмит А. А. Рокоссовский: терновый венец славы. — М.: АСТ: Астрель, 2001. — 576 с. — (Русские полководцы).
• Носкова А. Ф. К. К. Рокоссовский в Польше. 1949—1956 гг.: неизвестные страницы биографии / Studia polonica.: К 70-летию Виктора Александровича Хорева. — М.: «Индрик», 2002. — С. 79—94.
• Лубченков Ю. Н.. 100 великих полководцев Второй мировой. — М.: Вече, 2010. — 480 с. — ISBN 978-5-9533-5176-8.
• Соколов Б. В. Рокоссовский. — Москва: Молодая гвардия, 2010. — 523, [2] с., [16] л. ил. — (Жизнь замечательных людей). — 6000 экз. — ISBN 978-5-235-03233-0
• Михеенков С. Е. Рокоссовский. Клинок и жезл. — М.: Молодая гвардия, 2017. — 463[1] с.: ил. — (Жизнь замечательных людей: сер. биогр.; вып. 1610). — ISBN 978-5-235-03943-8.
• Рокоссовский Константин Константинович // Советский энциклопедический словарь]/ Гл. редактор А. М. Прохоров 2-е издание. — М.: Советская энциклопедия, 1983.— С.1130.
• Рокоссовский Константин Константинович // Великая Отечественная война 1941—1945: энциклопедия / главный редактор генерал армии, профессор М. М. Козлов. и др. — М.: Советская энциклопедия, 1985.— C. 616.
• Рокоссовский Константин Константинович // Военный энциклопедический словарь. / Пред. Гл. ред.комиссии Н. В. Огарков. — М.: Воениздат, 1983.— С. 638.
• Рокоссовский Константин Константинович // Советская военная энциклопедия в 8 томах. — М.: Воениздат, 1976—1980. — Том 7. — С.139—140.
• Соловьёв Д. Ю. Все генералы Сталина. Том 10. — М.: Литрес, 2019. — 130 с. — ISBN 978-5-532-09500-7
• Константинов К. В. Рокоссовский. Победа не любой ценой. М.: Эксмо, 2006. — 320 с. — ISBN 5-699-17652-7
• Рокоссовский К. К. «Солдатский долг» (М.: Олма-пресс, 2002. — ISBN 5-94850-001-2).

Ссылкэнүүд

• Маршал Советского Союза Константин Константинович Рокоссовский на сайте Минобороны России
• Биография на «Хроно»
• Никифоров Ю. А.. Рокоссовский Константин Константинович. Проект РВИО и ВГТРК «100 великих полководцев». the original on 2013-06-22 2013-06-20 үдэртэ хандаһан.
• Ариадна Рокоссовская 8 малоизвестных фактов о Константине Рокоссовском // Российская газета. — 2013-12-20.
• Сидоровский, Л. И. Рокоссовский. Легендарный маршал — глазами внука, строками писем, документов: к 90-летию со дня рождения: [статья из газеты] / Лев Сидоровский. — // Смена. — 1986, № 291 (18541) (19 декабря). — 1986.
• Биография на портале Военная литература.