Нигер мүрэн

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Нигер мүрэн
Файл:Niger river at Koulikoro.jpg
Мали уласай Куликоро хотодо Нигер мүрэнэй хэһэг
Файл:Map of River Niger.svg
Нигер мүрэн Африкын хамагай томо гол мүрэнүүдэй нэгэн юм
Эхин үндэрлиг
Урдан гаралга Гвинейн булан, Сүнхэрэгэй һаба 2 117 700 км²Һабын оронууд Гвиней, Мали, Нигер, Бенин, Нигери
Эгээн утань 4 180 км

Нигер мүрэн (англ. Niger River) — баруун Гвинейн буланда шудхадаг мүрэн юм. Ниитэ утань 4180 км болоод Нил ба Конго мүрэнэй дараагаар Африка тибдээ 3-да ородог. Нигер мүрэн Гвиней, Мали, Нигер уласуудай нютагаар дайран, Бениные хилэлэн Нигери улас уруу урдадаг. Нигер хэмээхэ нэрын гаралынь тодорхойгүй.

Газарзүй

Нигер мүрэниинь харисангуй сэбэр уһатай ба Нил мүрэнэй 10%-тай лэ тэнсэхээр булингартай байдаг байна. Ушариинь эхэ абадаг газарай шулуулигынь бага зэргэ шабарлиг тогтосотой ажа. Нил мүрэнэй адли жэл бүри үерлэхэ ба энэнь 9 һарада эхилээд 11 һарада хамагай ехэ боложо, 5 һарада татардаг байна. Энэ мүрэнэй нэгэ үбэрмэсэ тогтосонь Нигер мүрэнэй дотоод Бэлшэp хэмээгдэхэ горхи, намаг балшаг, нуур сөөрмөөһэн бүтэхэ Бельги уласай газар нютагтай тэнсэхүйсэ хэмжээнэй ногоон бүһэ юм. Жэл бүриин үер энэхүү Бэлшэpтэ загаһан агнуур болон газар таряалангын хубида туйлын таатай нүхэсэлые бүрдүүлдэг ажа. Нигер мүрэнэй бумеранг мэтэ тохойроһон хэлбэритэй тогтосонь Сахарын сүлэ тиишэ урдадаг ба Тимбукту хотын оршомһоо шэглэлээ өөршэлэн эргэнэ. Эндээһээ зүүн урда зүг уруу урдажа Гвинейн буланда шудхадаг.

Эртэнэй Ромшууд Тимбукту хотын ойро урдаха голые Сенегал мүрэнтэй ниилдэг гэжэ үзэжэ байба. Нютагай олонхи Скотландиин эрэлшэн Мунго Парк "Африкаар аялһаниинь" номдоо бэшэһэнээр сая мэдэжээ.

Холбооһон

Зүүлтэ

  1. Gleick, Peter H. (2000), «The World's Water, 2000-2001: The Biennial Report on Freshwater», Island Press, с. 33, ISBN 1-55963-792-7 ; online at Google Books

Ном зохёол

  • Дмитревский Ю. Д. Внутренние воды Африки и их использование. — Л.: Гидрометеорологическое изд-во, 1967.
  • River studies and recommendations on improvement of Niger and Benue. — Amsterdam: North-Holland Pub. Co., 1959.
  • Reader, John (2001), «Africa», Washington, D.C.: National Geographic Society, ISBN 0-620-25506-4 
  • Thomson, J. Oliver (1948), «History of Ancient Geography», Biblo & Tannen Publishers, ISBN 0-8196-0143-8 
  • Welcomme, R.L. (1986), "The Niger River System", in Davies, Bryan Robert & Walker, Keith F., «The Ecology of River Systems», Springer, сс. 9–60, ISBN 90-6193-540-7