Гарнаев Юрий Александрович

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Гарнаев Юрий Александрович
Гарнаев Юрий Александрович.jpg
Түрэһэн һара/үдэр 4 (17) декабриин 1917 оной
Түрэһэн газар СССР, РСФСР, Саратовай можо, Балашов хото
Наһа бараһан һара/үдэр 1967 оной августын 6(1967-08-06) (49 наһатай)
Наһа бараһан газар Франциин, Ле-Ров хото
Хамаадал Флаг СССР СССР
Сэрэгэй түрэл янзань Зүблэлтэ Социалис Уласуудай Холбоон Сэрэгэй-агаарай хүсэнүүд
Алба хэһэн жэлнүүд 1938 он1945 он
Нэрэ зэргэ Капитан ВВС СССР
Хуби Хюдалгын авиационно 939-дэхи полк, хюдалгын авиационно 718-дахи полк
Дайн/байлдаан Совет-япон дайн
Шангууд ба шагналнууд
Герой Советского Союза
Орден Ленина Орден Отечественной войны I степени Орден Трудового Красного Знамени
Медаль «За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» SU Medal Twenty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg Медаль «За победу над Японией»
Honoured Test Pilot of the USSR.png
Холбоонууд Султан, Амет-хан; Комаров, Владимир Михайлович; Гагарин, Юрий Алексеевич; Лацков, Николай Сергеевич; Береговой, Георгий Тимофеевич; Громов, Михаил Михайлович; Коккинаки, Владимир Константинович; Галлай, Марк Лазаревич; Сикорский, Игорь Иванович; Гарнаев, Александр Юрьевич
Албанһаа сүлөөрэлгын һүүлдэ Туршагша-лётчик

Гарнаев Юрий Александрович (1917 оной декабриин 4 Саратовай можын, Балашов хотодо түрэһэн — 1967 оной, августын 6-да, Франциин, Ле-Ров хотодо наһа бараһан) — Зүблэлтын летчик. СССР-эй Габьяата туршагша-летчик (1964), Зүблэлтэ Холбооной Баатар (1964)[1].

Балашов хотодо (мүнөөнэй Саратовай можо) 1917 оной декабриин 4 түрэһэн. 1934 онһоо Москвагай областиин Лопасня тосхондо (мүнөөнэй Чехов хото) ажаһуугаа. 1936 ондо Москвагай можын Подольскын индустриальна техникумэй гурбан курс дүүргээд, мүнгэн зөөриин хүшэр байдалһаа боложо, һуралсалаа орхёод, Лианозовскын вагон заһабарилгын заводто токарь болоод, хүдэлжэ эхилээ. Тэрэ Мытищиин аэроклубта ниидэжэ эхилээ, 1937 оной июнь һарын 17-до анха түрүүшынхиеэ гансаараа ниидээ һэн. Удаадахи жэлынь аэроклубээ дүүргээд, сэрэгэй албанда татагдаа.

Түрүүн би авиаци тухай мүрөөдэдэгшьегүй байгааб — саг тон хүндэ байгаа. Манай гэр бүлэ үгытэй, би ниидэлгын һургуулида ороходоо анха түрүүшынхиеэ садатараа эдеэлээ һэм[2].

Энгельс хотын лётчигуудай сэрэгэй авиациин һургуули 1939 ондо дүүргээ[1]. 1940 онһоо Үбэр Байгалай хизаарта Агаарай сэрэгэй хюдалгын авиацида алба хаагаа[1], Улаан-Үдэдэ Үбэр Байгалай сэрэгэй лётчигой училищиин инструктор байгаа. 1941 онһоо Коммунис намай гэшүүн. Үбэр Байгалай фронтын агаарай 12-дохи армиин, дайшалхы авиациин 718-дахи полкын штурманаар Совет-Япон дайнда хабаадажа, 11 дайшалхы ниидэлгэ дүүргэһэн байна[3]. 1945 оной декабрь һарада Агаарай 9-дэхи армиин сэрэгэй трибуналаар албанай нюусын журам хазагайруулһанай түлөө сэрэгэй албанһаа болюулагдаа. Тэрэ 1948 оной октябриин эхиндэ сагһаа урид сүлөөлэгдөө.

1949 оной январь һараһаа Ниидэлгын-эрдэм шэнжэлгын дээдэ һургуулиин (ЛИИ) технолог болоо, Жуковский хото[1].

1951 оной январьһаа декабрь болотор туршалгын парашютист, 1951 оной декабриин 24-һөө ниидэхэ шэнжэлэлгын дээдэ һургуулиин туршалгын лётчик байгаа[1].

1953 ондо СССР-эй Авиационно-үйлэдбэриин яаманай лётчик-туршалагшадай һургуулиин дэргэдэ курснуудые дүүргээд, удаань тэндэ инструктораар хүдэлөө. 1954 ондо тэрэ Ми-3 гэһэн вертолёдые авторотациин гуримаар туршалга хэһэн байна. Тэрэ 1957 ондо Ми-4 гэһэн вертолёт дээрэ туршалгын автопилотнуудые туршан шалгаа.

Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай 1 шатын орденой шагналай хуудаһан

Тэрэл жэлдэ «Турболет» шалган туршаад, 1958 ондо Тушино хотодо агаарай жагсаалда тэрэниие харуулһан байна.

1958 ондо Гарнаев вертолёдой экипажые абарха арга хэрэгсэлнүүдые шалгаха туршалга хэһэн, тэрэнь энэ тоодо ниидэжэ байһан Ми-4 вертолёдой шэрэһэн винтын дэлинүүдые буудалга хэхэ байгаа.

Дунда зэргын дүршэлтэй лётчикто дээдын абяанай инстребитель дээрэһээ түргэн шууд бууха арга олохын тулада туршалгануудые үнгэргөө.

Түрүүшын зүблэлтын космонавтнуудые тусхай түхеэрэлгэтэй лабораториин самолёдуудта (Ту-104АК) агаарта шэгнүүрээ алдаһан байдалда ниидэлгын бэлэдхэлдэ хабаадалсаһан байна.

1959 ондо Коммунис партида (КПСС-эй гэшүүн) дахин оруулагдаба.

1960 он болотор ниидэлгын отрядай захирагша, Гүрэнэй авиациин хорооной онол аргын зүблэлэй гэшүүн, Гүрэнэй авиациин хорооной ниидэлгын олон аргын инспектор байгаа.

1960 ондо СССР-эй авиациин үйлэдбэриин яаманай түлөөлэгшэдэй бүридэлдэ засагай газарай даабаряар Америкын Холбоото Штатууд руу ошоһон байна. Тэндэһээ СССР- руу асарагдаһан Америкын «Боинг Вертол» V-44, Сикорского S-58 гэһэн вертолёдуудые ниидэлгын туршалгануудые шэнжэлэн шудалһан байна.

Гарнаевһаа өөрыгөө хэн гэжэ тоолонобта, гэжэ асуухадань, тэрэ лётчик гэжэшье нэрлэнгүй, бүхы наһан соогоо нэн түрүүн ажалшан гэжэ тоолодогби гэжэ харюусаа. Энэнь зүб. Тэрэ тэнгэриин найдамтай ажалшан байһан, гэбэшье зохёохы сэдьхэлтэй һэн тула ниидэхэ замайнгаа зоригтой маягта бодото шүлэглэмэл зүйлнүүдые хододоо оруулдаг байгаа, тэрэнэй үндэһэ һууринь юртэмсые онсо, шүлэглэмэл ойлгосоор мэдэрдэг[2].

Гарнаевай жолоодоһон Ка-22 вертолёт 1964 оной июлиин 16-да туршалгын ниидэлгын үедэ унаһан байна. Тэрэ парашюдаар эгээл һүүлшын һүрэһэншье һаа, амиды үлэһэн юм. Хоёрдохи лётчик һүрэхэдөө, толгойгоо винтээр сохигдожо, парашюдаа нээжэ шадангүй, агаарта наһа бараа. Харин гурбадахи лётчик, полковник, частиин захирагша, ниидэлгын инженер юундэшьеб һүрөөгүй; тэрэ винтокрылтэеэ хамта унаһан байна[4].

1964 оной августын 21-дэ «Зүблэлтэ Холбооной Баатар», «СССР-эй габьяата туршалгын лётчик» гэһэн нэрэ зэргэнүүдтэ хүртөө.

Ле-Бурже хотодо үнгэргэгдэһэн XXVI Уласхоорондын агаарай үзэсхэлэндэ 1965 ондо вертолёдой оньһон арга харуулжа, Зүблэлтэ түлөөлэгшэдэй бүридэлдэ хабаадаа. Удаань тэрэ Франциин Сьюд гэһэн компанитай хэлсээнэй ёһоор, вертолёдой гадаада һэеын ниидэхэ онгосын гайхамшаг ажал үйлэдбэрилгээр Европын хэдэн гүрэнүүдээр ниидэлгэнүүдые ябуулһан байна.

Ми-4 вертолёдуудые Египет руу абаашаха болон Египедэй лётчигуудые һургахаяа ошоһон байна. СССР-эй болон хари гүрэнүүдэй авиациин оньһон аргануудай олон тоото харалгануудта хабаадаһан. 120 янза бүриин түхэлэй самолёдуудые шэнжэлэн шудалһан. 1967 оной августын 6-да тэрэ Францида агаарай ойн түймэртэй тэмсэжэ байхадаа, Ми-6ПЖ вертолёдой осолдо ушарһаа наһа бараһан юм[1]. Москва хотодо Новодевичиин хүдөөлүүлгын газарта хүдөөлүүлэгдээ.

1967 оной августын 6-най амаралтын үдэшэ Франциин дэбисхэртэ ойн ехэ түймэр унтараажа байхадань, хүндэ хүшэр хадата оршон байдалда Ми-6 вертолёт һандаран унаһан байгаа. Агаарай онгосын ударидагша, Зүблэлтэ Холбооной Баатар, СССР-эй габьяата туршалгын лётчик Ю. А. Гарнаев, хоёрдохи лётчик Ю. Н. Петер, штурман В. Ф. Иванов, бортинженер С. А. Бугаенко, радист Б. Н. Столяров, туршалгын инженернүүд: А. Я. Чулков, В. П. Молчанов болон Франциин хоёр мэргэжэлтэд: Сандоз ба Тепфер гээд бүридэлтэй экипаж булта наһа бараа[5] — погиб[6].

Ми-6ПЖ вертолёдой аюулта осолой мүрдэлгэ Франциин тала үнгэргөө. Франциин комиссиин гаргаһан албан ёһоной тобшолол тухай мэдээсэл ород хэлэн дээрэ эхин дансануудта олдогдоогүй.

Гэбэшье, мүнөө болотор аюул осолой шалтагаан тухай хэдэн янзын баримтанууд бии: Вертолёт һүүлэйнгөө винтээр хабсагай (бусад мэдээгээр, зайн галай утаһа) дайраад һандарһан байна. Тэрэнэй һүүлдэ вертолёд голоо тойроод өөрөө эрьелдэжэ эхилээ. Экипаж вертолёдые хабсагайн дээрэхи талмай дээрэ һуулгаха гэжэ оролдобошье, тэрэнь эгсэ эрьелдэн, хабсагайһаа унажа, уулын хабшал соохи шатажа байһан ой руу унаба.

Шатажа байһан ой дээгүүр ниидэхэдээ, вертолёт эгээл үндэр температурын бүһэлэлдэ ороһон шалтагһаа моторой сохилон хүдэлөөнһөө боложо үндэр байдалаа эгсэ алдаа[7]. Диверсионно акт.[Эхэ данса тодоруулагдаагүй 1738 үдэрнүүд]

Шудалагдаһан самолёдуудай түхэлнүүд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

По-2 (У-2), Р-5, И-5, И-15Бис, УТИ-4, И-16, Як-9, Як-3, S-58, вертолёт V-44, Ми-1, Ми-3, Ми-4, Ми-6, Ми-8, Ми-10, Ка-18, винтокрыл Ка-22, вертолет Як-24, Турболёт, Як-36, «Алуэтт» II, «Алуэтт» III, Ту-14, Ту-16, Ту-104, Ан-10, МиГ-15УТИ, МиГ-21Ф.

1960 он болотор тэрэ 90 түхэлэй ниидэдэг түхеэрэлгэнүүдые шэнжэлэн шудалһан байна. Бүхыдөө тэрэ 120 гаран янзын ниидэдэг түхеэрэлгэнүүдые шэнжэлэн шудалһан байгаа.

Москвагай Новодевечиин хүүр газарта Гарнаевай хүдөөлүүлгэ
  • Улаан-Үдэ хотын гудамжа Гарнаевай нэрээр нэрлэгдэнхэй.
  • Феодоси хотын гудамжа Гарнаевай нэрээр нэрлэгдэнхэй.
  • Жуковскэ хотын гудамжа Гарнаевай нэрээр нэрлэгдэнхэй.
  • Чехов хотын гудамжа Гарнаевай нэрээр нэрлэгдэнхэй.
  • Симферополь хотын талмай Гарнаевай нэрээр нэрлэгдэнхэй.
  • Жуковский хотодо болон Балашов хотодо Ю. А. Гарнаевай ажаһууһан гэрнүүдтэ дурасхаалай самбар табигданхай.
  • Ле-Ров хотодо (Франциин) экипажай алдалан унаһан газарта дурасхаалай хүшөө бодхоогдоо[8][9].
  • Феодосиин уһан онгосын буудалда байрладаг теплоходто тэрэнэй нэрэ зүүгдэнхэй.
  • «Зүблэлтэ Холбооной Баатар» Ю. А. Гарнаевай нэрэ Балашов хотын гимнази зүүдэг.
  • Жуковский хотодо Ю. А. Гарнаевай нэрэмжэтэ Нютагай засагай болбосоролой эмхиин 5-дахи һургуули.
  • Нютагай засагай болбосоролой эмхиин 5-дахи һургуулиин дурасхаалай музей Ю. А. Гарнаевай нэрэмжэтэ.
  • Балашов хотын хизаар ороноо шэнжэлэлгын музейдэ Ю. А. Гарнаевта зорюулагдаһан үзэсхэлэн дэлгэгдэнхэй.
  • Олон хүүгэдтэй гэр бүлэнүүдтэ, үншэн хүүгэдтэ туһалдаг «Русская береза» гэһэн нигүүлэсхы жаса тэрэнэй нэрээр нэрлэгдэнхэй.
  • Ю. А. Гарнаев тухай баримтата фильм. «Люди Земли и Неба» (Б. Т. Добродеев ба С. Д. Аранович), 1969 он, Ленинградай баримтата киностуди. Түрүүшын зохёохы нэгэдэл.
  • «Люди Земли и Неба» гэһэн дүүрэн хэмжээнэй киногой зүжэглэмэл гол удха Юрий Гарнаевай үдэр бүриин дэбтэрһээ үндэһэлэгдөө, юрэнхыдөө, эндэ гүрэн доторой авиациин дайнай һүүлээрхи зам тухай зураглагдаа. Катапультануудые туршалга, абяанай хаалтын саанахи түрүүшын ниидэлгэнүүд, ракетнэ самолёдуудай эхин ниидэлгэ, турболётууд болон вертолёдуудай түсэблэлгэ ба туршалганууд эндэ дэлгэрэнгыгээр харуулагдана. Юрий Гарнаев үргэн мэдэсын үүргэтэй туршагша -шалгагша байгаа. Тэрэнэй гайхамшаг зориг, тэсэбэри, эрмэлзэл тэрээндэ нэгэтэ бэшэ туһалһан байна. Фильмын һүүлшын үзэгдэлнүүдтэ Франциин хада уулануудта ойн түймэр унтараажа байһан зүблэлтын вертолёдууд харуулагдана. Урда үдэрынь лётчигууд Швейцарида үндэр уулын дүүжэн харгы барилгада хүдэлһэн байна. Гарнаевтай суг хамта Василий Колошенко байһан юм, тиигэжэ тэрэ нүхэрэйнгөө ажабайдал, габьяа тухай фильмын зүбшэлэгшэдэй нэгэн болоһон юм[10].
  • Медаль «Алтан Одон» № 11212, 1964 оной августын 21.
  • Ленинэй Орден (1964).
  • Эсэгэ ороной дайнай 1-дэхи шатын Орден (1945).
  • Ажалай Улаан Тугай Орден (1957).
  • Медаль «Япониие илаһанай түлөө».

Юрий Александрович Гарнаев уран зохёолой уг баялиг үлөөгөө. «Молодая Гвардия» хэблэлдэ 1970 ондо «Проверено на себе» гэһэн согсолбори гараа, тэрээн соо адлил нэрэтэй дүүргэгдээгүй рассказ, үдэр бүриин тэмдэглэлнүүд ба шүлэгүүд, мүн тэрээн тухай летчик-туршалагшадай, уран зохёолшодой ба сэтгүүлшэдэй дурсалганууд хэблэгдэһэн байна. Тус согсолбори Александр Фадеевэй нэрэмжэтэ Бүхы зүблэлтын мүрысөөндэ тусхай шанда хүртэжэ, хоёр дахин (1976, 1986 онуудта) хэблэгдээ. Гарнаев мүн лэ зүблэлтэ сэтгүүлнүүдтэ толилогдоһон олон очеркнуудай, шүлэгүүдэй автор юм.

  • Хүбүүн -Александр Юрьевич Гарнаев (1960 оной сентябриин 1-дэ түрэһэн) — Зүблэлтэ болон Ород гүрэнэй туршалгын лётчик. Оросой Холбоото Уласай Баатар (1998 оной январиин 15). Оросой Холбоото Уласай габьяата туршагша- лётчик (2002 оной 9 һарын 21).
  • Басаган- Галина Юрьевна Гарнаева[11].
  • Аша басаган — Оксана Михайловна Гарнаева (1972 оной октябриин 30-да Жуковский хотодо түрэһэн, СССР), Зүблэлтэ Холбооной Баатар, СССР-эй габьяата летчик-туршагша Ю. А. Гарнаевай нэрэмжэтэ Үншэн болон бага олзотой олон хүүгэдтэй гэр бүлэнүүдтэ туһаламжа олгуулдаг буян үйлэдэлгын «Русская берёза» жасын байгуулагша болон захирал. 1980—1987 онуудта 3-дахи дунда һургуулида, 1987—1988 онуудта 12-дохи дунда һургуулида һураад, 1988—1990 онуудта ажалшадай үдэшын һургуули дүүргээ. Саратовай гүрэнэй ехэ һургуулиин хуулиин факультет дүүргээ. 1989—2000 онуудта А. И. Микоянай туршалгын түсэблэлгын бюродо хүдэлөө. 2000 онһоо 2010 он болотор Москва хотын Богоявленческэ кафедральна соборто хүдэлөө. Жуковский хотын Ниитын танхимай гэшүүн. Оросой Холбоото Уласай Юрэнхылэгшын дэргэдэхи Хүүгэдэй эрхын талаар түлөөлэгшын дэргэдэхи Гэр бүлэ ба гэр бүлын заншалта үнэтэ зүйлнүүдые хамгаалгын зүблэлэй гэшүүн болон Ажабайдалай хүшэр байдалда ороһон наһа хүсөөгүй үхибүүдтэй гэр бүлэнэрые хамгаалгын комиссиин түрүүлэгшэ. Бүхэроссиин түрэлхидэй хуралдаанда хабаадагша. Үндэһэтэнэй түрэлхидэй эблэлэй гэшүүн. 2013 ондо тэрэ Нангин Агууехэ Анастасиин орденоор шагнагданхай, мүн тиихэдэ «За защиту права человека в Московском области» гэһэн медаль болон Москвагай можын губернаторай «Наша Московская область» гэһэн шанда хүртэһэн юм. Өөрын 4 үхибүүдэй ба үргэжэ абаһан 14 үхибүүдэй эжы[11][12][13].
  • Аша хүбүүн — Серафим Маратович Сашлиев (1996 оной октябриин 2, Жуковский хотодо түрэһэн, СССР-эй Москвагай можо) — Ородой телевидениин сэтгүүлшэн, тусхай сурбалжалагша, түрүүшын үнэн алдартанай «Спас» телесубагай хүтэлэгшэ[12]. Оросой Холбоото Уласай Засагай газарай дэргэдэхи Мүнгэн һангай ехэ һургуулиин социологиин болон политологиин таһаг 2018 ондо дүүргээд, «Репрезентация идеологического дискурса РПЦ в современной России» гэһэн сэдэбээр дипломно ажал хамгаалжа, политологиин бакалаврай нэрэ зэргэтэй болоо. Ломоносовай нэрэмжэтэ МГУ-гай Телевидениин дээдэ һургуулида (таһаг) 2020 ондо "Проповедь, публицистика, пропаганда (к проблеме субъективности общественно-политической тележурналистики)"гэһэн сэдэбээр В. Т. Третьяковай эрдэмэй хүтэлбэри доро диссертаци хамгаалжа, магистратура дүүргээ[12][14]. 2018 онһоо — үнэн алдартанай түрүүшын «Спас» телеканалай тусхай сурбалжалагша, телехүтэлэгшэ[12]. 2020 ондо өөрын Ютуб канал байгуулжа, тэндэ шажан мүргэлтэй холбоотой шухала асуудалнууд, мүнөө үеын оршон байдалда тэрэнэй һуури тухай асуудалнуудые зүбшэн хэлсэгдэдэг[12]. Бэлигтэй залуушуулые дэмжэлгын Юрэнхылэгшын шагналнуудай лауреат оло дахин болоһон[12].
  1. 1 2 3 4 5 6 БРЭ, 2006, с. 411
  2. 1 2 Из книги «Проверено на себе»
  3. Кирсанкина С. А. Помнят Россия и Франция… К 100-летию со дня рождения Ю. А. Гарнаева. // Военно-исторический журнал. — 2017. — № 12. — 3-я стр. обл.
  4. Пауков В. С., Лекции по судебной медицине: учебное пособие, стр.95.
  5. В некоторых источниках неверно приведена его фамилия как «Тенеф». Правильно: Владимир Тепфер (Vladimir Tepfer).
  6. Сообщение ТАСС
  7. Книга «Ты обещал вернуться…» Архивная копия от 22 январь 2009 на Wayback Machine Г. Ю. Гарнаева (авиационно-исторические эпизоды — кандидат наук М. И. Руденко).
  8. К 40-летию со дня героической гибели советского экипажа во Франции Архивная копия от 17 август 2009 на Wayback Machine.
  9. Mil Mi 6 Sécurité Civile — Aérostèles Архивная копия от 29 май 2008 на Wayback Machine.
  10. Киномозаика // Вечерняя Пермь. — 1970. — 19 октября (№ 246/552). — С. 3.
  11. 1 2 Гарнаева Оксана Михайловна, председатель благотворительного Фонда «Русская берёза» Архивная копия от 15 апрель 2021 на Wayback Machine // Басманная.рф
  12. 1 2 3 4 5 6 Серафим Сашлиев Архивная копия от 3 январь 2021 на Wayback Machine // Телеканал «Спас»
  13. Гащенко Ю. Оксана Гарнаева: «Как стать для своего ребёнка надёжным аэродромом?» Архивная копия от 10 декабрь 2020 на Wayback Machine // Детский мир «Вверх», Фонда развития общества «Наши дети»
  14. Приказ от 14.11.2019 № 69 «Об утверждении тем магистерских диссертаций в Высшей школе (факультете) телевидения МГУ имени М. В. Ломоносова в 2019—2020 уч.г.» Архивная копия от 12 декабрь 2020 на Wayback Machine
  • Гарнаев, Юрий Александрович // Восьмеричный путь — Германцы [Электронный ресурс]. — 2006. — С. 411. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 6). — ISBN 5-85270-335-4.
  • Васин В. П., Симонов А. А. Испытатели ЛИИ. — Жуковский: Авиационный Печатный Двор, 2001. — С. 52, 178. — 192 с. — ISBN 5-93705-008-8.
  • Гарнаева Г. Ю. «Ты обещал вернуться…» // Русская берёза, 07.09.2010
  • Гарнаев А. Ю. «Аэроузел-2», глава «Тёмная сторона жизни»
  • «На всём, что только может летать…» // Галлай М. Л. «Встречи на аэродромах»
  • Звягинцев В. Е. Трибунал для «сталинских соколов» — М.: Терра, Книжный клуб, 2008 г.
  • Меркулов А. Г. «В путь за косым дождём», документальная повесть (Ю. А. Гарнаев — одна из центральных фигур повествования)
  • Симонов А. А. Заслуженные испытатели СССР. — М.: Авиамир, 2009. — С. 55—56. — 384 с. — ISBN 978-5-904399-05-4.
  • Юрий Александрович Гарнаев // Щербаков А. А. «Лётчики, самолёты, испытания»
  • Юрий Гарнаев. Гибель во имя жизни. // Вести.ру
  • Испытания вертолёта Ка-22.
  • Г. Ю. Гарнаева книга воспоминаний об отце «Ты обещал вернуться…».
  • Все документальные фильмы про Юрия Александровича Гарнаева.
  • Могила на Новодевичьем кладбище (уч.6).