Барков Михаил Иванович

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Барков Михаил Иванович
Барков Михаил Иванович.jpg
Түрэһэн һара/үдэр 1916 оной ноябриин 21
Түрэһэн газар Алексеевска можын, Томскын хушуун, Репьево тосхон (мүнөө Новосибирскын можын, Тогучинай аймаг)
Наһа бараһан һара/үдэр 1973 оной августын 2
Наһа бараһан газар
Хамаадал  СССР
Сэрэгэй түрэл янзань артиллери
Алба хэһэн жэлнүүд 1942 он1946 он
Нэрэ зэргэ
Младший сержант
Дайн/байлдаан Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайн
Шангууд ба шагналнууд
Герой Советского Союза
Орден Ленина Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай II шатын орден Медаль «За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941—1945 гг.» SU Medal Twenty Years of Victory in the Great Patriotic War 1941-1945 ribbon.svg
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа дахи Медиафайл

Барков Михаил Иванович (1916 оной ноябриин 21 түрэһэн — 1973 оной августын 2-то наһа бараһан) — Ажалшад-Таряашадай Улаан Армиин артиллерист, Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда хабаадагша, Зүблэлтэ Холбооной Баатар (1944 оной июлиин 22). Торгон сэрэгэй бага зэргын сержант.

Михаил Барков 1916 оной ноябриин 21-дэ Репьево тосхондо (мүнөө — Новосибирскын можын Тогучинай аймаг) таряашанай бүлэдэ түрэһэн юм. Түрэл нютагтаа долоон жэлэй һургуули дүүргэһэнэйнгээ удаа 1932 онһоо хамтын ажахыда ажаллаа. 1934—1936 онуудта хүдөө ажахын «Краснофлотец» артельдэ, 1936 онһоо Эрхүү можын Зимагай ойн химажахыда дабирхай суглуулгада модонуудые бэлдэгшээр хүдэлмэрилөө. Москвагай можын Щёлково хотодо ойн ажахын мэргэжэлтэдэй түр һургуули дүүргэһэнэйнгээ удаа дабирхай суглуулгада модонуудые бэлдэдэг мастераар ажаллаа[1].

1943 оной апрель һарада Ажалшад-Таряашадай Улаан Армиин сэрэгэй албанда татагдаһан байгаа. 1943 оной сентябрь һараһаа — Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай фронтнуудта. Воронежой, Калининай, Балти шадарай 1-дэхи ба 2-дохи фронтнуудта байлдаануудта хабаадаа. Балти шадарай 1-дэхи фронтын торгон сэрэгэй 6-дахи армиин торгон сэрэгэй буудалгын 67-дохи дивизиин хюдалгын-танкда эсэргүүсэлгын торгон сэрэгэй 73-дахи дивизиондо үхэр буунуудые онон буудалгада бэлдэгшээр алба хаагаа. Байлдаануудай үедэ гурба дахин шархатаһан.

Барковой хүшөө
Братск хотодохи дурасхаалай самбар

Белоруссида болон баруун Двина мүрэниие гаталалгын үедэ болоһон байлдаануудта онсо шалгарһан юм. Белоруссиин добтолгын ябуулгын эхилхын урда тээхэнэ Барков сэрэгэйнгээ зэргэдэ бусаһан байгаа. 1944 оной июнь һарада болоһон добтолгын үедэ торгон сэрэгэй буудалгын 67-дохи дивизиин хэсэгүүд Витебскын можын Бешенковичой аймагай Узречи тосхон шадар Баруун Двина мүрэндэ тулажа ерээ. 1944 оной июниин 25-да дайсанай гам хайрагүй буудажа байгаашье һаа, Барковой ородог бүридэлтэй үхэр буушад һала дээрэ тамаран, мүрэниие гаталһан. Саада эрьедэнь гаран сасуугаа, байлдаанда ороһон байна. Немецүүдэй ябаган сэрэгэй түрүүшын хоёр гол добтолгые үхэр буушад тогтоожо шадаа. Гурбадахи добтолгодоо дайсан танкнуудые урагшань хаяа. Буудалгын үедэ үхэр буугаа һомологшонь алуулшоо, захирагшань шархатаа, харин Барков өөрөө толгойгоо дүйрөө, гэбэшье байлдаанай талмай орхёогүй. Ахалагшын орондо үлөөд, добтолжо ябаһан дайсанай «Тигр» танкнуудай нэгые усадхаа. Байлдаанай газарые өөрын мэдэлдэ үлөөжэ шадагдаа. Тэрэнэй ашаар немец сэрэгүүд Витебск тээшэ гаргагдаагүй бшуу[1].

СССР-эй Дээдын Зүблэлэй Президиумэй 1944 оной июлиин 22-ой зарлигаар «немец-фашис булимтарагшадтай тэмсэлгын фронтдо гаргаһан эрэлхэг зоригой болон баатаршалгын түлөө» торгон сэрэгэй улаан сэрэгшэн Михаил Барков Зүблэлтэ Холбооной Баатарай үндэр нэрэ зэргэдэ хүртэжэ, Ленинэй орденоор болон 4162-дохи дугаарай «Алтан Одон» медаляар шагнагдаһан байха юм[1].

Уданшьегүй үшөө дахин шархатаа, эдэгэһэнэйнгээ һүүлдэ Балти шадарай 2-дохи ба Ленинградай фронтнуудта торгон сэрэгэй 6-дахи армиин талын хүтэлбэриин харуулай амяарламал ротын буудагшаар алба хээ. 1945 оной май һара болотор Балти шадар дайсанай курлянд бүлэгтэй болоһон байлдаануудта хабаадаһан байгаа. 1945 ондо торгон сэрэгэй бага зэргын сержант Барков албанһаа сүлөөлэгдөө.

Улаан-Үдэдэ, Эрхүүдэ ажаллаа. Ойн химажахын захирал байгаа. 1956 ондо Барков Братскын ГЭС-эй барилгада ерээ. Ленинград хотодо Худалдаа наймаанай дээдын һургуули дүүргээ, Братскын шара айраг нэрэлгын заводой захиралаар хүдэлмэрилөө. 1973 оной августын 2-то наһа бараа[1].

Мүн тиихэдэ Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай 2-дохи шатын орденоор (1945 оной майн 22), хэдэн медаляар шагнагдаһан байгаа[1].

  • М. И. Барковой нэрээр Братск хотодо гудамжа болон 9-дэхи дунда һургуули нэрлэгдэһэн юм.
  • Һургуулиин байшанай урда тэрэнэй хүшөө табигданхай, ажаһууһан гэрэйнь байшанда дурасхаалай самбар тодхогдонхой[1].
  1. 1 2 3 4 5 6 Барков Михаил Иванович. Сайт «Герои страны».
  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в Российская книжная палата 87-95382
  • Звёзды доблести ратной: О Героях Советского Союза — новосибирцах / сост. Е.Д. Головин, Л.М. Живоглядова. — 2. — Новосибирск: Новосибирское книжное издательство, 1986. — 432 с.
  • Кузнецов И. И. Защищая Отечество. — Иркутск, 1968.
  • Кузнецов И. И. Золотые звёзды иркутян. — Иркутск, 1982.
  • Навечно в сердце народном / Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — 3-е изд., доп. и испр. — Мн.: Белорусская советская энциклопедия, 1984. — 607 с. — 65 000 экз.