Абидуев Бавасан Доржиевич
Бавасан Доржиевич Абидуев | |
---|---|
Түрэһэн үдэр: | 29 мартын (11 апрелиин) 1909 оной |
Түрэһэн газар: | |
Эрхэтэнэй харьяалал: | |
Наһа бараһан үдэр: | 1940 оной мартын 7 (30 наһатай) |
Наһа бараһан газар: |
Бавасан Доржиевич Абидуев (1909-1940) Янгаажан нютагта 1909 ондо түрэһэн байна. Ерээдүйн уран зохёолшо эдир залуухан ябахадаа, хорёод онуудай эхеэр нютагтань ябуулагдаһан соёл болбосоролой ба ниитын политическэ хэмжээ ябуулгануудта эдэбхитэйгээр хабаадалжа, Сомон Зүблэлэй түрүүлэгшын орлогшоор, таряашадай комитедэй эдэбхи үүсхэлтэй гэшүүн ябаа.
1928 онһоо «Буряад-Монголой үнэн» сониной сурбалжалагшаар хүдэлөө. Тэрэ жэлдэ арбан юһэтэй Бавасан Абидуев «Самолёт» гэжэ поэмэ бэшэжэ, тэрэнь Буряадай уран зохёолдо горитойхон ушарал болоһон юм. 1931 ондо «Наранай гэрэл» гэжэ тэрэнэй түрүүшын ном Ц. Доной урид бэшэлгэтэйгээр хэблэгдэн гараа бэлэй. Поэт-эрхэтэн, поэт-агитатор байһан Бавасан Абидуев тэрэ сагайнгаа туйлай шухала асуудалнуудта анхаралаа ехээр хандуулагша һэн. 1938 ондо тэрэнэй «Баяр» гэжэ нэгэ боти зохёолнуудынь хэблэгдэн гараба.
Эдэ жэлнүүдтэ Б. Абидуев арадай аман зохёолдо үндэһэлэн «Тэхэ Бабанын түүхэ», «Шаалай Шаанай хоёр», «Котии баатар», «Эреэн гүрөөһэ эмээллэгшэ» болон хүүгэдтэ зорюулһан бусад һонин онтохонуудые бэшээ һэн. Бавасан Абидуев политическэ, уран һайханай литература буряад хэлэндэ эрхимээр оршуулагшадай нэгэн байжа, Николай Островскиин «Булад яажа хатуужааб», «Шуурган дундуур түрөөшэд», Владимир Маяковскиин шүлэгүүдые болон бусад зохёолнуудые оршуулжа, номууд болгон хэблүүлһэн байгаа.
Бавасан Абидуев хадаа буряад поэзиин эхин түрүүшын лирик, түрэл нютагуудайнгаа дэлхэйн байгаалиие ехэ гоёор, үнгэ һайхантайгаар хаража бэшээ. «Сонходо малайһан һара», «Үүр», «Хабарай үдэшэ», «Алтан далай», «Үдэ», «Таряалан», «Наранай туяа» болон болон бусадшье уран хурса шүлэгүүдыень һургуулиин олон үеын һурагшад урматайгаар шудалһан, сээжэлдэһэн байха юм.
1932 онһоо Бавасан Абидуев «Буряад-Монголой комсомолец», удаань «Агын үнэн» сониной харюусалгата редактораар урагшатайгаар ажаллаа бэлэй. 1935 онһоо СССР-эй Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн байгаа.
Бэлигтэй уран зохёолшо хүндэ үбшэндэ нэрбэгдэжэ, 1940 ондо наһа бараһан юм.