Хэмэл хасуури

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Оптикын утаһаар хэгдэһэн хэмэл хасуури

Хэмэл хасуури (ород хэлэн дээрэ «Иску́сственная ёлка») — Шэнэ жэлэй һайндэрнүүдтэ ехэнхидээ хэрэглэгдэдэг, Шэнэ жэлэй хасууриин түхэлтэй бүтээсэ юм. Эгээл түрүүшын хэмэл хасууринуудые модоор бүтээдэг байһан, шобхогор түхэлтэй пирамидын хэлбэритэйгээр, шэн жэлэй хасуури мэтээр гү, али шубуунай үдөөр шэмэглэжэ бүтээдэг байгаа. Эдэ хоёр янзын хасууринуудые немецүүд зохёоһон. Мүнөө үеын хэмэл хасууринуудые поливинилхлоридһоо бүтээнэ; мүн бусадшье янзанууд бии, жэшээнь, алюмини гү, али оптикын утаһаар хэгдэһэн.

Түүхэ

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Түрүүшын хэмэл хасууринууд XIX зуун жэлдэ Германида бии болоһон[1][2], гэбэшье, бүри эртын жэшээнүүд баһал бии[3]. Тэдэниие ногоон үнгөөр ​​будагдаһан галуунай үдэн хэрэглэн бүтээһэн байдаг[1]. Германиин «үдэн модод» хадаа Германиин ой модогүй бололгын дээшэлгэдэ немецүүдэй харюунуудай нэгэн байгаа[2][4].

1880-аад онуудта галуунай үдөөр зохёон бүтээгдэһэн хэмэл хасууринууд XX зуун жэлэй эхиндэ олондо дэлгэрһэн байна[4]. Хожомынь «үдэн модод» эдэ Америкэ хүрөө, тэндэ адли амжалтатайгаар сууда гаража олондо дэлгэрһэн байна[5][6].

Америкэдэ хэмэл хасууринууд бодото «рождествогой мододые» отолжо хэрэглэхые уридшалан эртээнһээ болюулаа бшуу[3]. Эгээл түрүүшын хэмэл хасууринууд модоор бүтээгдэһэн, шобхогор түхэлтэй пирамидын хэлбэритэй, шубуун дэнгээр гэрэлтүүлэгһэн байгаа. Тэдэниие 1747 ондо Пенсильвани штадай Вифлеем хотодо бии болгоһон[7].

1930 ондо Америкын ADDIS компани нарһан модоной зүү дууряажа, бата бэхи армагтай хэмэл хасуури зохёоһон байна. Хилгааһан амитадай үһэнэй һүүлнүүдһээ хэгдэһэн юм, тэдэниие ариун сэбэрэй арилгуурта хэрэглэдэг хилгааһанай маяг дууряажа бүтээгээд, гансал ногоон үнгөөр ​​будаһан байгаа. Иимэ түхэлэй хэмэл хасууринууд һуурижаһан байна[8].

1958 ондо Чикагодо хүнгэн сагаан сайраар хэмэл хасуури модонуудые үйлэдбэрилжэ эхилһэн, тэдэ сагаан мүнгэнэй үнгэтэй байгаа. Иимэ хэмэл модод дэлхэйн олон гүрэнүүдтэ, тэрэ тоодо СССР-тэ оруулагдаа[8].

Сагаан сайраар хэгдэһэн хасууринуудые хатаһан зуурмагаар хэгдэһэн хасууринууд һэлгэбэ.

СССР-тэ синтетическэ хасууринууд дэлгэрэнгы болоһон байгаа, 1959 ондо Загорскын нааданхайн дээдэ һургуулиин (мүнөө Сергиев Посадай нааданхайн дээдэ һургуули) мэргэжэлтэд зохёон бүтээжэ, олондо дурадхаһан байна.

Үйлэдбэриин шэнэлэлтэнүүдтэй хамта хэмэл хасуури модод бодото мододые бүри улам һайнаар һануулдаг боложо эхилһэн[9].

Хэмэл хасууринуудай янзанууд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Галуунай үдэнһөө[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Галуунай үдэнһөө хэгдэһэн хасуури

Хэмэл хасууринууд ногоон үнгөөр ​​будагдаһан галуунай үдөөр бүтээгдэжэ, голыень тойроод орёоһон түмэр утаһанай "мүшэрнүүдтэ" хабсаруулагдадаг байгаа[5]. Тэдэ элдэб хэмжүүртэй: 1920-ёод онуудай дэлгүүрнүүдтэ наймаалагдажа байһан хэмэл хасууринууд багахан 2 дюймһээ эхилээд томо 98 дюйм хүрэтэр[6]. Ехэнхидээ модоной һалаанууд лаампануудай үүргэ дүүргэдэг зохеомол улаан «жэмэсүүдээр» түгэсэдэг байһан, тэрэнь сагаан дэнгэй һуури боложо үгэдэг һэн[5]. Мүшэрнүүдынь үргэн зайтай байгаа, энэнь дэнгэй галһаа носохые зайсуулха аргатай байба, тиигээдшье шэмэг гоёолтонуудые үлгэхэдэ үлүү ехэ зай үгөө бшуу[5]. «Галуунай үдэнһөө» хэгдэһэн модоной бусад һайн таланууд гэхэдэ, саг бүхэндэ шэнэ модо абаха хэрэггүй, унаһан зүүнүүдшье гэжэ байхагүй[10].

Хунгэн сагаан сайрһаа[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Хунгэн сагаан сайрһаа хэгдэһэн хасуури модон

Мүн тиихэдэ ехэнхидээ хунгэн сагаан сайрһаа бүтээгдэһэн хасууринуудай нэгэ янза бии[2]. Анха түрүүшынхиеэ тэдэ Америкэдэ бии болоо: түрүүн — 1958 ондо Чикагодо[11], һүүлээрнь — Манитовокто хүнгэн сагаан сайраар ехэнхи «хасуури модод» үйлэдбэрилэгдэжэ эхилһэн[12]. Хунгэн сагаан сайрһаа хэгдэһэн хасууринууд 1970-аад он болотор үйлэдбэрилэгдэдэг байһан[11], тэдэнэй эгээл ехээр мэдээжэ болоһон, эгээл олоор наймаалагдаһаниинь 1965 ондо болоно[13][14]. Теэд тэрэ жэлдэ «Чарли Браунай Рождество» гэһэн богонихон мультфильм анха түрүүшынхиеэ гараһан, энэнь хунгэн сагаан сайрһаа хэгдэһэн хасуури модоной саашанхи худалдаанда муу нүлөө үзүүлһэн гэжэ тоологдодог[11].

Хатаһан зуурмагһаа[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Хатаһан зуурмагһаа хэгдэһэн хасуури

Ехэнхи хэмэл хасууринууд хатаһан зуурмагһаа (ПВХ-пластик) бүтээгдэдэг. Тэдэнь мушхарһан түмэр утаһан дээрэ голлоно[15]. Энэ ушарта зүүнүүднь нимгээр тайраһан олон үнгын хуйха зурлаануудһаа хэнэ[16].

Хахуулиин ооһорһоо[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Хахуулиин ооһорһоо хэгдэһэн хасуури

Иимэ модод ута, зузаан зүүтэй болодог, тиимэһэн тула нарһан модондо адли гэжэ үзэгдэдэг. Ехэнхидээ хахуулиин ооһор ПВХ-тай холин ниилүүлээд, зохёомол саһаар мододые «тооһотуулдаг», тиигээд худхамал зуурмагаар хэлдэһэн борбоосгойнуудаар шэмэглэдэг[16].

Шудхагдаһан хасуури (силикон, резинэ)[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Шудхагдаһан хасуури

Шудхагдаһан хасуури модонууд эгээл анханай байгаалиин шэнжэтэй адлиханаар харагдадаг. Модоной мүшэр бүхэниинь гараар шудһагдана, һууринь хүрин шэрээр будагдаха юм. Зүүнүүдынь зузаанаар харагдадаг.

Мүн тиихэдэ холин ниилүүлһэн арганууд бии - шудхалга + ПВХ[15].

Диодно гэрэлээр хэгдэһэн хасуури[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Диодно гэрэлээр хэгдэһэн хасуури

Диодно гэрэлээр хэгдэһэн хасуури хадаа түмэр армагтай, диодно гэрэлэй утаһа хуйха лентэтэй суг нэхээд модоной зүүнүүдые хэдэг юм. Иимэ хасуури модо розеткэдэ залгахада, һалаануудынь ялалзажа эхилдэг мүн[17].

Үшөө тиихэдэ харагты

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • Шэнэ жэлэй хасууринуудай үйлэдбэри
  • Хүнгэн сагаан сайр хасуури
  • Рождествогой хасуури
  • Шэнэ жэлэй модон
  • Нэхэмэл хасуури

Ажаглалта

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  1. ↑ 1 2 Forbes, Bruce David. Christmas: A Candid History, (Google Books Архивная копия от 29 июль 2016 на Wayback Machine), University of California Press, 2007, pp. 121—22, (ISBN 0-520-25104-0)
  2. ↑ 1 2 3 Hewitt, James. The Christmas Tree, (Google Books Архивная копия от 23 июнь 2016 на Wayback Machine), Lulu.com, 2007, pp. 33—36, (ISBN 1-4303-0820-6).
  3. ↑ 1 2 Perkins, Broderick. «Faux Christmas Tree Crop Yields Special Concerns Шаблон:Архивировано», Realty Times, December 12, 2003, accessed December 15, 2008.
  4. ↑ 1 2 John, J. A Christmas Compendium, (Google Books Архивная копия от 20 июль 2014 на Wayback Machine), Continuum International Publishing Group, 2005, p. 129, (ISBN 0-8264-8749-1).
  5. ↑ 1 2 3 4 Marling, Karal Ann. Merry Christmas!: Celebrating America's Greatest Holiday. — Harvard University Press, 2000. — P. 58—62. — ISBN 0674003187
  6. ↑ 1 2 Silverthorne, Elizabeth. Christmas in Texas, (Google Books Архивная копия от 5 март 2022 на Wayback Machine), Texas A&M University Press, 1994, p. 62, (ISBN 0-89096-578-1).
  7. ↑ «Christmas Tree Traditions Архивная копия от 4 июль 2010 на Wayback Machine», University of Illinois Extension, accessed December 15, 2008.
  8. ↑ 1 2 Искусственные ёлки: когда появились, история, где находится старейшая в мире (2022-12-12).
  9. ↑ Елка новогодняя искусственная. Подробное описание экспоната, аудиогид, интересные факты. Официальный сайт Artefact.
  10. ↑ Marling, Karal Ann. Merry Christmas!: Celebrating America’s Greatest Holiday, (Google Books Архивная копия от 5 март 2022 на Wayback Machine), Harvard University Press, 2000, pp. 58—62, (ISBN 0-674-00318-7).
  11. ↑ 1 2 3 Fortin, Cassandra A. «It’s beginning to look a lot like Christmas (1958)недоступная ссылка», The Baltimore Sun, October 26, 2008, accessed December 14, 2008.
  12. ↑ Andrews, Candice Gaukel. Great Wisconsin Winter Weekends, (Google Books Архивная копия от 5 март 2022 на Wayback Machine), Big Earth Publishing, 2006, p. 178, (ISBN 1-931599-71-8)
  13. ↑ «A dark family secret: the artificial Christmas tree», Oakland Tribune, December 24, 2006, via findarticles.com, accessed December 14, 2008.
  14. ↑ Pinto, Barbara. «Town Leads Aluminium Christmas Tree Revival Архивная копия от 25 март 2010 на Wayback Machine», ABC News, December 18, 2005, accessed December 14, 2008.
  15. ↑ 1 2 "Выбрать елку и не сойти с ума. Разбираемся в сортах искусственных елок", 2021-11-11. 2024-11-21. 
  16. ↑ 1 2 "Искусственная елка: какая лучше, как выбрать", 2023-12-06. 2024-11-21. 
  17. ↑ Анна Джей. "Литая или светодиодная? Какая искусственная елка лучше и безопаснее", 2019-12-26. 2024-11-21. 

Литература

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • Авдонина М. Ю., Жабо Н. И. Гиперконцепт «ёлка»: лингвистический аспект в современном коде новогоднего ритуала // Вестник Московского государственного лингвистического университета. Гуманитарные науки. 2015. № 27).
  • Баранникова Г. И. Учебная модель организации номинативного поля концепта «зима» // Гуманитарный вестник. 2013. № 2.
  • Ханипова И. «Да здравствует Новый советский год» (политизация новогодней ёлки в советской России) // Гасырлар авазы — Эхо веков. 2012. № 3—4. U
  • Шульга Е. В. Праздник новогодней ёлки в школах России: век вчерашний — век нынешний // Историко-педагогический журнал. 2012. № 2.

Ссылкэнүүд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
"https://bxr.ruwiki.ru/w/index.php?title=Хэмэл_хасуури&oldid=155297" хуудаһанһаа абтаһан