Сансарын хүрдэ

Файл:Bhavachakra.jpg

Сансарын хүрдэ

Сансара (ᠰᠠᠨᠰᠠᠷ, самгардяар संसार, saṃsāra) — шажанай ёһоор, хүнэй шэнэ түрэлөө оложо, оло дахин түрэдэгтэ этигэдэг ябадал юм.

Сансарын хүрдэ (ᠰᠠᠨᠰᠠᠷ ᠤᠨ ᠬᠦᠷᠳᠤ) — амиды тамын амитад, бэрид, адагуусан, тэнгэринэрэй түрөөд үхэжэ, үхөөд түрэжэ байхань тоо томшогүй оло дахин үргэлжэлдэг туладань тэрэниие эрьелдэжэ байһан тэргын мөөрэй дүрсэтэйгөөр зурадаг. Сансарын хурдэһөө мултархын тулада хүн Будда багшын жэшээ дагаха ёһотой.

Сансарын гурбан орон

Сансара гурбан оронһоо бүридэнэ:

• Амармаг юртэмсэдэ зургаан зүйл амитан ажамидарна
• Үнгэтэ юртэмсэдэ тэнгэри амидарна
• Үнгэгүй юртэмсэдэ бэегүй тэнгэринүүд ажамидарна

Зургаан зүйл амитан

• Гурбан һайн заяа (түбэдөөр འགྲོ་བ་བཟང་པོ་)
  • Тэнгэриин орон (ᠲᠩᠷᠢ, самгардяар देव, түбэдөөр ལྷ་)
  • Асуриин орон (ᠠᠰᠤᠷᠢ, самгардяар असुर, түбэдөөр ལྷ་མིན་)
  • Хүнэй орон (ᠬᠦᠮᠦᠨ, самгардяар मानुष्य, түбэдөөр མི་)
• Гурбан муу заяа (түбэдөөр ངན་འགྲོ་)
  • Адууһанай орон (ᠠᠳᠤᠭᠤᠰᠤ, самгардяар तिर्यक्, түбэдөөр དུད་འགྲོ་)
  • Бирэдэй орон (ᠪᠢᠷᠢᠳ, самгардяар प्रेत, түбэдөөр ཡི་དྭགས་)
  • Тамын орон (ᠲᠠᠮᠤ, самгардяар नरक, түбэдөөр དམྱལ་བ་)