Ногоон модон могой

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Шалгагдаһан статья
Зелёная деревянная змея.png

Ногоон модон могой (ород хэлэн дээрэ Зелёная деревя́нная змея́) — зүүн зүгэй литээр 2025 оной һүлдэ тэмдэг.

Могой жэл 2025 оной январиин 29-дэ эхилээд, 2026 оной февралиин 16-да түгэсэхэ[1].

Зүүн зүгэй литэдэ 12 амитан тоологдодог, амитан бүхэниинь тодорхой жэлдэ таарадаг. Амитан бүхэн табан махабадай нэгэнтэй холбоотой байжа болоно: түмэр, модон, уһан, гал, газар. Тэрэ болоходоо, 12 жэлэй нэгэ удаа амитанай жэл гарадаг, тиихэдээ удаадахи һэлгэлдэжэ байһан махабадай нэгэнтэй холбоотой. Бүхыдөө ондо ондоо 60 хослол байжа болохо. Тиигэжэ зүүн зүгэй литын эрьесэ 60 жэлэй (рабжуунай) туршада шэнэлэгдэдэг[2].

Могой жэл 12 жэлэй литэдэ 6-дахи һуури эзэлдэг, тиигээд иимэ байжа болоно[1]:

  • түмэр (сагаан) могой;
  • модон (ногоон) могой;
  • уһан (хүхэ) могой;
  • гал (улаан) могой;
  • газар (шара) могой.
Года по китайскому календарю.jpg

Урдахи могой жэлнүүд[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Тиимэһээ ногоон модон могой жэл һүүлшынхиеэ 1965 ондо тудаһан байна[3].

Хитадай соёлдо могой байгаалиин хүсэнэй һүлдэ тэмдэг гэжэ тоологдодог, тиимэһээ эдэ амитадта хүндэтэйгөөр хандадаг байгаа[2]. Хитадай Нюйва бурханиие могойн бэетэй, хүнэй толгойтойгоор зурагладаг[4]. «Шань Хай Цзин» гэжэ үльгэр домогууд тухай ном соо могойе шэмэглэл зүүдхэл болгон зүүһэн бурхадай зурагууд бии.

Могой оюун ухаан, сэсэн бодол, мэхэ гохо, урид ухаан, үнэн сэхэ байдал гэхэ мэтэ шанарнуудтай гэжэ тоологдодог[5].

2025 оной һүлдэ тэмдэгүүд хамта үнгэ ба махабад болоходоо (ногоон, модон), зүүн зүгтэ хүгжэлтэ ба үргэлжэ дээшээ эрмэлзэһэнэй тэмдэг мүн.

Елочные украшения.jpg

Ногоон модон могой жэл угтаха заншалнууд[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Ногоон модон могой жэлые гэр бүлөөрөө гү, али дүтын нүхэдөөрөө угтан тэмдэглэдэг.

Заншалта ёһоороо ногоон модон могой иимэ хубсаһанай үнгэнүүдые һайшаадаг гэнэ[6]:

  • ногоон;
  • улаан;
  • шара (алталмал)
  • боро;
  • хара.

Хубсаһаа һубһаар, шүрөөр, пайеткэнүүдээр, шэрэһэн оёлгоор, хэмэл ялагар утаһаар гоёохо хэрэгтэй гэжэ дурадхагдана.

Гэрээ шэмэглэхэдээ, хүйтэн шанартай үнгэнүүдээр[6], мүн могойн арһан шэнги яла сала утаһа мишура хэрэглэхэдэ һайн[1].

Һайндэрэй хүндын шэрээ дээрэ хоморой амтан эдеэн: мяхан, загаһан, далайн эдеэн табигдаха. Шэрээгээ алтан, мүнгэн, ногоон үнгэнүүдтэй аяга табагаар гоёожо ​​дэлгэхэдэ болоно.

  • Проничева И. А. Роль культурной коннотации в адаптации семантики заимствованных образов в русской лингвокультуре (на примере 12 знаков по восточному календарю) // Тульский научный вестник. Серия История. Языкознание. 2020. № 3.
  • Чжан Цзиньлэй, Непомнящих Е. А. Текстологическая специфика гороскопов (на материале русского и китайского языков) // Евразийский Союз Учёных. 2020. № 4-9.
  • Цзя Хуэйминь Лунный календарь и знаки зодиака в повседневной культуре Китая // Манускрипт. 2016. № 7-1 .
  • Цзя Хуэйминь Китайские новогодние праздники по лунному календарю в повседневной культуре современного Китая // Общество: философия, история, культура. 2016. № 8.