Макаров Виктор Степанович

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Макаров Виктор Степанович
Макаров.jpg
Түрэһэн һара/үдэр 1923 оной октябриин 26
Түрэһэн газар Московагай можын, Электрогорск хото
Наһа бараһан һара/үдэр 1994 оной январиин 28
Наһа бараһан газар Смоленск хото
Хамаадал  СССР
Сэрэгэй түрэл янзань ябаган сэрэг
Алба хэһэн жэлнүүд 1941 он1970 он
Нэрэ зэргэ
Полковник
Дайн/байлдаан Эсэгэ орноо хамгаалгын Агууехэ дайн
Шангууд ба шагналнууд
Герой Советского Союза
Орден Ленина Орден Отечественной войны I степени Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай II шатын орден Улаан Одоной орден
Логотип РУВИКИ.Медиа РУВИКИ.Медиа дахи Медиафайл

Макаров Виктор Степанович (1923 оной октябриин 26-да түрэһэн, Московагай можын, Электрогорск хото — 1994 оной январиин 28-да наһа бараһан, Смоленск хото) — Зүблэлтэ Сэрэгэй полковник, Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда хабаадагша, Зүблэлтэ Холбооной Баатар (1945 он).

Виктор Макаров 1923 оной октябриин 26-да Электропередача тосхондо (мүнөө Москвагай можын Электрогорск хото) ажалша айлай гэр бүлэдэ түрэһэн намтартай. Серпухово хотын бүд нэхэлгын техникум дүүргээ. Макаров 1941 оной август һарада Ажалшад-Таряашадай Улаан Сэрэгтэ алба хэхэеэ татагдаһан байна. 1942 оной сентябрь һараһаа — Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай фронтнуудта. Закавказай, Хойто Кавказай, 1-дэхи ба 2-дохи Украинска фронтнуудай байлдаануудта хабаадалсаа. Тэрэ 1942 оной сентябриин 13-да ба 1943 оной ноябриин 18-да шархатаһан байна[1]. 1943 ондо бага зэргын лейтенантнуудай курснуудые дүүргээ. 1944 ондо Зүблэлтэ Холбооной коммунис намай ВКП(б)-н бүридэлдэ гэшүүн боложо ороһон байна[2].

Тэрэ 1943 оной сентябриин 26-29-эй үдэрнүүдтэ Темрюк хотын түлөө болон тэрэл жэлэй октябриин 4-дэ Голубицкая тосхоной түлөө болоһон байлдаануудта анха түрүүшынхиеэ шалгарһан байна. Тэрэ үедэ бага зэргын лейтенант Виктор Макаров буудалгын 316-дахи дивизиин, буудалгын 1077-дохи полкын, буудалгын 1-дэхи батальоной автоматчигуудай взвод захиржа байгаа. Темрюк руу дүтэлжэ ябатараа, Макаровай взвод дайсанай ехээр бэхижүүлэгдэһэн хамгаалалга дабажа, дайсанай гүнзэгы ута һубаг (траншей) руу нэбтэрэн ороһон байна. Тулалдаанда Макаров дайсанай 7 сэрэгшэд болон офицернүүдые усадхаа. Энэ байлдаанда шалгарһанайнгаа түлөө 1943 оной октябриин 27-ной буудалгын 316-дахи дивизиин № 08/н гэһэн дугаарай захиралтаар Макаров Улаан Одоной орденоор шагнагдаа[1].

1943 оной декабрьта Макаров рото ударидажа ябаа. 1943 оной декабриин 26-да Украинын ССР-эй Житомирой можын Радомышлиин аймагай Бага Рача тосхоной түлөө байлдаанай үедэ Макаров ротынгоо дайсанай хамгаалалгада дүтэлжэ ерэхэдэнь, добтололгодо үргэжэ, эршэмтэй түргэн добтолгоор дайсанай хамгаалтын шугам сүмэ сохижо, тосхон сүлөөлһэн байна. Байлдаанай үедэ тэрэнэй рота 2 эбдэрээгүй ашаанай машина болон 1 сэрэгэй техникэтэй тэргэ эзэлэн абаһан байна. Тус байлдаанай үедэ Макаров дайсанай 5 сэрэгшэдые алаад, нэгэ унтер-офицерые мэдэлдэ абаа. Армиин № 08/н гэһэн дугаарай 1944 оной январиин 31-эй захиралтаар Макаров Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнай 2-дохи шатын орденоор шагнагдаа[1].

Ахамад лейтенант Виктор Макаров 1944 оной декабрьта 2-дохи Украинска фронтын 46-дахи армиин буудалгын 316-дахи дивизиин буудалгын 1077-дохи полкын ротоор захиржа байгаа. Венгри сүлөөлжэ байха үедөө илгарһан[2].

1944 оной декабриин 5-да Макаров Будапешт хотоһоо урда зүгтэ оршодог Тёкёль һуурин шадар Дунай мүрэниие түрүүшынхидэй тоодо гаталжа гараа. Тэрэнэй рото дайсанай гүнзэгы ута һубаг руу орожо, дайсадые тэндэһээ дайлалдажа диилээд, плацдарм эзэлээ. Байра һуурияа бэхижүүлжэ абаад, рото дайсанай ябаган сэрэгэй болон танкын хубинуудай 16-н угтан-добтололго гэдэргэнь сохиһон байна. Тус байлдаанай үедэ рота дайсанай 120-ёод сэрэгшэдые болон офицернүүдые, мүн 5 пулемёдуудые үгы хээ. Макаровай ротын сэрэгэй ябуулганууд бүхы батальоной амжалта туйлалгада нилээдгүй хубита оруулаа бшуу[1].

СССР-эй Дээдын Зүблэлэй Президиумэй 1945 оной мартын 24-эй Зарлигаар ахамад лейтенант Виктор Макаровта Ленинэй орден, Алтан Одоной медаль барюулагдажа, Зүблэлтэ Холбооной Баатар гэһэн үндэр нэрэ зэргэ олгогдоо һэн[2].

Смоленскын шэнэ хүүр газарта Макаровай булаша

Дайнай дүүрэһэнэй удаа Макаров Зүблэлтэ Сэрэгтэ албаяа үргэлжэлүүлээ. Сэрэгэй багшанарай дээдэ һургуули 1949 ондо дүүргээ[2]. Зургаан жэлэй туршада Саратовай училищида ажаллаа, удаань Шэтэ можын Безречная станцида батальоной штабай даргаар хүдэлмэрилөө. 1959 ондо Забайкалиин сэрэгэй тойрогой захирагшын захиралтаар Буряад-Монголой мал эмнэлгын дээдэ һургуулиин тусхай бэлэдхэлэй таһагта багшын тушаалда томилогдоо[3].

1960 онһоо Смоленск хотодо ажаһуужа, сэрэгэйнгээ алба хааһан байна[4]. Макаров 1970 ондо полковнигой нэрэ зэргэтэйгээр сэрэгэй нөөсэдэ табигдаа[2]. Смоленск можын эрхэтэнэй хамгаалалгын курснуудэй түбэй нэгэдэхи орлогшоор хүдэлөө[5]. Тэрэ 1994 оной январиин 28-да наһа бараад, Смоленск хотын Шэнэ хүүр газарта хүдөөлүүлэгдээ.

  • Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай I шатын орден
  • Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай II шатын орден
  • Улаан Одоной орден
  • хэдэн медальнуудаар шагнагдаа[2].
  1. 1 2 3 4 Материалы сайта «Подвиг народа».
  2. 1 2 3 4 5 6 Макаров Виктор Степанович. AZ Library. 2012-06-27 үдэртэ хандаһан.
  3. Л. А. Зайцева, С. А. Лесков, Н. В. Тумурхонова Поколение победителей // ФГОУ ВПО "Бурятская ГСХА им. В. Р. Филлипова — Улан-Удэ: Изд-во БГСХА им. В. Р. Филиппова, 2010. стр. 302—306.
  4. И.Н. Беляев.. Макаров Виктор Степанович. [1]. 2012-06-27 үдэртэ хандаһан.
  5. Учебно-методический центр ГО и ЧС Смоленской области. [2]. the original on 2012-09-27 2012-07-04 үдэртэ хандаһан.
  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2
  • Петрухин В. С. На берегах Дуная. М., 1974. / стр. 60—61.
  • Полем боя испытаны. М., 1981. / стр. 39—44.