Лев Толстой

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Лев Толстой
portrait
Ажал үйлэ: шүлэгшэ, уран зохёолшо, зүжэгэй зохёолшо, философ
Түрэһэн үдэр: 28 августын (9 сентябриин) 1828 оной[1][2][…]
Түрэһэн газар: Ясная Поляна,
Тулын можо,
Ородой эзэнтэ улас
Эрхэтэнэй харьяалал:
Наһа бараһан үдэр: 7 (20) ноябриин 1910 оной[2][5] (82 наһатай)
Наһа бараһан газар: Астапово,
Рязаниин можо,
Ородой эзэнтэ улас
Шагнал:

Гэгээнтэн Аннын Орден||Медаль «Севастополиин хамаалга ашаар»||Медаль «1853—1856 оной дайнайгаар дурасхал болгон»||Мүнгэн медаль «Севастополиин хамаалгынгаар дурасхал болгон»||Хүлээрэй медаль «Севастополиин хамаалгынгаар 50 оной дурасхал болгон»

Һургалта: Эзэнтэ Казанын Дээдэ Һургуули
Ажал хэһэн саг: реализм
Гарай үзэг: Leo Tolstoy signature.svg

Лев Николаевич Толстой (1828 оной сентябриин 9[хуушанаар августын 28], Ясная Поляна — 1910 оной ноябриин 20 [хуушанаар январиин 7], Астапово), гүн, ород зохёолшо, Петербургын ЭУА-иин сурбалжалагша гэшүүн (1873), хүндэтэ академик (1900). Эсэгэнь — Николай Ильич Толстой гүн (1794—1837), 1812 оной Эсэгын ороноо хамгаалгын дайнай хабаадалсагша; эхэнь — Мария Николаевна (1790—1830), түрэлхи обогоор Волконская. Толстой гэртээ һуралсаба; 1844—47 оной хоорондо Казаниин ехэ һургуулида һураба (шатые дүүргөөгүй). 1851 ондо тэрэнэй аха Н. Н. Толстой сэрэгэй алба хаажа байһан Кавказдахи Старогладковская хүдөөдэ ябаа. 1851 оной дэбтэртэнь тэрэнэй түрүүшын удха зохёолой бодолнууд («Үсэгэлдэрэйхи түүхэ» гэхэ мэтэ) элирэн гарана. Толстойе үхэтэр бэшэгдэһэн дэбтэр тэрэнэй түрүүшын удха зохёолой һургуули болобо. Толстой Кавказдахи үнгэрһэн гансаардаһан амидаралай хоер жэлэй хугасаа өөрынгөө һүнэһэнэй дэбжэлтэдэ шухала үүргые гүйсэдхэбэ гэжэ бодоо. Кавказда бэшэгдэһэн «Бага наһан» нэрэтэй тэрэнэй түрүүшын хэблэгдэһэн туужа (ород хэлэн Детство, «Современник» сэтгүүл, 1852, № 9) — хожом гараһан «Гүлмэр наһан» (1852—54) ба «Эдир наһан» (1855—57) туужатай хамта — өөрын намтар болохо «Хүгжэлэй дүрбэн шата» гэһэн романай үргэн нэгэ хэһэг байгаашье һаа, энэ романай һүүлшын хэһэг болохо «Залуу наһан» эсэстэ бэшэгдээгүй.

«Дайн ба энхэ» болон «Анна Каренина» гэһэн романуудые бэшэһэн ородой агуу зохёолшо, анархист байһан. Толстой Ородой Тула можын Ясная Поляна гэдэг эдэлэн газарта түрэжэ София Андреевна Берстэй гэрлэбэ.

Тэрэ Христосой шажантай ба хүсэн хэрэглэхэдэ эсэргүү байгаа. Тэрэнэй «Бурханай хааншлал танай дотор бии» гэһэн бүтээлэй хүн зондо үзүүлһэн нүлөөе Махатма Ганди болон Мартин Лютер Кингтэй зүйрлэжэ болоно. Тэрэ Астапово галта тэрэгэнэй буудал дээрэ 1910 ондо 82 наһатайдаа наһа бараба.