Эхын захяа
| Эхын захяа | |
|---|---|
| Эхын захяа | |
| 2015 ондо Улаан-Үдэдэ түрүүшынхиеэ хэблэгдэһэн номой гадар | |
| Жанр | туужа, үгүүлэлнүүд, очеркнууд, дурсалганууд |
| Эблүүлэн зохёогшо | Доржи Норбосампилович Сультимов |
| Эхэ бэшэгэй хэлэн | буряад |
| Бэшэгдэһэн һара үдэр | 2014 |
| Түрүүшынхиеэ хэблэгдэһэн һара үдэр | 2015 |
«Эхын захяа» (ород хэлэн дээрэ «Заветы матери»[1] — Оросой Холбоото Уласай габьяата зүжэгшэн, гүрэнэй Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн, соёл уралигай болон уран зохёолой талаар Буряад Уласай шангай хоёр удаа лауреат болоһон Доржи Норбосампилович Сультимовай[2] бэшэһэн туужа, үгүүлэлнүүд, очеркнууд болон дурсалгануудай согсолбори.
Согсолбориин түүхэһээ
Доржо Сультимовай энэ согсолбори 2014 ондо бүридхэн суглуулагдаад, олзын хэрэг эрхилэгшэ Б. Б. Бальжинимаевай үмсын хэблэлдэ 2015 ондо барлагдажа, Улас түрын типографида бүридхүүлэн суглуулагдаад, анха түрүүшынхиеэ ном болон, 700 хэһэгээр гарахадаа, уншагша олоной анхарал татаһан байха юм.
Тус согсолборидо нэгэ нэрэтэ туужа, үгүүлэлнүүд, дурсалганууд ороһон байна. Уран зохёолшо энэ номоо өөрынгөө хайрата эжы Бальжима Очировна Сультимовагай гэрэлтэ дурасхаалда зорюулһан байха юм. Номдо нэрэеэ үгэһэн туужа дотороо Эхын нангин гэрэлтэ дүрые үндэр дээрэ үргэжэ, сагай эрхэ байдалаар ажамидаралдань ушарһан орёо хүндэ бэрхэшээлнүүдые тэрэнэй дабажа, хүбүүгээ ажабайдалай үргэн замда гаргаһан тухай болон залуу үетэнэй хоорондохи харилсаан, инаг дуран тухай үнэншэмэ тодоор зохёогшо зураглана. Уран зохёол шэнжэлэгшэ, хэлэ бэшэгэй эрдэмэй доктор Е. Е. Балданмаксарова энэ зохёолые оршон үеын зохёолнуудай тоодо үндэрөөр сэгнэжэ, тус согсолборидо оруулагдаһан зохёолнуудынь «Байгал» сэтхүүлдэ толилогдоһон.
«Эхын захяа» согсолбориингоо түлөө Доржи Норбосампилович Сультимов 2016 ондо И. К. Калашниковай нэрэмжэтэ уран зохёолой шанда[3], 2017 ондо уран зохёолой болон урлалай һалбарида барюулагдадаг Буряад Уласай Гүрэнэй шанда хүртөө. «Эхын захяа» туужа болон үгүүлэлнүүдынь 2016 ондо монгол хэлэндэ оршуулагдаад,[4] Улаан-Баатар хотын номой хэблэлдэ хоёр удаа барлагдажа, уншагшадта хүрэһэн юм. 2024 ондо Буряад Уласай Үндэһэтэнэй номой сангай нюдэ муутай зондо зорюулагдаһан түсэлөөр «Эхын захяа» номоо зохёогшонь өөрынгөө хоолойгоор уншажа, миндаһан дээрэ буулгаад, аудионом бэлдэжэ, шагнагшадта дурадхаһан байна[5].
Согсолборидо оруулагдаһан зохёолнууд
Туужа
- Эхын захяа
Үгүүлэлнүүд
- Энхэрэл
- Ямпилай яндан ямаан
- Зүрхэнэй сохидол
- Айлшан басаган
- Нэрэтэ хоёр
- Хуушан бэшэгүүд
- Аса бухал
- Гармын нюуса
- Һанагдаагүй шиидхэбэри
- Тоогто сохюулба
- Хүндэтэй Шойндон
- Мэдэхэгүй
Очеркнууд
- Талын малша буряад
- Арадтаа туһатай хүн
- Өөрынгөө одон доро
- Дууша сэдьхэл
- Шэнэ үеын хүтэлбэрилэгшэ
Дурсалганууд
- Бурханһаа заяагдаһан бэлиг
- Арадайнгаа дунда мүнхэ нэрэтэй
- Зоной хүн юм һэн
- Сэдьхэлһээ баясажа ябадагби
Ажаглалта
- ↑ http://guide.bsu.ru/index.php/%D0%97%D0%B0%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%8B_%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8_:_%D0%BF%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%8C
- ↑ https://nomoihan.com/authors/2759/
- ↑ https://cbs-uu.ru/files/pdf/2021/%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D1%8B%D0%B5%20%D0%BB%D0%B0%D1%83%D1%80%D0%B5%D0%B0%D1%82%D1%8B%20%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D0%B8.pdf
- ↑ https://minkultrb.ru/news/medeesel/10191-ekhyn-zakhyaa-mongol-khelen-deere-kheblegdebe/
- ↑ https://buryad.fm/broadcast/6392/