Намгар

Намгар
Москвагай Хүгжэмэй байшанда 2008 оной ноябриин 13-да «Дэлхэйн бамба сэсэг» фестивальда
Гол мэдээсэл
Жанр	фолк-рок, фолк, фьюжн
Байгуулагдаһан жэл	2001 онһоо
Гүрэн	Орос Улас
Бии болоһон газар	Москва, Улаан-Үдэ
Хэлэн	буряад хэлэн
Бүридэл	Намгар Лхасаранова Евгений Золотарёв Геннадий Лаврентьев Алексей Баев Тимур Золотарёв
Урдань байһан хабаадагшад	Ж. Урантугс Х. Алтангэрэл Эрдэнэбал Жавхлан Мурат Женетль Вадим Шубин Булат Гафаров Николай Ксенофонтов
Официальный сайт группы «Намгар»
РУВИКИ.Медиа дахи Медиафайл

Намгар — дэлхэйн world ethno fusion маягаар наададаг Москвагай хүгжэмэй бүлэг ба 2001 ондо продюсер Артур Пилявинай байгуулһан («Квартал» бүлэг).

Намгар буряад, монгол арадуудай заншалта хүгжэм, дуунуудые, монгол арадай аман зохёолой удхын тайлбарилгануудые өөрын онсо маягаар гүйсэдхэнэ. Бүлгэмэй хүгжэмтэ зохёолнууд соонь буряад хатарай дуунууд (нэрьен ба ёохор), нааданай бэһэлигэй дуунууд, буряадуудай татаһан маягай дуунууд г.м. Түрүүшын жэлнүүдтэ тус бүлгэмэй зохёохы ажал ябуулга һэргэн мандалгын шэнжэтэй байгаа: һайнаар дуулдадаг зэмсэгүүд болон заншалта хүгжэмтэ зохёолнууд хэрэглэгдээ.

2007-2008 онуудта тус бүлэг мүнөө үеын хүгжэмэй уран зохёолнуудай дүй дүршэл хараадаа абан, заншалта аялгануудые ба үгэнүүдые хэрэглэн, шэнэлэгдэһэн хүгжэмтэ зохёолоо бии болгоһон байна.

Хабаадагшад

Гол хабаадагшад — Намгар Лхасаранова (дуулаан), Евгений Золотарев — чанза (гурбан утаһатай шэмхүүр хуур). Улаан-Үдэдэ ажаһуудаг, олон тоото монгол, буряад хүгжэмшэдтэй суг ажалараа мэдээжэ, олон зэмсэг дээрэ наадагша монголой эргэн болохо Балданцэрэнгийн Баттувшин диск дээрэ бэшэлгэнүүд соонь, зарим тоглолтонуудтань тэдэндэ хамтардаг һэн. Нилээд удаан саг соо энэ бүлгэм 4 хүнһөө бүридэһэн: Намгар Лхасаранова, Евгений Золотарев, Ж. Урантугс (Монгол) — ятак (Алас Дурнын цитра), дуулаан ба Х. Алтангэрэл (Монгол) — морин хуур, дахажа дуулаан, хоолойгоо шахажа дуулалга. 2003 онһоо 2008 он болотор Намгар, Е.Золотарев хоёрһоо болон хаа-яа Баттувшинай хабаадалгаһаа гадна бэшэ бүлэгэй бүридэл ехээр хубилһан байна.

Түүхэ

Namgar «Нүүдэлшэдэй дуун—2012»

Намгар Лхасаранова 1980-аад онуудай дунда үеһөө буряадай заншалта хүгжэмэй зохёолнуудтайгаар уласхоорондын фестивальнуудта хабаададаг байһан. Ехэнхидээ тэрэнэй тоглолтонууд гансаараа дуулалга гү, али иимэ бүридэлөөр үнгэрдэг һэн: Намгар — дуулаан, ятак, Евгений Золотарев — чанза. Хэдыхэн сагай туршада соо энэ хүгжэмтэ зохёолнууд Намгарай джазда болон Буряадай ба нютаг можын арадай хүгжэмдэ тайзанай алдар сууда нэмэлтэ болодог һэн. Намгар Лхасаранова Евгений Золотарев хоёр 2000 ондо хүгжэмэй зохёолшо, мэдээжэ продюсер, «Квартал» бүлгэмэй байгуулагша Артур Пилявинтай танилсажа, үндэһэн хүгжэмэй бүлгэм байгуулха гэжэ шиидэбэ. Монгол хүгжэмшэд Урантугууд, Алтангэрэл гэгшэд тэдэндэ хамтаран оролсобо. Москвагай дизайнер Юрий Балашов өөрынгөө зохёон бүтээһэн шууяатай зэмсэг — коряга хэрэглэн, бүлэгтэй хамта хэдэн тоглолтонуудта хабаадажа, түбэдэй дууладаг аяганууд болон сохилтотой зэмсэг дээрэ наадаһан байна. Бүлгэмдэ элдэб сохилтотой зэмсэгшэд болон хэнгэрэг сохигшод оролсоо.

«Намгар» Москвагай клубуудта 2001 оной март һараһаа тоглолтонуудаа харуулжа эхилээ. Норвегиин «Ридду Ридду» фестивальда 2001 оной июль һарада хамталиг ошоһон байна. 2001 оной сентябрь һарада «Намгар» бүлгэм «Арбан Годли» гэжэ дуу «Аквариум» бүлгэмтэй хамта бэшэжэ абаһан юм (хэблэгдээгүй).

Тус бүлэг М1 каналда Александр Гордоной «Хмурое Утро» гэһэн дамжуулгада болон Дмитрий Дибровой «Реальная музыка на ORT» гэһэн дамжуулгада, «Серебряный дождь», «Р1» болон «Маяк» радионуудта гараһан байна. Тэдэнэр 2001 оной намарһаа 2002 оной эхин болотор Москва болон Санкт-Петербург хотонуудта Даши Намдаковай үзэсхэлэнгүүдтэ хэдэн тоглолтонуудые харуулаа.

Даши Намдаковай үзэсхэлэнгүүдтэ табигдаһан тоглолтонууд, мүн тиихэдэ «Ридду Ридду» руу аяншалганууд удаадахи жэлнүүдтэ үргэлжэлһөөр байгаа. Зүжэгшэдэй түбэй байшанда, Хүгжэмэй байшанда болон бусад Москвагай талмайнууд дээрэ олон тоглолтонууд хойно хойноһоонь үнгэрэһэн байха юм.

«Намгар» бүлгэм 2005 ондо Малазида үнгэрһэн «Rainforest world music festival» гэһэн дэлхэйн хүгжэмэй фестивальда хабаадаа. Энэл жэлдэ «Ридду-Ридду» фестивальда Норвеги руу үшөө нэгэ аяншалга боложо, Евгений Золотарев Намгар Лхасаранова хоёр Орос гүрэндэ үнгэргэгдэдэг «Ридду Ридду» фестивалиин түлөөлэгшэд боложо, ород арадай бүлгэмүүд тухай мэдээсэлнүүдые, фестивальда аяншалга эмхидхэхэ үүргэтэй болоо.

«Намгар» 2006 ондо «Б2» клубта Дмитрий Дибровой «Просвет» гэһэн фестиваль-дамжуулгада тоглолто гаргаа (тоглолтонь Нэгэдэхи каналаар дамжуулагдаа).

2007 ондо «Намгар» бүлгэм «Шарк Тароналари» фестивальда (Узбекистан-да) хабаадаа.

2006—2007 онуудай һүүл багаар хүгжэмэй зохёолшо Алексей Айги «4’33» бүлэгтэеэ Намгарые Леонид Юзефовичэй «Князь ветра» гэжэ повесть дээрэ үндэһэлэн Сергей Газаровай «Сыщик Путилин» гэһэн олон хубиһаа бүридэһэн уран һайханай фильмдэ хүгжэм буулгахыень Намгарые оролсуулаа, юундэб гэхэдэ, киногой хахад хубинь Монголдо болоно. 2007 оной апрель һарада кинобэшэлгэ дүүргэгдэжэ, «Князь Ветра» гэһэн тусгаар альбом болгогдожо гараа.

Уданшьегүй Айги «Намгар» бүлгэмые удаадахи саундтрек дээрэ хүдэлмэридэ оролсуулаа, Иван Соловьевой «Старшая жена» гэһэн фильмдэ хабаадуулба (хэблэгдээгүй).

2008 оной июнь һарада «Намгар» бүлгэм Канадада үнгэрһэн «Alianait Art Festival» гэһэн уран һайханай фестивальда хабаадаа.

2008 оной байдалаар Намгар Лхасаранова болон Евгений Золотарев хоёрһоо гадна Эрдэнэбал Жавхлан (Монгол) (морин-хуур), Москвагай хүгжэмшэн Николай Ксенофонтов («Квартал» бүлгэмдэ байһан) (сохилто зэмсэгүүд) гэгшэд бүлгэмэй бүридхэлдэ ороһон байна. Намгар Лхасаранова шэнэ бүридэлдэ гол дуулагшаар үлэнэ, мүн ятаг, варган дээрэ наададаг.

2008 оной ноябриин 13-дэ Намгар Лхасаранова, Евгений Золотарев, Эрдэнебал Жавхлан гэгшэдһээ бүридэһэн «Намгар» бүлэг Москвагай Уласхоорондын хүгжэмэй байшан соо соёлой уулзуурнуудта зорюулагдаһан «Дэлхэйн бамба сэсэг» гэһэн фестивальда Алексей Айги болон «4’33» гэһэн бүлэгтэй суг, өөрынгөө хүгжэмтэ зохёолнуудые болон шэнэ академическэ хүгжэмэй ниилэл харуулжа үргэн харагшадай урда наадаяа табяа. Тоглолой шухала агшан хадаа ганса гансаараа дууладаг хоёр дуушадай хослон дуулалга болоо: гурбан сагай туршада үргэлжэлһэн тоглолтын түгэсхэлэй хубиин эхиндэ морин-хуур дээрэ наадаһан Жавхлан болон хилгааһан хуур дээрэ наадаһан Алексей Айги хоёрой нэмэлтэ хүгжэмэй дахалдуулгагүй хослон дуулалга болобо.

«Намгар» бүлгэм 2012 ондо Буряад орондо үнгэрһэн «World music» «Голос кочевников» гэһэн уласхоорондын хүгжэмэй фестивальда хабаадаа.

Тэрэ 2015 ондо «The Spirit of Tengri» гэһэн мүнөө үеын үндэһэ яһатанай хүгжэмэй уласхоорондын фестивальда хабаадаа. Бүлгэм 2005 онһоо хойшо эдэбхитэйгээр бүхы дэлхэйгээр нааданай аянда ябаһан байна.

Дискографи

Норвегиин «Ридду Ридду» фестиваль 2001 оной июль һарада ойн баярай CD диск гаргаа. Тэрээн соонь Намгар Лхасарановагай өөртөө ятаг дээрэ дахалдан хүгжэмдэжэ, гансаараа гүйсэдхэдэг «Намгар live» трек — «Нангин Нангин» гэһэн дуутай оруулагдаа. Тэрэ CD диск дээрэ «Hedningarna», «Wimme Saari», «Сайнхо», «: en:Mari Boine|Mari Boine», «Чиргилчин», «Сабжилар» гэһэн болон бусад гүйсэдхэгшэдэй найруулгануудтай хамта тэрэнэй дуун дурадхагдаа бшуу.

Шэнэ бүлгэмэй альбомдо орохо дуунуудай материал бэлдэхэ ажал Артур Пилявинай ашаар 2002 оной январь һарада эхилһэн байна. Теэд Артур Пилявинай наһа бараһанһаа боложо тус альбом дээрэ ажал ябуулга зогсоогдоһон байна.

«Хатар» гэһэн бүлгэмэй түрүүшын альбом «Sketis Music» лейблэй оролдолгоор 2003 оной октябрь соо бии болоо. Олон янзын хүгжэм дуунай янзануудые дурадхаһан, тиихэдэ Даши Намдаковой зурагтай дээдын уран һайханай гадарай ашаар мүншье анхарагдаһан байха юм.

Улаан-Үдэдэ хэблэгдэһэн «Сагаалган 2007» гэһэн буряад хүгжэмэй Шэнэ жэлэй суглуулбарида Намгарай 1 трек: «Ганга нуурай гургалдай» ороһон байна.

«Намгар» бүлгэм «Князь ветра» (Alexei Aigui / The Prince Of The Wind. Ансамбль 4’33", Moscow Film Orchestra, 2008) гэһэн саундтректэй Алексей Айгиин диск дээрэхи гурбан зохёолдо жэнхэни монгол абяа оруулна.

2009 ондо буряад хүгжэм болон мүнөө үеын хүгжэмэй маягуудые ниилүүлһэн хэдэн туршалгануудтай бүлгэмэй шэнэ программатай хоёрдохи альбом дээрэ ажал дүүргэгдэбэ. Гадар хальһан дээрэ мүн лэ Даши Намдаковай дүрэ зурагтай диск октябриин эсэстэ «Nomad» («Кочевник») гэһэн гаршаг доро гараһан байна.

Альбом бэшэлгэдэ Евгений Золотарев, Жавхлан, Сергей Клевенский, Булат Гафаров, Игорь Джавад-Заде болон бусад хүгжэмшэд хабаадаа.

2012 оной сентябрь һарада Намгарай «The Dawn of the Foremothers» гэһэн шэнэ альбом дээрэ хүдэлмэри дүүргэгдэбэ. Альбомой бэшэлгэ Германида (Ганновер) «HORUS Studio» гэһэн газарта болоо. Продюсерынь — Маркус Ройтер. Benni Schäfer, Tobias Reber, Alex Anthony Faide, Влад Оборонко, Энхжаргал Дандарваанчиг гэгшэд мүн лэ энэ альбомой бэшэлгэдэ хабаадаһан байна.

2014 ондо Норвегидэ гараһан «Nordic Namgar» гэһэн диск Норвегиин суута хүгжэмшэн, хүгжэмэй зохёолшо Оле Йорн Мюклебуст бүтээһэн байна

Альбом бэшэлгэдэ хабаадагшад: Namgar Lhasaranova (vocals), Niillas Holmberg (vocals), Ole Jørn Myklebust (trumpet, xaphoon, vocals), Fredrik Ellingsen (guitar, electronics), Kjetil Dalland (bass), Herman Rundberg (drums, percussion), Evgeny Zolotarev (chanza)

Ажаглалта

Ном зохёол

1. Богатов, Петр. Московский успех бурятской этномузыки // Информ Полис № 14 (497) jn 10 апреля 2002.
2. Гольденцвайг, Григорий. Самодержцы пустыни // Журнал АФИША № 74, февраль-март 2002
3. Newyear, Tristra. Crossing Borders: Buryat Traditional Music in the Post-Soviet Era // Harvard Asia Quarterly, Winter 2000, Vol. IV, No.1

1. О. П. Лешев, журнал"Буквица"Канада. Ванкувер.рассказ о Намгар
2. Наталия ЛЯЛИНА."Академия на курьих ножках"ритмы монгольских кочевников в мультикультурном Сиэтленедоступная ссылка
3. Константин Куц,Моковский Комсомолец Намгар 10 летнедоступная ссылка
4. 25 ноября 2009, [«Аргументы Недели», Наталья СТРЕБНЕВА."Наследница бескрайних степей"

1. Friday, August 27, 2010 The Epoch Times Cloud weaves Mongolian folk with American rock
2. By JENNY UECHI | Published: JULY 20, 2010 Keeping tradition alive through musicнедоступная ссылка
3. Юлия Горячева,29 июля 2011. «Частный корреспондент»[1]

Ссылкэнүүд

• Официальный сайт группы «Намгар»
• NAMGAR on MySpace Music
• Namgar on Red Orange Arts Agency