Гастроэнтерит
| Үбшэнүүдэй олон уласай ангилал (МКБ-10; ICD-10) | ||
|---|---|---|
| A02.0 | Сальмоноллёзой энтерит | |
| A08.0 | Ротавирусай энтерит | |
| A09 | Халдабарита гастроэнтерит ба колит | |
| J10.8 | Ондоо элирхылэлтэй хэжэг, вирус тодорхойлһон | |
| J11.8 | Ондоо элирхылэлтэй хэжэг, вирус тодорхойлһонгүй | |
| K52 | Халдабаригүй гастроэнтерит ба колит | |
| ICD-10 онлайн (2019 оной ДЭМБ-ын хубилбари) | ||
Гастроэнтерит гү, али халдабарита һуулгалта гээшэ хотые ба нарин гэдэһые нүлөөлдэг гэдэһэ доторой үрбисэл юм.диарей (һуулгаха), бөөжэхэ ба хэбэлэй хэһэгээр үбдэхэ юм.халууржа, эршэм хүсэгүйдэжэ ба шэнгэн алдажа болоно.[3][4] Энэнь хоёр һараһаа бага хугасаа үргэлжэнэ.[1] «Хотодын хэжэг» ходо нэрлэдэгшье һаа, тус үбшэн хэжэгтэй ямаршье холбоогүй .[5]
паразит ба мөөгэнсэрэй халдабари гастроэнтеритые ушаруулжа болоно.ротавирус хадаа эгээн хүнды үбшэнэй ушар мүн.норовирус ба Campylobacter түгээмэл ушар байна.[8][9] Зохидгүй бэлдэгдэһэн хоолые эдеэһэнэй, бузарааһан уһа ууһанай гү, али халдабари абаһан хүнтэй холбоо бариһанай ушар бии боложо байна.[3] Диагнозые баталхын тулада шэнжэлэлгэ хэхэ хэрэггүй.[3]
Үбшэниие һэргылхын тулада мылэтэйгээр гар угааха, сэбэр уһан ууха, хүнэй хог хаяагдалые зүб аргаар усадхаха ба һүнэй холисооор хүхүүлхэ хэрэгтэй.ротавирус вакцина үгэхэ зүблэжэ байна.Цинк нэмэлтые хүүгэдтэ зүблэжэ байна.Антибиотик юрэнхыдөө хэрэггүй байна.[11]
2015 ондо гастроэнтеритэй хоёр миллиард тохёолдолнууд 1,3 сая үхэлнүүдтэ хүргэбэ.хүгжэдэг дэлхэйн арад зон олоор үбдэбэ.иммунитет бии болоно.[17]
Шэнжэ шанар ба шэнжэ тэмдэгүүд
Гастроэнтеридэй шэнжэ шанар ба шэнжэ тэмдэгүүд иимэ.[18]
Бактериин ба вирусай этиологитой
- Ротавирус гастроэнтерит (хүүгэд): эхин үедэ хүйтэ абалгын шэнжэ тэмдэгтэй, һүүлдэнь 2-3 хоног бөөжэхэ, 3-5 хоног диарей абаха.
- Норовирус гастроэнтерит (наһаа хүсэһэн зон): 1-3 хоног бөөжэхэ, диарей абаха, хэбэл үбдэхын һүүлээр өөр һайжаруулха.
- Сальмоноллёз: 6-72 саг инкубациин хугасаанай һүүлдэ бөөжэхэ, диарей абаха, халуурхын дараа һайжаруулха.
- Vibrio-энтерит хүнэһэнэй хорлолго: бузарааһан уһа ууһаар 2-48 сагай һүүлдэ диарей. Диилэнхидээ эмнэхэгүйгөөр эдэгэхэ.
- Стафилококк хүнэһэнэй хорлолго: 1-8 сагай инкубациин хугасаа үнгэрһэн һүүлдэ хүнды бөөжэхэ, дотор муудаха, диарей. 1-3 хоног һүүлдэ өөр һайжаруулха.
Халдабарита этиологитой
- Гэдэһэнэй хүнэһэнэй хорлолго: 1-3 үдэрэй инкубациин хугасаа үнгэрһэн һүүлдэ уһа мэтээр бааха. Диилэнхидээ халууралтай, 3-7 хоног һүүлэ һайжаруулха.
- Шигеллёз: 1-7 үдэрэй инкубациин хугасаа үнгэрһэн һүүлдэ шуһатай залхагаар бааха, халуурха, бөөжэхэ, хэбэл үбдэхэ шэнжэтэй.
- Балнад: халдабари абахын һүүлдэ 1-2 долоо хоногой үнгэрһээр халуурха, хэбэл үбдэхэ, дэлюун ехэдхэхэ, дэмырхэ, делирий.
Экологиин ба генетикын этиологитой
- Үрбисэлтэ гэдэһэнэй үбшэн: Кроной үбшэн (үе үе болоод үзэгдэдэг диарей, халууралта), НЯК (дабтадаг шуһатай бааһан, диарей, гэдэһэ үбдэхэ).
Зүүлтэ
- ↑ 1,0 1,1 (2015) Clinical infectious disease, Second. ISBN 9781107038912.
- ↑ Singh, Amandeep (July 2010). «Pediatric Emergency Medicine Practice Acute Gastroenteritis — An Update». Pediatric Emergency Medicine Practice 7 (7).
- ↑ doi:10.2147/IDR.S12718. PMID 24194646.
- ↑ (2014) Ferri's Clinical Advisor 2015: 5 Books in 1. Elsevier Health Sciences. ISBN 9780323084307.
- ↑ (2013) The microbial challenge : a public health perspective, 3rd, Burlington, Mass.: Jones & Bartlett Learning. ISBN 9781449673338.
- ↑ 6,0 6,1 (2006) Textbook of therapeutics : drug and disease management, 8., Philadelphia, Pa. [u.a.]: Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 9780781757348.
- ↑ doi:10.1016/S1473-3099(11)70253-5. PMID 22030330.
- doi:10.3390/ijerph8041141. PMID 21695033.
- doi:10.1038/nrgastro.2011.191. PMID 22025030.
- ↑ Webb, A (April 2005). «Acute gastroenteritis in children.». Australian Family Physician 34 (4): 227–31. PMID 15861741.
- doi:10.1016/j.cmi.2015.03.002. PMID 25769427.
- ↑ (8 October 2016) «Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015.». Lancet 388 (10053): 1545–1602. PMID 27733282.
- ↑ (8 October 2016) «Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015.». Lancet 388 (10053): 1459–1544. PMID 27733281.
- ↑ Webber, Roger (2009). Communicable disease epidemiology and control : a global perspective, 3rd, Wallingford, Oxfordshire: Cabi. ISBN 978-1-84593-504-7.
- doi:10.1016/S0140-6736(13)60222-6. PMID 23582727.
- ↑ (2010) “Chapter 93”, Mandell, Douglas, and Bennett's principles and practice of infectious diseases, 7th, Philadelphia, PA: Churchill Livingstone/Elsevier. ISBN 0-443-06839-9.
- doi:10.2174/157489111794407877. PMID 21210762.
- ↑ http://ansan.kumc.or.kr/info/disease/healthDiseaseInfoView.do?BOARD_ID=S001&BNO=313
Ном зохёол
- Гастроэнтерит — статья из Большой медицинской энциклопедии
- Лорие И. Ф., Болезни кишечника, М., 1957.
- Стандарт медицинской помощи больным хроническим гастритом, дуоденитом, диспепсией. Утвержден Приказом Минздравсоцразвития от 22.11.2004 N 248
- Singh, Amandeep (July 2010). «Pediatric Emergency Medicine Practice Acute Gastroenteritis — An Update». Emergency Medicine Practice 7 (7).
- Dolin, [edited by] Gerald L. Mandell, John E. Bennett, Raphael (2010). Mandell, Douglas, and Bennett's principles and practice of infectious diseases, 7th, Philadelphia, PA: Churchill Livingstone/Elsevier. ISBN 0-443-06839-9.