Береснев Григорий Ефимович

Рувикидэ иимэ обогтой ондоо хүнүүд тухай үгүүлэлнүүд бии Береснев.

Береснев Григорий Ефимович
Түрэһэн һара/үдэр	10 (23) фералиин 1916 оной
Түрэһэн газар	Косиха һуурин[d], Барнаулай хушуун[d], Томскын можо, Ородой эзэнтэ улас
Наһа бараһан һара/үдэр	1944 оной июниин 26(1944-06-26) (28 наһатай)
Наһа бараһан газар	Витебскэ можын, Бешенковичскэ аймагай, Улла һуурин
Хамаадал	СССР
Сэрэгэй түрэл янзань	ябаган сэрэг
Алба хэһэн жэлнүүд	1943 он—1944 он
Нэрэ зэргэ
Дайн/байлдаан	Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайн
Шангууд ба шагналнууд

Береснев Григорий Ефимович — Ажалшад-Таряашадай Улаан Сэрэгэй — улаан сэрэгшэ, Эсэгэ Ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда хабаадагша, Зүблэлтэ Холбооной Баатар (1945).

Намтар

Слюдянка хотын вокзал

Григорий Береснев 1916 оной февралиин 10-да (шэнэ маягаар февралиин 23-да) Косиха һууринда (мүнөөнэй Алтайн хизаарай Косихинска аймаг) санаартанай гэр бүлэдэ түрэһэн юм. Ород яһатан, намай гэшүүн бэшэ. Гэр бүлэнь 1931 ондо нюдарган баян гүүлэжэ бүхы зөөриёо хаһан абалгада ороод, һуури газарһаань гаргагдажа, Амар мүрэнэй Свербиево тосхон зөөжэ ошоһон байна. Тэрэ модошо дарханаар хүдэлдэг һэн. 1932 онһоо Сахалинай можын Александровск хотодо ажаһуугаа, тэндэһээ Буряад-Монголой АССР-эй Загарайн аймагай Шэнэ хүрбэ тосхондо зөөжэ ерээд, машинно-тракторна станцида түмэршэ дархан болоһон байна. Байгалай урда эрьедэ, Слюдянка хото руу 1935 ондо нүүжэ ерээ. 1935 онһоо 1942 он болотор үйлэдбэриин ууралай тогооной зуухын пеэшэ түлигшэнөөр, удаань Слюдянкын станциин деподо паровозой пеэшэ түлигшэнөөр хүдэлөө.

Дайн

1943 оной ноябрь hарада Ажалшад-Таряашадай Улаан Армида алба хэхэеэ ошоо. Тэрэ һайн дураараа сэрэгтэ татагдаа. 1943 оной ноябрь һараһаа 1944 оной апрель болотор тусхай һуралсал гараа. 1944 оной апрель һараһаа Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай фронтнуудта, 1-дэхи Балтиин фронтын торгон сэрэгэй 6-дахи армиин, Демидовэй буудалгын 270-дахи дивизиин, торгон сэрэгэй тагнуулшанаар алба гараа.

Слюдянка хотын ДЭПО

Калининска болон 1-дэхи Балтиин фронтнуудта дайлалдаа. Баруун Двина мүрэн дайлалдан гаталха болон Белорусь ССР-ые сүлөөлхэ үенүүдтэ шалгарһан байна.

Генерал И. Ф. Федюнькинай буудалгын корпус Баруун Двинада эршэмтэй түргэн гаража, Улла тосхоной газар дэбисхэр дээрэхи плацдарм эзэлэн абаха тухай захиралта абаа. Тэрэ Витебскын зүг руу манай добтолгын урагшатай ябахын тулада ехэ удха шанартай байгаа. Баруун Двинын урда тээ 1-дэхи Прибалтикын фронтын сэрэгүүдэй удаарха болобол Минск тээшэ амжалтатай урагшаа дабшажа ябаһан 3-дахи Белоруссиин фронтын сэрэгүүдые хүндэ байдалда оруулха һэн.

1944 оной июниин 24-дэ корпусай хубинууд сүмэрэн гаралга хэжэ эхилээ. Г. Е. Бересеневэй дайлалдажа ябаһан Девидоскэ 270-дахи дивизи корпусай түрүүдэ ябаба. Дайлалдаашад уһа гол руу ошохо замдаа нилээдгүй бэрхэшээлнүүдые тэсэбэ. Үргэлжэ намагтай газар дабажа гараха баатай болоо, үшөө тиихэдэ артилеринь хойнтобо. Голдо хүрэхэ зам руу һуурин нютагууд үсөөн байгаа, зүгөөр тэрэ һуурин бүхэндэ фашистнуудай бүлэгүүд үлэһэн байжа, тэдэнтэй тулалдаанууд ходо болоһон байна.

Тиигэжэ хүндэ хүшэр дабалга гаража, тулалдаануудһаа ядарһан сэрэгшэдэй Баруун Двинын уһанай нюрууда гарахадань, нүгөө эрьедэ һуури эзэлжэ үрдиһэн гитлеровецүүд хүсэтэй, эмхитэй буудалгаар тэдэниие угтаба.

Бересеневэй ябаһан бүлэг сэрэгшэдые Баруун Двина мүрэниие эгээн түрүүн гаталха хэрэг хүлеэжэ байгаа. 1944 оной июниин 26-най үглөөгүүр болобо.

Фашистнуудай шанга буудалга доро сэрэгшэд гол тээшэ зам барижа, булангиртай уһа руу орожо тамарба. Баруун Двинын намагтай баруун эрьеһээ гаталалга хэжа ябаһан сэрэгшэдые, фашистнууд һайнаар бэхижүүлэгдэһэн, үндэр дээрэ һуугаад, бүхы газар нютаг, уһа гол буугай гал доро барижа байһан ушарһаань Улаан Армиин сэрэгшэдэй байдал ехэ хүшэр, орёо болоо бшуу. Энэ газарта сүмэрэн гаралга хэхэ гээшэ гэнтэ шэлэгдээгүй. Баруун Двинын зүүн эрьеhээ хоёр модоной зайда Ула тосхоной газарта дайсанай аэродром байhан, тиимэһээ энэл газарта гол добтололго болохо гэжэ фашистнууд этигэхэ ёһотой байгаа. Дайсанай анхарал хадууруулжа һамаарааха гэһэн түсэб манай сэрэгшэдэй урда байба, тиигэбэл 3-дахи Белорусска фронтын танкын сэрэгүүд хойто һүнинь понтоноор дээшээ үнгэржэ гараха аргатай болохо.

Баруун Двинын бүрилдүүлэгдэһэн газарта

Береснев нэгэдэхи бүлэг соо байгаа. Тэрэнэй урдань нэгэ гартаа буугаа бариһан, нүгөө гараараа түргэ түргөөр һэлүүрдэжэ байһан хоёр дайшалхы сэрэгшэд тамаржа ябаба. Григорий уһан соо өөрынгөө хүсэндэ лаб этигэлтэй тамарба. Аяар холын Сахалин дээрэ загаһа барилгада олоһон дүй дүршэлынь эндэ хэрэгтэй болоо. Эрье дүтэ дүтэ боложол байна. Теэд урдань гансахан лэ сэрэгшэ тамаржа ябана, хоёрдохинь харагданагүй. Тиигэжэ байтараа түрүүшынхинь хоёр гараа үргөөд, долгиндо абтажа үгы болошобо. Тиигэжэ гансаараа үлэһэн рядовой Береснев эгээл түрүүн дайсанай эрьедэ гаража, хэбтээд автомат буугаараа буудалга хэжэ эхилээ. Тэрээндэ хойно хойноһоонь нойтон, эсэшэһэн сэрэгшэд ниилэжэ ерэбэ. Тэдэнэй зургаан хүн болоходонь, Григорий хашхарба: «Урагшаа!- Дайсан тээшээ!»

Барнаул хотодо байһан дурасхаалай хүшөө

Тэдэнэр гүйдэлөөр окоп руу орожо, фашистнуудтай гар гараараа тулалдаба. Сибириин Григори 6 гитлеровецүүдые штык болон гар боомбоор алаһан байна. Түрүүшын окоп эзэлээд, тэрэнэйэй бүлэг сэрэгшэд хоёрдохи окопой түлөө тэмсэжэ эхилбэ. Теэд эгээл энэ сагта дайсанай һомон Бересневые тудхааба. Тэрэ хүндөөр унашаба, һүүлээрнь, үлэһэн бүхы хүсэ шадалаа суглуулжа, бодоод, дахинаа фашистнуудтай тэмсэжэ, суг сэрэгшэдээ урагшань хүтэлөө. Г. Е. Береснев энэ байлдаанда баатарай үхэлөөр алдалан унаа. Витебск можын Улла тосхондо: Зүблэлтэ Холбооной Баатар лейтенант Николай Иванович Митрофанов, Зүблэлтэ Холбооной Баатар рядовой Иван Николаевич Березин болон бусад 54 совет сэрэгшэдтэй сугтаа хамтын хүүртэ хүдөөлүүлэгдэһэн байна.

СССР-эй Дээдын Зүблэлэй Президиумэй «Улаан Сэрэгэй захирагшадай ба юрын алба хаагшадай бүридэлдэ Зүблэлтэ Холбооной Баатарай нэрэ зэргэ олгохо тухай» 1945 оной мартын 24-эй Зарлигаар «немец булимтарагшадтай фронтдо тэмсэхэ үедөө захиралгын дайшалхы даабаринуудые жэшээтэ бэрхээр дүүргэһэнэй түлөө, тиихэдээ харуулһан шэн зоригой ба баатаршалгын түлөө» наһа бараһанайнгаа һүүлээр торгон сэрэгэй улаан сэрэгшэ рядовой-тагнуулшан Григорий Ефимович Береснев Зүблэлтэ Холбооной Баатарай үндэр нэрэ зэргэдэ хүртөө. 1950 оной майн 31-дэ Бересневэй һамган Евгения Сергеевнада ба басагандань Нина Григорьевнада Геройн нэрэ зэргэ олгоһон тухай Үнэмшэлгэ барюулагдаа.

Дурасхаал

Слюдянка хотодо байһан дурасхаалай хүшөө

• Эрхүү можын Слюдянка хотодо Г. Е. Бересневэй нэрэ микрорайон зүүһэн, тэндэ нэгэ байшан дээрэнь дурасхаалай самбар тодхогдонхой.
• Беларусь Уласай Витебск хотын нэгэ гудамжа Г. Е. Бересеневэй нангин дурасхаалда нэрээрнь нэрлэгдэнхэй.
• Г. Е. Бересневэй нэрэ Эрхүү, Барнаул хотонуудай Мүнхэ галтай Алдар солын дурасхаалта самбарнууд дээрэ бэшээтэй.
• Г. Е. Бересневай хүндэлэлдэ Слюдянка станциин локомотивна депогой байшан дээрэ дурасхаалай самбар тодхогдоо.
• Беларусь Уласай Витебскын можын Бешенковичиин аймагай Улла тосхондо Г. Е. Бересневэй хүдөөлүүлэгдэһэн хамтын хүүр газарта 1965 ондо хүшөө бодхоогдоо һэн.
• Баруун Двинын зүүн эрьедэ, 1944 оной июлиин 26-да уһа голой гаталалга болоһон, дайсанай окопуудай байһан газарта, Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай үедэ Эхэ оронойнгоо нэрэ хүндэ, эрхэ сүлөөгэй түлөө фашис булимтарагшадтай байлдаануудта унаһан баатарнуудай мүнхэ дурасхаалда зорюулагдаһан дурасхаалай томо хүшөө бодхоогдоо.

Зурагуудай үзэсхэлэн

• 

  Баатарнуудта мүнхэ дурасхаал!

• 

  Слюдянка хотодо байһан хүшөө

• 

  Баруун Двина — Сүмэрэн гаралгын һуури

• 

  Дайсанай аэродром

• 

  «Гаталагдашагүй эрье». Зүүн тээһээ дайсанай окопууд

Гэр бүлэ

Баатарай зээнсэр Попов Антон Сергеевич, Баатар Бересневэй зээ хүбүүн Попов Сергей Витальевич

Аша зээнэр һанана!

• Һамганиинь — Береснева Евгения Сергеевна (1915 он — 1995 он) Усть-Илимск хотодо хүдөөлүүлэгдэһэн
  • Басаганиинь — Коротаева Нина Григорьевна (1940 он — 2005 он) Братск хотодо хүдөөлүүлэгдэһэн
    • Зээ басаганиинь- Бобылёва (Коротаева) Маргарита Юрьевна
    • Зээнсэр басаганиинь — Коротаева Анна Самвеловна (2004 оной августын 19-дэ түрэһэн)
    • Зээнсэрһээ гараһан зээ басаган — Бобылёва Мария Святославовна(род. 23. 06. 2015 год.)
    • Зээ хүбүүниинь — Попов Сергей Витальевич (1961 оной декабриин 9-дэ түрэһэн) — архитектор, уран зурааша, барилгашан. Санкт-Петербург хото.
      • Зээнсэр хүбүүниинь — Попов Антон Сергеевич (1989 оной июлиин 17 түрэһэн) — Санкт-Петербург хотын мэдээжэ архитектор
      • Зээнсэр басаганиинь — Шубенко (Попова) Анастасия Сергеевна (1985 оной октябриин 14-дэ түрэһэн)- Санкт-Петербург болон Ленинградай можын талаар ГИБДД-н хүтэлбэриин майор.
• Зээ хүбүүниинь — Попов Владимир Витальевич (1960 оной ноябриин 2-то түрэһэн)
  • Зээнсэр хүбүүниинь — Попов Роман Владимирович
  • Зээнсэр басаганиинь — Попова Любовь Владимировна
• Зээ басаганиинь — Попова Елена Леонидовна (1967 оной октябриин 13-да түрэһэн)
  • Зээнсэр хүбүүниинь — Витвицкий Григорий Алексеевич (1987 оной октябриин 17-до түрэһэн)
  • Зээнсэрһээ гараһан зээ басаган — Витвицкая Полина Григорьевна (2015 оной ноябриин 5-да түрэһэн)
  • Зээнсэр басаганиинь — Бобылёва (Коротаева) Маргарита Юрьевна
  • Зээнсэр басаганиинь — Чикир Анастасия Васильевна
  • Зээнсэрһээ гараһан зээ басаган — Ника Андрея Сергеевна (2010 ондо декабриин 11-дэ түрэһэн)
• Зээ басаганиинь — Попова Анна Леонидовна (1967 оной октябриин 13-да түрэһэн)
  • Зээнсэр хүбүүниинь — Михайлов Денис Константинович
  • Зээнсэр хүбүүниинь — Михайлов Иннокентий Константинович

Ажаглалта

Ном зохёол

• Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в Российская книжная палата 87-95382
•      Кузнецов И. И.      Джога И. М Золотые звёзды Алтая. — 1. — Барнаул: Алтайское книжное издательство, 1982. — 279 с.
• Навечно в сердце народном / Редкол.: И. П. Шамякин (гл. ред.) и др. — 3-е изд., доп. и испр. — Мн.: Белорусская советская энциклопедия, 1984. — 607 с. — 65 000 экз.
• Цыренов Д. М. Герои Бурятии. Улан-Удэ. 1995.
• Кузнецов И. И. Золотые звезды иркутян. Иркутск. Восточно-Сибирское книжное издательство 1982 г.